HABER MERKEZİ
Irak son aylarda, gerek küresel gerekse de bölgesel gelişmeler ışığında birçok potansiyel tuzaktan kurtulmanın rahatlığı içinde bir politik yaklaşım sergiliyor.
Irak içerisinde faaliyet gösteren silahlı gruplar, Gazze'de Hamas tarafından düzenlenen Aksa Tufanı Operasyonu ve İsrail'e karşı Lübnan cephesinin açılması sonrası çatışma alanını genişletme fikrini uzun süre değerlendirdi.
Ancak iç dinamiklerin gerçekçiliği ve Türkiye'den giden mesajlar, Irak'ın daha büyük bir kaosun parçası olmasını önledi.
Irak için ikinci bir tuzaktan kaçış ise Suriye bağlamında yaşandı.
Zira; Beşar Esed rejiminin çökmesi ve Tahran-Bağdat-Şam-Beyrut hattının işlevsizleşmesi, birçok Iraklı grup için sürprizdi ve bu gelişme, bölgedeki grupların İran'a koşulsuz bağlılık fikrini yeniden gözden geçirmesine neden oldu.
Bağdat, şu anda ABD ve İran arasında dikkatli bir denge kurma çabasında ve artık çok sayıda ülke gibi, bölgedeki başat aktör olarak Türkiye'yi görüyor.
Gelinen noktada ise Irak için beklenen tartışmalar, çalkantılı bir işgal ve iç savaş geçmişten çıkarılan derslere dayanıyor.
Ve bu tartışmalarda çok sayıda denge, Irak için temel gerçekler olarak yeniden şekillendi.
Birinci gerçek olarak Irak; ABD'nin artık bölgenin belirleyici aktörü olma rolünden uzaklaştığını ve bölgedeki etkin ve karar alıcı gücün Türkiye olduğunu fark etti.
Nitekim Rusya'nın ve İran'ın, Suriye'deki İsrail saldırılarına karşı sessiz kalmak zorunda olması da bu gerçekliğin altını çizdi.
İkinci gerçek olarak Irak; İran'ın bölgesel etkisinin ciddi bir darbe aldığını ve denklem dışı kaldığını farketti.
Bir zamanlar kendisini bu sahadaki en güçlü aktör olarak tanımlayan İran, şimdi Suriye'de tamamen zemin kaybetti ve Hizbullah üzerinden tesis edilen nüfuz ortadan kalktı.
Üçüncü gerçek olarak Irak; İran'ın El Aksa Operasyonu sonrası Lübnan cephesinde geri adım atmasını zaafiyet olarak değerlendirdi ve Irak için bölgesel güvenlik denkleminin beklediği gibi olmadığını ortaya koydu.
Özellikle Hasan Nasrallah dahil, Hizbullah parti üst yönetiminde yaşanan kayıplar, Irak'ın toprakları üzerinde faaliyet göstermesine izin verdiği İran unsurlarının askeri kapasitesine ve bölgesel konumuna dair şüpheleri artırdı.
Dördüncü gerçek olarak Irak; komşularına yönelik ani ve derinlemesine askeri operasyonlar gerçekleşmesi durumunda, halihazırdaki yapısı ile tamamen savunmasız bir durumda olduğunu anladı.
Beşinci gerçek olarak Irak; Türkiye'nin dışında Körfez ülkeleri ile de bölgesel ve uluslararası düzlemde daha proaktif bir ilişki yürütmesi gerektiğini anladı.
Diğer yandan Riyad'ın ve Abu Dabi'nin hem ABD hem de Türkiye ile ciddi temasları, Ortadoğu'daki gerçekliği yeniden şekillendirdi.
İşte tüm bu dengeler ışığında Türkiye'nin yükselen rolü dikkat çekici bir noktaya geldi.
Zira Türkiye, bir yandan bölgesel krizlerde arabuluculuk yaparken, diğer yandan askeri, diplomatik ve enerji politikalarıyla hem Avrupa hem Orta Doğu hem de Kafkasya'da belirleyici bir aktör haline geldi.
Özellikle Gazze savaşı sonrası Türkiye'nin Filistin'e insani yardım ulaştırma konusundaki kararlılığı, İsrail'in katliamlarına karşı küresel arenadaki lider rolü, barış görüşmelerindeki ABD, Katar ve Mısır ile koordineli çalışmaları ve bölgesel tansiyonu düşürmeye yönelik adımları Ankara'yı bölgesel denklemin merkezine taşıdı.
Irak'ın farkına vardığı bu gerçekler ve Kalkınma Yolu gibi küresel ve bölgesel etki uyandıracak olan projeler, Türkiye'nin Irak üzerindeki etkisini artırdı.
Kalkınma yolu dışında, hayata geçirilen enerji projeleri, güvenlik iş birlikleri ve Musul-Kerkük hattındaki tarihi sorumlulukları üzerinden hem Bağdat hem Erbil yönetimleriyle geliştirdiği ilişkiler, Türkiye'yi yalnızca bir komşu değil, stratejik ortak konumuna getirdi.