21 Mart ekinoksu bugün gerçekleşiyor. Gündüz ile gecenin eşit olması durumu, 21 Mart ve 23 Eylül tarihlerinde gerçekleşiyor. Bulunduğumuz kuzey yarım kürede ilkbahar, güney yarım kürede sonbahar başlangıcı olarak kabul ediliyor. Peki, 21 Mart ekinoksu nedir? 21 Mart İlkbahar ekinoksu özellikleri neler? İşte merak edilenler...
Ekinoks, gün dönümü ilkbaharın habercisi ve sıcakların artması şeklinde yorumlanır. Ekinoksda meydana gelen olaylar nelerdir? Ekinoks (gün tün eşitliği ya da ılım olarak da bilinir), Güneş ışınlarının Ekvator'a dik vurması sonucunda aydınlanma çemberinin kutuplardan geçtiği an. Gündüz ile gecenin eşit olması durumudur. Dünyanın birçok yerinde ve ülkemizde Ekinoks ile Nevruz baharın gelişi çeşitli şekillerde kutlanır. Yılda iki kez tekrarlanır
Nevruz, baharın ilk günüdür ve bu gün kuzey yarım kürede bahar ekinoksunun (gün tün eşitliği) oluştuğu gündür. Güneş ışıkları ekvatora dik açı ile gelir. Gece ve gündüz birbirine eşitlenir. Ayrıca hem kuzey hem de güney kutbu aynı anda gündoğumu hattındadırlar ve gün ışığı her iki yarımküre arasında eşit olarak paylaşılmaktadır.
21 Mart durumu: Kuzey ve Güney Yarım Küre, Güneş ışınları öğle vakti Ekvator'a 90°'lik açı ile düşer. Gölge boyu Ekvator'da sıfırdır. Güneş ışınları bu tarihten itibaren Kuzey Yarım Küre'ye dik düşmeye başlar. Bu tarihten itibaren Güney Yarım Küre'de geceler, gündüzlerden uzun olmaya başlar. Kuzey Yarım Küre'de ise tam tersi olur. Bu tarih Güney Yarım Küre'de Sonbahar, Kuzey Yarım Küre'de İlkbahar başlangıcıdır. Aydınlanma çemberi kutup noktalarına teğet geçer. Bu tarihte Güneş her iki kutup noktasında da görülür. Dünya'da gece ve gündüz süreleri birbirine eşit olur. Bu tarih Güney Kutup Noktası'nda altı aylık gecenin, Kuzey Kutup Noktası'nda ise altı aylık gündüzün başlangıcıdır.
Kuzey Yarıküre'de yaklaşık olarak 21 Mart İlkbahar Ekinoksu – 23 Eylül Sonbahar Ekinoksu'dur.
Güney Yarıküre'de yaklaşık olarak 21 Mart Sonbahar Ekinoksu – 23 Eylül İlkbahar Ekinoksu'dur.
1- Güneş ışınları Ekvator'a dik gelir.
2- Güneş ışınları her iki yarımküreye aynı açılarla gelir.
3- Dünya'daki durgun sularda gel-git genliği artar.
4- 21 Mart tarihinden 23 Eylül tarihine kadar ışınlar Ekvator'un kuzeyindeki noktalara dik geldiğinden Kuzey Yarımküre'de gündüzler, Güney Yarımküre'den daha uzundur. 23 Eylül'den 21 Mart'a kadar ise Güney Yarımküre'deki gündüzler Kuzey Yarımküre'den daha uzundur.
5- 21 Mart Kuzey Kutup Noktası'nda, 23 Eylül ise Güney Kutup Noktası'nda 6 aylık gündüzün başlangıç tarihleridir. Güneş, ekinokslarda tam doğudan doğup tam batıdan batar.
6- Güneş'ten her iki yarımküreye gelen enerji miktarı eşit olmasına rağmen, sıcaklık birikiminin farklı olması nedeniyle, sıcaklıklar eşit değildir.
7- Güneş ışınları kutup noktalarına teğet geçtiğinden, aydınlanma dairesi kutup noktaları üzerinde oluşmuştur. Kutuplarda alacakaranlık yaşanır.
8- Tüm Dünya'da gece ve gündüz süreleri eşittir (Ekinoks).
9- Aynı meridyen üzerindeki tüm noktalarda Güneş aynı anda doğup, aynı anda batar.
10- Her iki yarımkürede bahar mevsimlerinin başlangıcıdır. 21 Mart Kuzey Yarımküre'nin ilkbaharı, Güney Yarımküre'nin sonbaharıdır. 23 Eylül Güney Yarımküre'nin ilkbaharı, Kuzey Yarımküre'nin sonbaharıdır.