DHA
Artvin'in Yusufeli ilçesinde Çoruh Nehri üzerine inşa edilen 275 metre gövde yüksekliği ile Türkiye'nin en yüksek, dünyanın ise 5'inci en yüksek barajı olan, 22 Kasım'da su tutmaya başlayan Yusufeli Barajı'nda su seviyesi 41 metreye yükselirken, ilçe merkezinin su altında kalmasına da sayılı günler kaldı. Baraj sularının 5 kilometre mesafeye kadar yaklaştığı ilçe merkezinde yıl sonuna kadar tamamlanması beklenen vatandaşların göçü de hızlandı.
Çoruh Nehri'nin üzerine projelendirilip, temeli 26 Şubat 2013'te atılan, 275 metre gövde yüksekliği ile Türkiye'nin en yüksek, dünyanın ise 5'inci en yüksek barajı Yusufeli Barajı ile hidroelektrik santralinin (HES) inşası tamamlandı. 558 megavat kurulu gücüyle ülke ekonomisine yıllık 5 milyar lira katkı sağlayacak projeyle, gövdesi düşey ve yatay düzlemde kavisli şekilde tasarlanan, dev gövdenin arkasında depolanan suyun potansiyel enerjisi, yıllık ortalama 1 milyar 900 milyon kilovatsaatlik elektrik enerjisine dönüştürülecek. 2,3 milyar metreküp su depolama hacmine sahip baraj, 29 Mayıs 2023'te elektrik üretimine geçecek. Baraj, 2,5 milyon nüfusa sahip Türkiye'nin 5'inci büyük kenti Antalya gibi bir şehrin enerji ihtiyacının yanı sıra yerli ve milli otomobil Togg'un 750 bin adedinin ihtiyacı olan elektriği üretebilecek.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın katılımıyla 22 Kasım'da düzenlenen törenle su tutmaya başlayan Yusufeli Barajı'nda, yaklaşık 11 milyon metreküp su depolandı. Barajda su seviyesi 41 metreye ulaşırken, yollar, köprüler ve araziler su altında kalıyor. Baraj sularının her geçen gün yükseldiği ve 5 kilometre mesafeye kadar yaklaştığı ilçe merkezinde yıl sonuna kadar tamamlanması beklenen vatandaşların göçü hızlandı. İlçe merkezi ile köylerdeki 5 bin konut, 270 iş yeri ve 9 bin 430 dönüm tarım arazisinin sular altında kalacağı bölgede, 24 milyon metreküp kazı ve 11 milyon metreküp dolgu ile elde edilen 153 hektar alanda 3 etap halinde yeni yerleşim yerleri inşa edildi.
Kamyonların birinin gidip diğerinin geldiği Yusufeli'de evlerini tahliye edenler, yeni yerleşim alanına taşınıyor. Konutların büyük oranda tahliye edildiği ilçede vatandaşlar, terk ettikleri evlerinden son eşyalarını yükledikleri kamyonlarla, yeni yerleşim alanlarına götürüyor. İlçede son alışverişlerin yapıldığı esnaf da yeni yerleşim yerindeki iş yerlerine taşınıyor. 152 yıllık tarihinde 7'nci kez taşınan ilçede, kimi vatandaşlar, anılarını geride bırakmanın hüznünü yaşarken, kimi ise yeni yerleşim yerinde kurdukları düzenlerine alışmaya çalışıyor.
İlçe merkezindeki 4 katlı binasını terk eden Ahmet Ezci, "40 yıldır buradayız; hüzünlüyüz, yeni yere alışmaya gayret ediyoruz. Son arta kalan bazı eşyaları yükledik, götürüyoruz. Suyun altına bırakamayız, ne yapalım. 4 katlı binayı geride bırakıp gidiyoruz. Yeni yer hayırlı olsun, bakıp, yaşayıp, göreceğiz. Sevinç de var, hüzün de var. Devlet ne derse biz ona razıyız" dedi.
Mevcut taşınmanın son olması temennisinde bulunan Nizametin Yağcı da "Daha önceden dedem, babam taşınmış, şimdi biz de nasip oldu; taşınıyoruz. İnşallah bu taşınma hayırlısı ile son olur. Sular yaklaştı, hüzün var tabii, dedelerimizin, babalarımızın anlattıkları var, bizim de duygularımız var. Zor tabii, devletimiz var olsun, Allah razı olsun" diye konuştu.
Üniversite öğrencisi Mehmet Okan Avcıoğlu ise "Hüzün var, bir taraftan da mutluluk var. Yeni evler çok güzel. Alışma süreci var, onu aştıktan sonra daha da güzel olacağını düşünüyoruz" ifadelerini kullandı.
Can Karaduman da "Biraz üzgünüz; gençliğimizin geçtiği sokakları sular altında bırakacağız. Elimizden gelen bir şey yok, mecburuz buna. Alışmak biraz zor olacak. Artık yeni yere alışacağız" dedi.
İlçe merkezi ve 7 köyünün, baraj suları altında kalacağı Yusufeli'de, Yansıtıcılar mevkisinde, 24 milyon metreküp kazı ve 10 milyon metreküp dolgu ile oluşturulan 153 hektar alanda yeni yerleşim alanları inşa edildi. 3 bölgede 10 etap halindeki çalışmalarda hükümet konağı, emniyet, jandarma, adliye, ilkokul ve ortaokul, lise, müftülük, öğretmenevi gibi kamu binaları inşa edildi. 3 bin 205 konutun yanı sıra dağların eteklerinde oluşturulan yeni yerleşim birimlerinde ise yöresel mimaride, 2'şer katlı modern evler yapıldı. Toplamda 34 milyar lirayı bulan yatırım kapsamında 69,2 kilometresi tünel olmak üzere köprü ve viyadüklerden oluşan 110 kilometrelik yeni yol ağı oluşturuldu.