Oruç Reis kimdir? Osmanlı denizcisi Oruç Reis'in tarihteki önemi nedir?

Doğu Akdeniz'de bulunan Oruç Reis sismik araştırma gemisi çalışmalarına devam ediyor. Gemiye ismi verilen Oruç Reis, Osmanlı denizcisi Barbaros Hayrettin Paşa'nın ağabeyidir. Daha önceleri Osmanlı yerleşkesi olan Midilli'de doğan Oruç Reis, gemiciliği ve deniz ticaretini iyi öğrenmiştir.

Osmanlı denizcisi Oruç Reis, o zamanın deniz milletlerin dillerinden olan İtalyanca, İspanyolca, Fransızca ve Rumca'yı iyi bir şekilde öğrenmiştir. Doğu Akdeniz’de çalışmalarına devam eden yerli ve ilk sismik araştırma gemisine Oruç Reis ismi verildi. Cesareti ve zekası sayesinden kısa sürede gemi sahibi olan Oruç Reis, deniz ticareti ve gemiciliğinde üstün başarılar elde etmiştir.

ORUÇ REİS KİMDİR?

Oruç Reis 1470 veya 1474, Midilli Adası'nda doğdu. 1518, hayatını kaybeden Osmanlı denizci Oruç Reis, Barbaros Hayreddin Paşa'nın ağabeyidir. Babası, Vardari Yâkub Ağa, 1462’de Midilli’nin fethine katılmış ve Bonova köyü kendisine tımar olarak verilmişti. Burada yerleşip evlenen Yâkub Ağa'nın İshak, Oruç, Hızır ve İlyas adını verdiği dört oğlu oldu.

Gençliğinde gemiciliği ve deniz ticaretini çok iyi öğrenen Oruç Reis, cesareti, zekası ve girişimciliği ile kısa zamanda gemi sahibi oldu. Suriye, Mısır, İskenderiye ve Trablusşam’a mal taşıyarak, oradan aldıklarını Anadolu’ya getiriyordu.

Oruç ve İlyas Reisler, bir seferinde Midilli’den Trablusşam’a giderken, Rodos Şövalyeleri'nin büyük savaş gemileriyle karşılaştılar. Çarpışmada İlyas Reis hayatını kaybetti, Oruç Reis esir oldu. Uzun uğraşılardan sonra, buradan kurtuldu. Muhtemelen üç sene esir kalan Oruç Reis, esaretten kurtulduktan sonra, bir süre Memlük Devleti hizmetinde amirallik yaptı.

Memlük emrinde uzun zaman kalmayıp, Şehzade Korkut’un verdiği on sekiz büyük savaş gemisine komutan oldu. Bunlarla, Rodos kıyılarında basılmadık yer bırakmayan Oruç Reis, ânî bir baskın sonucunda gemilerini kaybetti. Leventleriyle birlikte bu baskından kurtulduktan sonra, Şehzâde Korkut’a tekrar başvurdu. Kendisine, biri yirmi dört oturak, ikincisi yirmi iki oturak iki savaş gemisi verildi. Şehzâde Korkut’un elini öpüp, hayır duâsını aldıktan sonra Akdeniz’e açıldı.

Cezayir’de bir devlet kurmaya karar veren Oruç Reis, kısa zamanda bu toprakları ele geçirdi. İspanya Kralı Şarlken, Cezayir’e donanma gönderdiyse de, Oruç Reis’i elde ettiği yerlerden çıkaramadı. Becâye kuşatması sırasında Oruç Reis, sol kolundan ağır yaralandı ve hekimlerin tavsiyesiyle bu kolu dirsekten kesildi. Tek kolla mücadelede de şevk ve azminden hiçbir şey kaybetmeyen Oruç Reis, iyileşince derhal denize açıldı ve pek çok gemi ele geçirdi.

Oruç Reis'in 1518’de hayatını kaybettiğinde, kırk sekiz yaşında olduğu tahmin ediliyor.