Devlet tarafından ihtiyaç sahiplerine düzenli olarak ödenen pek çok destek veya yardım ödemesi var. Bunlardan birisi de halk arasında dul ve yetim aylığı olarak da bilinen ölüm aylığı. Sigortalı olarak çalışan ve emekli olan vatandaşın ölümü halinde durumunda eşi ve çocuklarının mağdur olmaması adına aylık bağlanıyor. Ancak bu noktada bazı koşullar devreye giriyor. Bu şartlar uygun olduğunda vefat eden kişinin eşine ya da çocuklarına her ay maaş yatırılıyor. Ödeme tutarları Ocak ayında artırıldı.
EN AZ 627 TL ÖDENİYOR
Alt sınır aylığındaki 2500 TL sınırı dosya bazında uygulanacak. Ölen sigortalıdan dolayı dul veya yetim aylığı alanlar, bu uygulamadan hisseleri oranında yararlanacaklar. Örneğin yüzde 50 hissesi olan dul eşin ölüm aylığı 1250 TL'den, yüzde 75 hissesi olan dul eşin ölüm aylığı da 1875 TL'den az olamayacak.
Aynı şekilde, ölen sigortalıdan dolayı iki kız çocuğu yüzde 25'er hisse ile yetim aylığı alıyorsa, bunların ölüm aylığı da yeni düzenleme sonrası 625'şer liradan az olamayacak.
Yukarıdaki örnekten gidersek, 2000 sonrası emekli olan SSK'lıdan dolayı dul eş yüzde 50 oranında, bir çocuğu da yüzde 25 oranında hisseye sahip diyelim. Ölen kişinin dosyasında emekli aylığı 1627 TL olduğu için aralık ayında eşi 813.5 TL, çocuğu da 407 TL ölüm aylığı alıyordu. Yeni düzenleme sonrası eşi 1250 TL, çocuğu da 627 TL ölüm aylığı alacak.
MAAŞ BAĞLANMASI İÇİN...
Kanunun yürürlük tarihinden sonra ölen sigortalıların hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanabilmesi için;
a-) En az 1800 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş veya,
b-) 4/1-(a) sigortalıları için, her türlü borçlanma süreleri hariç en az 5 yıldan beri sigortalı bulunup, toplam 900 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş, olması şartıyla ölüm aylığı bağlanır.
Ayrıca;
a-) Malullük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığı almakta iken veya malullük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığı bağlanmasına hak kazanmış olup henüz işlemleri tamamlanmamış,
b-) Bağlanmış bulunan malullük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığı, sigortalı olarak çalışmaya başlamaları sebebiyle kesilmiş,
durumda iken ölen sigortalıların hak sahiplerine yazılı istekte bulunmaları halinde ölüm aylığı bağlanır.
Ölüm aylığı bağlanabilmesi için sadece 4/1-(a) sigortalıları için öngörülen her türlü borçlanma süreleri hariç en az 5 yıldan beri sigortalı bulunup, toplam 900 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması şartında; gerek ölen sigortalı tarafından, gerekse hak sahipleri tarafından yapılan tüm borçlanmalar bu şartların oluşmasında dikkate alınmamaktadır.
Ancak, 1/10/2008 tarihinden önce ölen sigortalıların 900 gün hesabında borçlanılan tüm süreler dikkate alınmaktadır.
Ayrıca, kendi nam ve hesabına (5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi) çalışan sigortalıların hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanabilmesi için ölen sigortalıların genel sağlık sigortası primi dâhil, prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olması şarttır.
KİMLERE BAĞLANIR?
Ölüm aylığı, ölen sigortalının;
a-) Eşine,
b-) Çocuklarına,
c-) Anne ve babasına,
bağlanır.