Yaklaşan 2023'le birlikte yürürlüğe girmesi beklenen EYT ile ilgili Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin'den açıklama geldi. Prim günü ve sigortalılık süresi şartları sağlanarak da emekli olmayı hayal elen EYT'liler için ilk müjdeli haberi Başkan Recep Tayyip Erdoğan duyurmuştu. Peki EYT ne zaman çıkacak, emeklileri maaşları ne kadar olacak?
EMEKLİLİKTE YAŞA TAKILANLAR (EYT) NE ZAMAN ÇIKACAK?
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, '2023'e Doğru Şehir Buluşmaları' kapsamında Afyonkarahisar'a geldi.
EYT ile ilgili Bilgin, "Çok konuşulan, birçok insanın da merak ettiği EYT meselesi var. Onu çözeceğiz. Türkiye zorlu ekonomik şartlar içerisinde çalışanlarını olumsuz tablo karşısında koruyacak sosyal politika uygulamalarıyla topluma gerekli desteği sağlama yönünde çalışmalarımızı sürdürüyoruz" dedi.
EYT'nin uygulamaya gireceği tarihi de açıklayan Bakan Bilgin, şöyle konuştu:
*Televizyonlarda sık sık 'işte şunlar da girecek, bunlar da çıkacak' öyle bir şey yok. 99 öncesi biliyorsunuz, yaşla ilgili bir sorun var. O sorunu biz çözüyoruz ve önümüzde tek bir model var. Tek bir formül var daha doğrusu. Onun hesapları yapıyoruz.
*Çok sayıda insan var tahmin edeceğiniz gibi. Onların durumlarını, çalışma gün sayılarını, yıllarını, vesaire sosyal güvenlikteki sağlık sigortası primlerini gözden geçirip en uygun, en kapsayıcı çözümlemeyi yapacağız.
*Mesafe aldık ama şimdi açıklamayacağım. 'Niye şimdi açıklamıyorsunuz?' diyenler var. Bir defa çalışmamız bitmedi. İkincisi, adım adım açıklıyoruz. Zaten açıklasak da ocaktan sonra uygulamaya sokulacak.
*Şimdi açıklamanın bu anlamda acelesi yok. Sözleşmeli personel, geçici işçiler, diğer sorunları açıklayacağız. Aralık ayının ilk haftasında çalışma biter bitmez de meclise intikal ettireceğiz.
EYT'DE EN DÜŞÜK EMEKLİ MAAŞI NE KADAR OLACAK?
EYT düzenlemesinin ayrıntıları netleşmeye başladı. Milyonlarca vatandaşı ilgilendiren EYT düzenlemesinde en düşük emekli maaşının düzeyi için düşünülen taban belli oldu.
Önümüzdeki günlerde çalışanlar ve dar gelirliler ile ilgili hayata geçirilecek olan 3 önemli düzenlemede sona gelindi. Bunlar içinde yer alan EYT ise emekli olmak için bekleyen milyonlarca vatandaşı yakından ilgilendirirken yapılan çalışmalarla formül netleşmeye başladı. Üzerinde çalışılan EYT düzenlemesinde önemli bir emeklilik sistemi ile kısa süre içerisinde emeklilikte yaşa takılan milyonlarca vatandaş emekli olmuş olacak.
İşte EYT düzenlemesinin ayrıntıları ve kademeli emeklilik sistemi...
KADEMELİ EMEKLİLİK SİSTEMİ
EYT düzenlemesine ilişkin edinilen son dakika haberine göre üzerinde durulan formül ilk aşamada yaklaşık 1.5 milyon EYT'linin emeklilik hakkı kazanmasını sağlaycak.
Kademeli emeklilik sisteminin ayrıntıları şöyle;
AŞAMA AŞAMA 4-4.5 MİLYON KİŞİ EMEKLİ OLACAK
EYT'de sonlanma aşamasına getirilen çalışmaya göre 1999 yılından önce işe başlayanlardan 25 yılını dolduran erkekler ile 20 yılını dolduran kadınlar yaş koşulu aranmaksızın emekli olabilecek.
