Amonyum nitrat nedir, nasıl patlar? Hangi alanlarda kullanılır?

Beyrut limanından dün gerçekleşen patlama sonrasında amonyum nitratın olaya sebep olabileceği öne sürüldü. En bilinen özelliği ile tarımsal gübrelemede kullanılan amonyum nitrat çok güçlü bir patlayıcı maddesidir. Lübnan Başbakanı Hassan Diab, liman içinde bir depoda 2750 ton amonyum nitrat olduğunu açıkladı.

Lübnan’ın başkenti olan Beyrut’ta dün şiddetli bir patlama meydana geldi. Lübnan Başbakanı Hassan Diab, limanda bulunan bir depoda 6 senelik 2750 ton amonyum nitrat maddesinin bulunduğuna dikkat çekti. Büyük bir patlayıcı madde olan amonyum nitrat tarım alanından gübreleme faaliyetlerinde kullanılmaktadır.

AMONYUM NİTRAT NEDİR?

Hem patlayıcı hem de tarımsal gübre alanında kullanılan kilit bir bileşiktir. Amonyum ve nitrat kökünün birleşiminden elde edilen amonyum nitrat, gübre kullanımında yoğunlukla kullanılabilmektedir.

Amonyum Nitrat gübresi bünyesinde %16,5 amonyum ve %16,5 nitrat azotu olmak üzere toplam %33 azot bulunduran bir gübre çeşididir. Bu özelliği ve toprakta hızlı çözünen bir gübre olması sebebiyle hem hızlı etki eder, hem de etki süresi diğer azotlu gübrelere oranla daha uzun sürer.

Amonyum Nitrat uygulaması sonrasında toprakta herhangi bir pH değişimi gözlenmez. Yapısı gereği nötr tipte bir gübre olup her türlü toprakta rahatlıkla kullanılabilinir. İçeriğindeki nitrat azotunun kolay yıkanması sebebiyle yağış miktarı yüksek olan bölgelerde kullanımı çok fazla tavsiye edilmez. Bu tipteki bölgelerde Amonyum Nitrat kullanımı tek seferde değil, 2-3 uygulama şeklinde olmalıdır. Böyle bir uygulama ayrıca hem verime hem de kaliteye etki etmektedir.

Amonyum Nitrat gübresi kurak bölgeler içinde büyük önem arz etmektedir. Türkiye koşullarında özellikle İç Anadolu gibi yağış oranı az olan bölgelerde %26 CAN gübresi yerine kullanımı tercih edilmelidir, zira Amonyum Nitrat gübresi toprağın kendi nemi ile eriyebilmektedir.

Amonyum Nitrat gübresinin suda hızlı ve kalıntısız çözünen bir yapıya sahip olmasından dolayı, damla sulama sistemlerinde sorunsuzca kullanılabilmektedir.

Çeltik hariç, her türlü hububatta, sebzede, meyve ağaçlarında, zeytinde, bağlarda, pamuk, mısır ve ayçiçeğinde kullanılabilmektedir.