2023 Cumhurbaşkanı seçimlerinde halkın onayına sunulacak isimler belli olurken Yüksek Seçim Kurulu kararını açıkladı ve Resmi Gazete'de yayımlanan karar onaylandı. Ancak, YSK kararının Anayasa Mahkemesi'ne taşınması konusu muhalefet tarafından gündeme geldi. Konu hakkında açıklamalarda bulunan Cumhurbaşkanı Başdanışmanı ve Cumhurbaşkanlığı Hukuk Politikaları Kurulu Başkanvekili Mehmet Uçum, "YSK'nın karaları aleyhine AYM'ye başvurulamaz" dedi.
Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Uçum şu ifadelere yer verdi:
"YSK, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın adaylığına yapılan itirazları oybirliğiyle reddederek Anayasaya uygun bir karar verdi.
Verilen bu karar kesindir. Anayasaya madde 79 ve 7062 Sayılı YSK Teşkilat ve Görev Kanunu madde 6/1'e göre YSK "şikayet ve itirazları incelemek ve kesin karara bağlamak" yetkisine sahiptir.
Bu kesin karar verme yetkisinin bir sonucu olarak Anayasa'nın 79. maddesinin 2.fıkrasının son cümlesine göre "Yüksek Seçim Kurulunun kararları aleyhine başka bir mercie başvurulamaz." Anayasa YSK kararları açısından hiç bir ayrım yapmadan yani tüm kararları bakımından bu başvuru yasağını getirmiştir.
Başka mercie başvuru yasağı YSK kararları aleyhine AYM'ye; hem genel bir başvuru yapılmasını hem de bireysel başvuru yapılmasını engeller.
Nitekim AYM geçmişte YSK kararları aleyhine yapılan başvuruları reddetmiştir.
Örnek olarak vermek gerekirse;
- Emin Karapaça Başvurusu (B. No: 2015/15762)
- Toplumsal Uzlaşma Reform ve Kalkınma Partisi Başvurusu (B. No: 201516438)
- Atilla Sertel Başvurusu (B. No: 2015/6723)
- Oğuz Oyan Başvurusu (B. No: 2015/8818)
- Mansur Yavaş Ve Cumhuriyet Halk Partisi Başvurusu (B. No: 2014/5425) dosyalarındaki AYM kararları bu özelliktedir.
Ayrıca işin esası açısından AYM, 2012 yılında Cumhurbaşkanı Seçim Kanuna ilişkin yaptığı bir denetimde iki kez seçilme şartının görevi başında bulunan cumhurbaşkanı bakımından uygulanamayacağına karar vermiştir.
İlk kez 2007 Anayasa değişikliğiyle gelen iki kez seçilme şartı yürürlüğe girdiğinde onbirinci cumhurbaşkanı görevdeydi. AYM'nin 15.06.2012 tarihinde verdiği 2012/96 sayılı Kararında hem görevde bulunan hem de önceki cumhurbaşkanlarının iki kez seçilme hakkından, önceki dönemleri dikkate alınmadan yararlanabileceği hüküm altına alınmıştır.
Dolayısıyla ikinci kez 30 Nisan 2018'de yürürlüğe giren iki kez seçilme şartının görevi başında bulunan cumhurbaşkanı bakımından seçilme sayısında sınırlama getirecek şekilde uygulanamayacağı AYM kararıyla da tespit edilmiştir.
Yine aynı kararda görevi başında olan cumhurbaşkanı için seçilme sayısında sınırlama getirebilmenin ancak Anayasaya açık hüküm konulmasıyla mümkün olacağı da belirtilmiştir. Yani itiraz edenlerin söylediğinin tam tersine seçilme hakkından yararlanmak için değil engellemek için Anayasaya hüküm konması gerekirdi.
Hem 2007 hem de 2017 değişikliklerinde böyle bir sınırlama hükmü olmadığından aksi görüşlerin Anayasaya açıkça aykırı olduğu bu noktadan da bellidir.
YSK bu kararıyla yıllardır hukuksuzluk peşinde koşanlara, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın önünü hile siyasetiyle kesmeye çalışanlara güçlü bir hukuk tokatı atmıştır.
Daha önce de vurgulamıştık. Bu hile siyasetine ve hileli muhalefet biçimine, hukuk içinde bir alan açılması zaten söz konusu olamazdı ve olmadı. YSK kararı bunu kanıtlamıştır.
Sonuç olarak YSK kararı aleyhine Anayasa Mahkemesine gideceklerini söyleyenler ya Anayasayı ve AYM kararlarını bilmiyorlar ya da hukuku ihlale devam edeceğiz diyorlar. Yetkili merciler elbette bu hukuksuz teşebbüslere hukukun gerektirdiği cevabı verirler."