Milli yas günü, bir ülke halkının çoğunluğu arasında kabul görülen gözlemlenen yas ve anma etkinlikleriyle belirlenen gün veya günlerdir. Milli yas hükümet tarafından belirlenmektedir. Söz konusu Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın sosyal medya üzerinden yaptığı paylamışım sonrası "Milli yas nedir, ilan edilince ne olur? Hangi durumda milli yas ilan edilir, kaç gün sürer?" soruların yanıtları merak konusu oldu.
Başkan Recep Tayyip Erdoğan sosyal medya hesabından, "6 Şubat 2023 tarihinde ülkemizde meydana gelen depremler sebebiyle yedi gün süreyle millî yas ilan edilmiştir. Bütün yurtta ve dış temsilciliklerimizde 12 Şubat 2023 Pazar günü güneşin batışına kadar bayrağımız yarıya çekilecektir." açıklamasını yaptı.
MİLLİ YAS NEDİR?
Ulusal yas veya millî yas, bir ülkenin halkının büyük bölümü tarafından yerine getirilen yas tutma ve anma eylemlerinin gerçekleştirildiği gün.
Bu günler; o ülkeden veya başka bir yerden önemli bir kişinin veya kişilerin ölümü, cenazesi veya bunların yıl dönümü nedeniyle hükûmetler tarafından ilan edilir. Ayrıca, bir ülkede gerçekleşen doğal afet, facia, kaza, savaş veya terör saldırısı sonrasında da ulusal yas ilan edilebilir. Bayrakların yarıya indirilmesi ve saygı duruşu yaygın olarak gerçekleştirilen bir ritüeldir..
BAYRAKLAR NEDEN YARIYA İNDİRİLİR?
Milli yaslarda bayrakların yarıya indirilmesi geleneği eski deniz savaşlarına kadar uzanmaktadır. Savaş sonrası yenilen gemi, galip tarafın bayrağını asıyordu. Bunu yapabilmek için de kendi bayrağını yarıya çekerek, üstte yer bırakmak zorundaydı. Hangi ulustan olursa olsun denizde birbirinin yanından geçen gemilerin, geçiş süresince bayraklarını yarıya indirme geleneği, bir saygı ifadesi olarak günümüzde de devam etmektedir.10 Kasım Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk'ün ölüm günü olduğundan yurdumuzda bayraklar yarıya indirilir. Bunun yanı sıra, ülkemizde en son maden ocaklarında meydana gelen yangın sonucu hayatını kaybeden maden işçileri için Milli Yas ilan edilmiş ve bayraklar yarıya indirilmiştir. Bu duruma birçok ülke de katılarak bayraklarını yarıya indirerek Milli Yas İlan etmişlerdir.
DÜNYADA VE TÜRKİYE'DE MİLLİ YAS İLAN EDİLEN GÜNLER
11 Eylül saldırıları kurbanları için Amerika Birleşik Devletleri, İsrail, Kanada, Fransa, Hırvatistan, Güney Kore, Japonya, Çin, Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, Polonya, Romanya, Arnavutluk, Vietnam, Birleşik Krallık ve İrlanda'da ulusal yas ilan edildi.
2009 L'Aquila depremi kurbanları için
10 Nisan 2009'da İtalya'da bir günlük yas ilan edildi ve bayraklar yarıya indirildi.2010 Polonya Hava Kuvvetleri Tu-154 Kazası kurbanları için Polonya, Brezilya, Kanada, İspanya, Çek Cumhuriyeti, Estonya, Gürcistan, Macaristan, Letonya, Litvanya, Moldova, Romanya, Rusya, Sırbistan, Slovakya, Türkiye ve Ukrayna'da yas ilan edildi.
2011 Norveç saldırıları kurbanları için 24 Temmuz 2011'de Danimarka, Finlandiya, İsveç, İzlanda ve Norveç'te ulusal yas ilan edildi.
2014 Soma Faciası kurbanları için Türkiye'de 13-15 Mayıs, KKTC'de 15-16 Mayıs ve Pakistan'da 15 Mayıs tarihlerinde ulusal yas ilan edildi.
2014 Güneydoğu Avrupa sel felaketi kurbanları için Sırbistan'da 21-23 Mayıs ve Bosna-Hersek'te 20 Mayıs tarihlerinde ulusal yas ilan edildi.
2014 İsrail-Gazze çatışması'nın Filistinli kurbanları için Filistin'de 21-23, Türkiye'de 22-24, KKTC'de 22-24 ve Pakistan'da 24 Temmuz 2014 tarihlerinde ulusal yas ilan edildi ve tüm bayraklar yarıya indirildi.
MH 17 sefer sayılı uçak kazası kurbanları için Hollanda'da 23 Temmuz 2014'te ulusal yas ilan edildi.
AH 5017 sefer sayılı uçak kazası kurbanları için Fransa'da 28-30 Temmuz 2014'te ulusal yas ilan edildi.
2014 Peşaver okul saldırısı kurbanları için Pakistan'da 3 gün, Türkiye'de 17 Aralık tarihinde ulusal yas ilan edildi.
2015 Hac izdihamı'nda hayatını kaybeden İranlı hacılar için İran İslam Cumhuriyeti tarafından üç gün ulusal yas ilan edildi.
2015 Ankara saldırısı'nın ardından Türkiye'de 10-12 ve KKTC'de 11-13 Ekim 2015 tarihlerinde ulusal yas ilan edildi.
2016 Brüksel saldırıları'nın ardından Belçika tarafından üç gün ulusal yas ilan edildi.
2016 Atatürk Havalimanı saldırısı'nda hayatını kaybeden insanlar için 29 Haziran 2016 tarihinde Türkiye ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde bir günlük millî yas ilan edildi.
2016 Nice saldırısı sonrasında Fransa hükûmeti tarafından üç gün ulusal yas ilan edildi.
2016 Üsküp sel felaketi sonrasında Makedonya hükûmeti tarafından bir günlük ulusal yas ilan edildi.
2016 Orta İtalya depremi'nde hayatını kaybeden kurbanlar için 27 Ağustos 2016'da bir günlük ulusal yas ilan edildi.
LaMia Airlines'ın 2933 sefer sayılı uçak kazası'nda hayatını kaybedenler için Brezilya'da üç gün ulusal yas ilan edildi.