Kahramanmaraş merkezli 10 ili de etkisine alan 7,7 ve 7,6'lık depremler bölgelerde büyük bir yıkıma yol açtı. Devlet tüm kurumlarıyla bölgede yer alırken vatandaşlar da tüm imkanlarını deprem bölgesi için seferber etti. Ancak bu olağanüstü durumu maalesef fırsat bilerek dolandırıcılık, gasp, hırsızlık, yağma, malı değerinden fazlasına satma gibi muhtelif suçlara yönelenler de oluyor. Peki böyle durumdarda TCK'da hangi cezaları uyguluyor? İşte detaylar...
DOĞAL AFET DURUMLARINDA İŞLENEN SUÇ NİTELİK KAPSAMINA ALINIRTürk Ceza Kanununda suçların temel şekline göre ceza verilmekle birlikte, bazı hallerde, temel cezaya göre belirlenen suça ilaveten indirilmesi veya artırılması gereken hususlar bulunur ki bu hallere suçun nitelikli halleri denmektedir. Suçların, özellikle hırsızlık, dolandırıcılık ve yağma gibi malvarlığına karşı işlenen suçların, deprem gibi doğal afet zamanında işlenmesi, suçun nitelikli halleri kapsamında olup verilecek cezada artırım sebebidir. Taahhüt ettiği işi yerine getirmeyerek kamu hizmeti, kamu kurumları veya genel bir felaketin önlenmesi için zorunlu eşya veya besinlerin ortadan kalkmasına veya büyük ölçüde azalmasına neden olan kişi 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve 1000 güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır.
5 YILDAN 10 YILA KADAR HAPİS CEZASI
TCK 141.maddede bir kimsenin taşının malını rızası olmadan almak olarak basit şekli ile tanımlanan ve 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası öngörülen hırsızlık suçu, şayet bir afetin meydana getirdiği veya getireceği zararı önlemek veya hafifletmek maksadı ile hazırlanan eşya hakkında olursa, bu durum TCK 142. Maddesinde geçen suçun nitelikli hali kapsamına girmekte ve verilecek ceza 3 yıldan 7 yıla kadar hapis cezasıdır. Bunun yanında aynı maddenin bir diğer fıkrasında hırsızlık suçunun, doğal afetin veya sosyal olayların meydana getirdiği korku ve kargaşadan yararlanarak işlenmesi halinde ise verilecek cezanın 5 yıldan 10 yıla kadar hapis cezası olduğu belirtilmektedir.
AFET DÖNEMİNDE "DOLANDIRICILIK" 10 YILA KADAR HAPİS
Hileli davranışlarla bir kimseyi aldatarak yarar sağlama olarak TCK 157. Maddede basit hali ile tanımlanan dolandırıcılık suçunun cezası 1 yıldan 5 yıla kadar hapis ve 5000 güne kadar para cezası iken, bu suçun afet zamanlarında işlenmesi halini de kapsayan nitelikli hallerinden suçun, kişinin içinde bulunduğu tehlikeli durum ve zor şartlardan yararlanmak suretiyle işlenmesi halinde verilecek ceza 3 yıldan 10 yıla kadar hapis ve 5000 güne kadar para cezasıdır. Depremzedelere yardım için para toplayan ancak parayı alıp giden kişinin eylemi bu nitelikli hal kapsamındadır.
OLAĞANÜSTÜ DURUMU FIRSAT BİLEREK YAĞMAYA YELTENME
Bir malı cebir, tehdit kullanarak teslime zorlamak yağma suçunun unsurlarını oluşturmakta ve basit hali ile işlenen suçun cezası 6 yıldan 10 yıla kadar hapis cezası iken suçun nitelikli hallerini işlemenin cezası 10 yıldan 15 yıla kadar hapis cezasıdır. Yağma suçlarında, afet dönemlerine ilişkin nitelikli bir hal belirtilmemiştir. Ancak, beden ve ruh bakımından kendisini savunamayacak durumda bulunanlara karşı yağma, afet dönemlerinde sıkça karşılaşılabilecek bir durum olup, bu hallerde de suçun cezası 10 yıldan 15 yıla kadar hapis cezası olarak uygulanır.
KAMUYA GEREKLİ ŞEYLERİN YOKLUĞUNA NEDEN OLMA SUÇU
Taahhüt ettiği işi yerine getirmeyerek kamu hizmeti, kamu kurumları veya genel bir felaketin önlenmesi için zorunlu eşya veya besinlerin ortadan kalkmasına veya büyük ölçüde azalmasına neden olan kişi 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve 1000 güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır.