Özlem Beytüt
Kamuoyunda 'üç harfliler' olarak bilinen zincir marketlerde fiyat oyunu bitmiyor. Aynı zincir marketin birbirine yakın iki şubesi, aynı marka ürünü farklı fiyatlarla satmaya başladı. Küçük bir gofrette bile iki market arasında 10 kuruş-1 liralık fiyat farkı var.
İstanbul Ümraniye'de aynı market zincirinin 50 metre aralıklı şubesi arasındaki fiyat oyunu deşifre oldu. Fahiş fiyatlar nedeniyle temel tüketim maddelerinde aynı gün bile zam yapan marketler, tüketicinin dedektifliğine takılınca küçük ürünler arasında küçük hesaplar peşine düştü. Bu kez ailelerin zor zahmet çocuklara verdiği harçlıklara göz dikip, iki şube arasındaki gofretlere 10 kuruş-1 lira arasında değişen fiyat farkı koydu.
A şubesinde küçük bir gofret 3.75'e satılırken aynı ürün B şubesinde 4.50'lik etikete sahip. Bir başka gofret grubunda ise A şubesinde 3.30'lik ürün, B şubesinde 3.40'a satılıyor. Binlerce şubesi olan mağaza zinciri, her şubesindeki binlerce üründen sadece 10 tanesine 1 liralık fark ekleyerek günde 100 bin lira, ayda 3 milyon lirayı kasasına koyuyor.
'İNDİRİM' OYUNU
Bir başka oyun da tuvalet kağıdında görüldü. A şubesindeki tuvalet kağıdı 24 Kasım'da değişen fiyatıyla 64.50'lik etikete sahipken, B şubesi aynı ürünü 69.90'lık fiyatıyla sattı. Şube fiyatını 3 Aralık'ta 'indirim yaptık' diyerek A şubesindeki fiyatla eşitledi. Oysaki 24 Kasım'dan bu yana tuvalet kağıdı 64.50 liradan satılıyordu.
BAŞKA ŞUBEDE DE AYNI
Öte yandan, İkitelli'deki şubede de gofret ve tuvalet kağıdındaki fiyat farklılıklarının sürdüğü ortaya çıktı. Ümraniye'de tuvalet kağıdındaki oyun İkitelli'deki şubeye de yansıdı. 24 Kasım'dan bu yana 64.50'ye satılan ürün 69.90'dan inmiş gibi gösterildi.
RAFTA 68 KASADA 88 LİRA
Zincir marketlerde, raf ve kasa fiyatlarının karşılaştırılmasına yönelik denetimler sürüyor. Balıkesir'in Dursunbey ilçesinde bir markette raf ve kasa fiyatı uymayan ürünler tespit edilip cezai işlem uygulandı. Denetimler esnasında kasa ile raf arasında fiyatı tutmayan zeytinyağında etiket fiyatının 68 TL, kasa fiyatının ise 88 TL olduğu görüldü. Ordu'da da son 1 ayda 35 yerel ve zincir market hakkında, haksız fiyat artışı denetim tutanağı düzenledi.
İKİNCİ KARTEL CEZASI YOLDA
Aralarında 5 zincir marketin de bulunduğu hızlı tüketim malları sektöründe faaliyet gösteren üretici, tedarikçi ve perakendeci niteliğindeki 20 firma haklarında açılan soruşturma nedeniyle dün Rekabet Kurulu'nun karşısına çıktı. Rekabet Kurulu Başkanı Birol Küle başkanlığındaki toplantı bugün de devam edecek. Toplantının dünkü bölümünde soruşturma heyeti 'kartel' tespitinden ceza uygulanmasını talep etti.
Toplantıda soruşturma heyeti, firmaların tedarikçiler tarafından kendilerine aktarılan rakiplere ait bilgileri ileriye dönük fiyatlama kararlarında kullandıklarını değerlendirildi. Beypazarı, Doğanay, Düzey, Eti, Fritolay, Gsk, Haribo, Kent, Pasifik, Pepsi, Redbull, Şölen ve Unmaş'a idari para cezası istendi. Ayrıca Beypazarı, Düzey, Eti, Fritolay, Haribo, Pasifik, Pepsi, Redbull ve Unmaş'a istenen para cezasının yüzde elli arıtılması istendi.
Soruşturma heyetinin, inceleme ve tespitleri sonucunda elde ettiği bulgulara işaret eden soruşturma temsilci, A101, BİM, Carrefoursa, Migros ve ŞOK olarak anılan soruşturma tarafı ulusal zincir marketlerin, satışa sundukları pek çok ürünün perakende satış fiyatlarının tespiti amacına sahip, topla-dağıt karteli niteliğindeki anlaşma veya uyumlu eylemler yoluyla Rekabetin Korunması Hakkında Kanun'un 4. maddesini ihlal ettikleri sonucuna ulaşıldığını belirtti.
Temsilci, söz konusu perakendecilerin, zincir market soruşturması kapsamında idari para cezasına çarptırıldığına işaret ederek, "mükerrer cezalandırma yasağı" olarak bilinen ilke çerçevesinde A101, BİM, Carrefoursa , Migros ve ŞOK bakımından soruşturma kapsamında herhangi bir idari para cezasına hükmedilmesine yer olmadığının değerlendirildiğini bildirdi.
'TEDARİKÇİ MARKETLE EŞİT DERECEDE SORUMLU'
Soruşturma temsilcisi Beypazarı, Coca Cola, Doğanay, Düzey, Eti, Fritolay, Gsk, Haribo, Kent, Pasifik, Pepsi, Redbull, Şölen ve Unmaş'ın zincir marketlerin satış fiyatlarının tespiti amacına sahip topla-dağıt karteli görünümünde ortaya çıkan anlaşmalar veya uyumlu eylemler yoluyla kanunu ihlal ettiklerini ve bu ihlal nedeniyle zincir marketlerle eşit derecede sorumlu olduklarını anlatarak, bu firmalar için idari para cezası uygulanması gerektiğini kaydetti. İhlal teşkil eden eylemlerin ceza yönetmeliği kapsamında 'kartel' niteliği taşıdığı bealirtildi.
AĞRI'DA 5 MARKET DAHA MÜHÜRLENDİ
Ağrı'da kent merkezindeki market ve iş yerlerinde yapılan denetimlerin ardından 5 zincir marketin daha faaliyetine ara verildi. Ağrı Belediye Başkanı Savcı Sayan'ın talimatları ile kent merkezindeki market ve iş yerlerinde, gramaj kontrolü, raf-kasa fiyatları uygunluk, hijyen ve düzen denetimi, son kullanma tarihi kontrolü, fahiş fiyat ve stokçuluk denetimi yapıldı. Ekiplerin gerçekleştirmiş olduğu denetimlerde şartları taşımayan 5 market mühürlenerek, faaliyetlerine ara verildi. Yapılan denetimlerle birlikte Ağrı'da 10 zincir market mühürlenmiş oldu.