Tarım ve Orman Bakanlığına bağlı Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü (TAGEM), gen bankalarındaki yaklaşık 119 bin tohumla yerli ve milli tohumların geliştirilmesine katkı sağlıyor. TAGEM Bahçe Bitkileri Araştırmaları Daire Başkanı Gökhan Kızılcı, kurumun Türkiye genelinde hayvan ve bitki türleri üzerine 32 gen bankası olduğunu söyledi. Söz konusu gen bankalarında yaklaşık 318 bin örneğin muhafaza edildiğini belirten Kızılcı, Türkiye'nin biyoçeşitlilik açısından dünyanın şanslı coğrafyasında olduğuna dikkati çekerek, yaklaşık 12 bin civarında bitki türü olduğunu aktardı.
STRATEJİK BİR ÜRÜN
Gelecekte ihtiyaç duyulacak kuraklığa ve farklı hastalıklara dayanıklı çeşitlerin geliştirilmesinin ancak genetik kaynakların zenginliğine bağlı olduğuna dikkati çeken Kızılcı, şöyle konuştu: "Tohum stratejik bir ürün olarak dünyanın gündeminde. Tarımsal üretiminizi sürdürülebilir kılmanız için kendi yerli ve milli tohumlarınızı üretmek durumundasınız. Bu anlamda da çeşitlerin geliştirilmesi ve kullanılabilmesi için gen bankalarımıza, hem vatandaşın kendi bağış yoluyla gönderdiği tohumları hem araştırmacılarımızın hem de üniversite hocalarımızın yaptığı çalışmalar sonucunda elde ettikleri tohumları kabul ediyoruz. Bunların zaman içinde, ihtiyaç halinde ve belli sürelerde canlılık testleri ve üretim yenileme çalışmaları yapılıyor. Gen bankasına geldikten sonra çimlendirme testi de yapıyoruz. Buradaki tohumları araştırmacılarımız yeni tohumların geliştirilmesi için kullanabiliyorlar."
EN ÇOK TAHIL GRUBU
Ankara'daki tohum gen bankasında çoğunlukla tahıl grubu ürünlerin bulunduğu bilgisini veren Kızılcı, "Türkiye Tohum Gen Bankası dediğimiz Ankara'daki gen bankasında yaklaşık 59 bin örnek bulunuyor. İzmir'deki tohum gen bankasında da daha çok sebze ağırlıklı ürünlerimizi saklıyoruz. Bu iki gen bankamızda yaklaşık 119 bin örnek var" dedi.
GENETİK KAYNAKLAR ÖNEMLİ
Yerli tohumda genetik kaynakların önemine değinen Kızılcı, şöyle devam etti: "Yeni çeşitlerin geliştirilmesinde, doğadan topladığımız genetik kaynaklarımızı kullanıyoruz. Farklı ıslah metotlarıyla kuraklığa dayanıklı bir geni çok verimli bir çeşidinize aktarabiliyorsunuz. Bazen bitkileri, canlıları tehdit eden hastalıklar oluyor. Doğadaki bazı bitkiler buna dayanıklı kalabiliyor. Bunları kaliteli çeşitlerimize aktarabiliyoruz. Genetik kaynaklar stratejik olarak çok önemli."
37 'ATA TOHUMU' TESCİLLENDİ
Ata tohumunu yerel çeşitler olarak adlandırdıklarını belirten Kızılcı, yerel çeşitlerin yeni çeşitlerin geliştirilmesinde kullanıldığını ve bu anlamda çok önemli olduklarını anlattı. Kızılcı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın eşi Emine Erdoğan'ın himayesinde yerel çeşitlere yönelik Ata Tohumu Projesi yürütüldüğüne dikkati çekerek, bu kapsamda ülkede yerel çeşit olan tohumların envanterinin çıkarıldığını ve kayıt altına alındığını söyledi. Kızılcı, ata tohumu olarak son üç yılda 1500'den fazla örnek geldiği bilgisini vererek, "Örnekler gelince ata tohumu olup olmadığını anlamak için uzmanlarımıza gönderiyoruz, inceliyorlar. Ata tohumu olduğuna kanaat getirdikleri örnekleri tescil amaçlı yetiştiriyoruz. Şimdiye kadar 37 çeşidimiz tescil oldu. 417 civarında da yerel çeşit ata tohumu adayımızın da tescil çalışmaları devam ediyor."