Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) ile ilgili son durum araştırılan konular arasında yer alıyor. Uzun süredir gündemde konuşulan EYT ile ilgili AK Parti Grup Başkan Vekili Muhammet Emin Akbaşoğlu'ndan beklenen açıklama geldi. Emeklilikte yaşa takılanlar meselesinin 5 adımlı bir program kapsamında ele alınacağını belirtildi. Peki EYT'de son durum nedir, ne zaman çıkacak, kimler yararlanabilecek?
EYT'DE SON DURUM NEDİR?
AK Parti Grup Başkan Vekili Muhammet Emin Akbaşoğlu, emeklilikte yaşa takılanlarla ilgili açıklama yaptı.
5 adımlı bir programın söz konusu olduğunu kaydeden Akbaşoğlu, bunun ilk ikisinin hayata geçirildiğini söyledi.
Akbaşoğlu, şöyle devam etti:
"Üçüncü sırada 3600 ek gösterge ile ilgili çalışma grupları oluşturularak ilgili paydaşlarla bir araya gelindi. Bu olay neticelendirildikten sonra bütün çalışanlarımızla ilgili bu ek göstergeye ilişkin söz verdiğimiz kadrolar ve bununla beraber bütün sözleşmeli personelin kadroya geçirilmesi karara bağlandıktan sonra EYT meselesi masaya yatırılacak. Bu meseleye dair kamuoyuna ne yapacağımızı net bir şekilde ifade edeceğimizi paylaşmış olduk." dedi.
EMEKLİ OLMAK İÇİN YAŞA TAKILAN KAÇ KİŞİ VAR?
Emekli olmak için "Belirli yaşın doldurulması, hizmet süresi ya da prim gün sayısı" şartlarından herhangi birini tamamlamayan vatandaşların sayısı yaklaşık 1 milyon 800 bini buluyor. Bunlardan ikisini tamamlayanların sayısı ise 5 milyonun üzerinde. Bu kriterlerden herhangi birini ya da ikisini birden taşımayanların sayısı da 6.5 milyonu geçmiş durumda.
BAZI MESLEK GRUPLARINDA YIPRANMA SEÇENEĞİ SÖZ KONUSU MU?
Ağır işlerde, beden gücüyle çalışanlar için emeklilikte 57-58 yaş koşulunun yüksek olduğu sıkça dile getiriliyor. Özellikle yıpranma hakkı bulunmayan ağır işlerdeki işçilere erken emeklilik sağlanabilir. Bazı meslek grupları için yaş aşağı çekilebilir. Yaşı bekleyenlere prim ödemeden sağlıktan yararlanma imkânı sağlanabilir.
BAĞ-KUR GİRİŞİ OLANLAR DA YAŞ HADDİNDEN EMEKLİ OLABİLİYOR MU?
Eylül 1999'dan önce Bağ-Kur girişi olanların yaştan emeklilik için 5.400 ve 56 yaşı, erkekler de 5.400 gün ve 58 yaşı tamamlaması gerekiyor.
EMEKLİLİKTE YAŞA TAKILAN KİMLERİ KAPSIYOR?
8 Eylül 1999'de önce sigortalı olan ve o tarih itibarıyla emeklilik hakkı kazanıp kademeli emeklilik yasasıyla emekliliği ötelenenleri ifade ediyor. Bunlar arasında memur, SSK, Bağ-Kur, tarım sigortalısı bulunuyor. Bu tarihten sonra işe girenler için aranan sigortalılık süresi (kadın 20, erkek 25 yıl) ve prim ödeme (5000 gün) gününün yanına bir de yaş şartı (kadın 58, erkek 60 yaş) getirildi. Emeklilik için sigortalılık süresi, prim ödeme ve yaş koşulunun birlikte sağlanması gerekiyor.
BAZI AVRUPA ÜLKELERİNDE OLDUĞU GİBİ DAHA DÜŞÜK AYLIKLA ERKEN EMEKLİLİK MÜMKÜN MÜ?
Almanya, Finlandiya gibi ülkelerde uygulanan kesintili emeklilik modeli de tartışılan seçenekler arasında yer alıyor. Emeklilik için kaç yıl kaldıysa her yıl için belli oranda aylıktan kesinti yapılıyor. Örneğin Almanya'da 63 yaşını dolduranlar yıllık yüzde 3.6 oranında kesinti ile erken emekliliği talep edebiliyor. Emekliliklerine 3-4 yıl kalanlara her yıl için yüzde 4-5 gibi oran üzerinden erken emeklilik kesintisi yapılarak emeklilik imkânı verilebilir.
KİMLER 15 YIL 3.600 GÜNLE EMEKLİ OLABİLİYOR?
İşsizlik Sigortası Kanunu'na göre 8 Eylül 1981'den önce işe başlayan kadınlarla 8 Eylül 1976'dan önce işe başlayan erkekler 15 yıl sigorta süresi, 3.600 günü tamamlayarak emekli olabilir. Bu kapsamdaki kadınlar 50, erkekler de 55 yaşında emekliliğe hak kazanır. Sosyal Sigortalar Kanunu'na göre ise 23 Mayıs 2002'de 15 yıllık sigortalılık süresini dolduran kadınlar 50, erkekler de 55 yaşını doldurduysa 3.600 gün malullük, yaşlılık, ölüm sigortaları primi ödemiş olanlar istediklerinde emekli olabilir.