EYT kapsamında yaklaşık 3-4 milyon kişi bulunuyor. Yapılacak düzenleme kapsamında ilk etapta yaklaşık 1,5 milyon kişinin emeklilik hakkı kazanacağı hesaplanıyor. Daha sonrada prim gün sayılarına göre bir kademelendirme yapılması gündeme alındı.
Böylece geri kalan 2-3 milyon EYT'li de kademeli olarak emeklilik hakkı kazanmış olacak.
EMEKLİ OLANLAR İÇİN DE ÖNEMLİ MAAŞ DÜZENLEMESİ
Diğer yandan maaşlarla ilgili düzenleme de merakla bekleniyor. Burada ise çalışmaya temel alınan ilke en düşük emekli maaşının asgari ücret düzeyine çekilmesi olarak görünüyor.
AK Parti şu an 3 bin 500 lira olan en düşük emekli aylığının asgari ücret düzeyine getirilmesini istiyor.
Vatandaşın emekli aylığı ile ilgili beklentisi ilgili bakanlıklar ve Başkan Erdoğan'a da iletildi. Bu yönde bazı bazı hazırlıklar ve hesaplamalar yapıldığı belirtiliyor.
BAŞKAN RECEP TAYYİP ERDOĞAN TALİMAT VERMİŞTİ
Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın talimatları doğrultusunda, emekli, çalışan ve dar gelirlinin durumlarının düzeltilmesi için gelecek günlerde 3 önemli düzenleme yapılması gündeme geldi.
Ayrıca sözleşmeli personel düzenlemesinde kamuya ait çağrı merkezlerinin dahil edilmesi planlanıyor. Böylece kamuda çalışan 600 bin sözleşmeli personel kadroya alınmış olacak.
3600 EMEKLİLİKLERİ ARTIRACAK
3600 gösterge düzenlemesi 1 Ocak 2023 tarihi itibari ile yürürlüğe girecek.
Düzenlemeyi bekleyen özellikle polis ve öğretmenler arasında yüzbinlerce kişi olduğu belirtiliyor.
AK Parti kurmayları yılbaşı itibari ile emeklilik isteyeceklerin sayısının 300 bini bulacağını belirtiyor.
Önümüzdeki yıl bu kişilerin yerine de alımlar olacağı için kamuya alınacak personel sayısının oldukça yüksek olması bekleniyor.
EYT KİMLERİ KAPSIYOR?
Staj ve çıraklık dönemi sigortaların EYT için başlangıç sayılıp sayılmayacağıyla ilgili bir soruya Bilgin, "Onlar farklı. Onlar EYT kapsamında değil zaten. Sigorta girişi olanlarda bir sorun yok. Çıraklık ve stajyerlik bir sigorta girişi değil. Onlar sağlık sigortasını korumak üzere geliştirilmiş bir sistem." yanıtını verdi.
EYT konusunda bir düzenlemenin çıkacağını bildiren Bilgin, bu düzenlemenin ayrıntılarını gerekli hesaplamaların ardından kamuoyuyla paylaşacaklarını dile getirdi.
EYT NEDİR, KİMLER EYT'Lİ SAYILIYOR?
Sigorta başlangıcı 9 Eylül 1999 tarihinden önce olanlar EYT'li (emeklilikte yaşa takılan) sayılıyor. Zira 9 Eylül 1999 öncesinde yaş şartı aranmaksızın prim günü ve sigortalılık süresi şartları sağlanarak da emekli olunabilirken, 8 Eylül 1999 tarihinde yapılan değişiklikle prim günü ve sigortalılık süresi şartlarının yanı sıra bir de yaş şartı getirildi. EYT'li sayılmak için sigorta başlangıcı 9 Eylül 1999 tarihinden önce olup, emeklilik için gereken yaş dışındaki sigortalılık süresi ve prim günü şartlarını sağlamış olmak gerekiyor.