24 Haziran 2018’de Türkiye seçime gidiyor. Yeni seçim sistemi nasıl olacak sorusu da vatandaşların gündemine oturdu. Partilerin başkan adayları kimler olacak? Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın erken seçim için tarih vermesiyle beraber yeni seçim sistemi nasıl olacak süreç nasıl işleyecek? Kararın önce TBMM'den geçmesi bekleniyor. Daha sonra YSK seçim takvimini açıklayacak. Takvimin açıklanmasından sonra İçişleri, Adalet ve Ulaştırma bakanları istifa edecek ve yerine teknokrat bakanlar atanacak... Türkiye, 2017 referandumuyla kabul edilen anayasa değişiklikleriyle ilk defa Cumhurbaşkanlığı ve milletvekili seçimlerini bir arada yapacak. TBMM'de grubu bulunan siyasi partiler Cumhurbaşkanı için aday gösterecek. TBMM dışından aday gösterilenler için ise 100 bin imza gerekiyor. Erken seçime gidebilmek için anayasa değişikliği gerekmiyor, ama kararın Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) tarafından onaylanması şart. TBMM'de toplam 539 milletvekili var. Erken seçime gidilmesinin kabulü için tezkereye 276 milletvekilinin onay vermesi gerekiyor. AK Parti, Meclis başkanı dışında 317 milletvekiline sahip. AK Parti ile MHP'nin toplam sandalye sayısı ise 352. Dolayısıyla iki partinin 'evet' demesi erken seçim önünde engel bırakmıyor. HDP ile CHP de erken seçime hazır olduklarını söyledi. Oylamada 'Hayır' deseler dahi, MHP ile AK Parti'nin oyları seçime gidilmesi için yeterli olacak.
SEÇİM SÜRECİ NASIL İŞLEYECEK?
26 Ağustos'ta erken seçim çağrısı yapan MHP lideri Devlet Bahçeli'yle görüşen Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, AK Parti yetkili kurullarıyla da biraraya geldikten sonra erken seçim tarihini ilan etti. Erken seçim tarihinin açıklanmasıyla izlenecek süreç şöyle:
Erken seçime gidebilmek için anayasa değişikliği gerekmiyor, ama kararın Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) tarafından onaylanması şart. TBMM'de toplam 539 milletvekili var. Erken seçime gidilmesinin kabulü için tezkereye 276 milletvekilinin onay vermesi gerekiyor.
AK Parti, Meclis başkanı dışında 317 milletvekiline sahip. AK Parti ile MHP'nin toplam sandalye sayısı ise 352. Dolayısıyla iki partinin 'evet' demesi erken seçim önünde engel bırakmıyor. HDP ile CHP de erken seçime hazır olduklarını söyledi. Oylamada 'Hayır' deseler dahi, MHP ile AK Parti'nin oyları seçime gidilmesi için yeterli olacak.
Erken seçim kararı alınmasından sonra propaganda ve seçim kurallarını belirleyecek ve kampanyalar başlayacak. YSK ilan edilen seçim tarihine göre seçime gidecek partilerin belirlenmesi, adayların ilanı, seçmen kütüklerinin yenilenmesi, il ve ilçe seçim kurullarının belirlenmesi, oy pusulalarının bastırılması hazırlığına başlıyor.
Yasa gereği Meclis seçim kararı aldığı taktirde 'Seçim Hükümeti' kurulması gerekiyor. Anayasa'nın 116'ncı madde gereğince seçimlerin yenilenmesine karar verildiğinde Bakanlar Kurulu çekilecek. Geçici Bakanlar Kurulu, yenilenme kararının Resmi Gazete'de ilanından itibaren beş gün içinde kurulacak.
Cumhurbaşkanı tarafından geçici Hükümet kurmak üzere bir Başbakan atanacak. Geçici Bakanlar Kurulu'na, Adalet, İçişleri ve Ulaştırma bakanları teknokrat olacak. Hükümet kurmakla görevlendirilen Başbakan adayının hazırlayacağı Bakanlar Kurulu listesi Cumhurbaşkanı tarafından onaylanarak yeni Meclis toplanıncaya kadar kadar görevde kalacak. Geçici Bakanlar Kurulu için güven oylaması yapılmayacak.
YENİ SEÇİM SİSTEMİ NASIL?
Türkiye, 2017 referandumuyla kabul edilen anayasa değişiklikleriyle ilk defa Cumhurbaşkanlığı ve milletvekili seçimlerini bir arada yapacak. TBMM'de grubu bulunan siyasi partiler Cumhurbaşkanı için aday gösterecek. TBMM dışından aday gösterilenler için ise 100 bin imza gerekiyor.
Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ilk turunda adayların hiçbiri yüzde 50'ye ulaşamazsa en çok oyu alan iki aday ikinci tura kalacak. İkinci turda da en yüksek oyu alan isim 5 yıllık Cumhurbaşkanlığı koltuğuna geçecek. Cumhurbaşkanı en fazla iki defa seçilebilecek.
İlk turda Cumhurbaşkanı seçilemezse ikinci tur seçim ne zaman yapılacak. İkinci tur seçim, ilk tur seçimden sonraki ikinci pazar günü yapılacak. Yani 24 Haziran'da yapılacak olan ilk turda cumhurbaşkanı seçilemezse 8 Temmuz 2018 pazar günü ikinci tur oylama yapılacak.
Yeni anayasaya göre, meclisteki milletvekili sayısı da 550'den 600'e çıkarıldı.
Yeni düzenlemede Ankara'da seçilecek milletvekili sayısı 32'den 36'ya, İstanbul'da seçilecek milletvekili sayısı da 88'den 97'ye yükseldi. Antalya'nın çıkaracağı milletvekili sayısı 2, Adana'nın 1, Bursa'nın 1, Aydın'ın 1, Denizli'nin 1, Diyarbakır'ın da 1 arttı.
AKŞENER: ADAY OLACAĞIM
İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener, "Arkadaşlarımızın isteği ve talebiyle 100 bin imza ile aday olacağım" dedi.
ADAYLIKLAR ZORA GİRDİ
Cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçiminin erkene alınması durumunda, belediye başkanı olmak isteyen milletvekillerini iki seçenek bekliyor. Milletvekilleri ya genel seçimde aday olmayıp siyaset hayatlarına belediye başkan aday adayı olarak devam edecekler ya da belediye başkanlığı yarışından çekilecekler ve milletvekili adayı olacaklar. İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı için en öne çıkan isim olan Başbakan Binali Yıldırım başta olmak üzere isimleri belediye başkanı adaylığı için geçen vekillerin ne yapacakları merak konusu oldu.
Gazete Habertürk'ten Fırat Tur'un haberine göre CHP milletvekilleri Akif Hamzaçebi, Gürsel Tekin, Aykut Erdoğdu ve Mahmut Tanal daha önce İstanbul Belediye Başkanlığı için aday adaylıklarını açıkladı. Ankara’da da Levent Gök, resmi olarak açıklamasa da bazı konuşmalarında büyükşehir belediye başkanlığı için aday olduğunu belirtmişti.
Milletvekillerinin belediye başkanlığına aday olmaları durumunda istifa etmeleri gerekmiyor. Ancak milletvekilinin belediye başkanı seçilmesi halinde, partisinin parlamentodaki sandalye sayısı eksiliyor. Milletvekili seçimlerinin erkene alınması durumunda, parti liderlerinin ve yönetiminin, belediye başkanlığına aday olacak kişiyi milletvekili seçimlerinde aday göstermeyebileceği belirtiliyor.