İHA
Van YYÜ Jeofizik Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mustafa Toker, Kahramanmaraş üçlü eklem sisteminde 3 kıtanın bir araya geldiğini belirtti. Yıkıcı artçı şokların 6 ay ve 1 yıl süre daha devam edebileceğini belirten Toker, "Doğrultu atımlı faylar, en tehlikeli ve yüksek risk içeren faylardır. Çünkü doğrultu atımlı faylar, bu şekilde çalıştıkları için oluşan deformasyon dalgalarını çok rahat aktarabilirler. Diğer deprem mekanizmalarına nazaran çok daha ileri seviyelere aktarabiliyorlar" dedi.
Toker, "Fakat bu deprem 10 kilometre civarlarında bir odak derinliğine sahiptir. Deprem, çok büyük bir deprem ve bölgedeki 10 ilde hissedildi. İvme değeri çok yükseklerde olduğu için hemen hemen bütün illerimiz bu depremi hissetmiş oldu. Dolayısıyla zayıf binalar, yüksek katlı ve çürük zemine yapılmış eski model binaların hemen hemen hepsi zarar gördü. Bu nedenle vatandaşlarımızın orada güvenlik amacıyla hiçbir binaya girmemelerini söylemek durumundayız" dedi.
"EN TEHLİKELİ VE YÜKSEK RİSK İÇEREN FAYLARDIR"
Meydana gelen depremin sol yanal bir fay olarak oluştuğunu dile getiren Toker, "Deprem çok uzun süreli bir şekilde birikmiş gerilimlerin bir sonucu olarak meydana geldi. Bölgenin geçmiş tarihine baktığımızda 1500'lü yıllardan günümüze kadar 6 ve üzerinde büyük depremler ürettiğini görüyoruz."
"Tarihsel olarak Kahramanmaraş üçlü eklem sisteminin civarında ve Doğu Anadolu fay hattının güneybatı ucu, Ölü Deniz fayının ise Kuzeydoğu ucunda bu birleşim noktasında çok büyük depremlere rastlıyoruz. Bu kayıtlarda var. Günümüzde olan deprem ise sol yanal dediğimiz, doğrultu atımlı fayın bir sonucu olarak meydana geldi. Doğrultu atımlı faylar, en tehlikeli ve yüksek risk içeren faylardır. Çünkü doğrultu atımlı faylar, bu şekilde çalıştıkları için oluşan deformasyon dalgalarını çok rahat aktarabilirler. Diğer deprem mekanizmalarına nazaran çok daha ileri seviyelere aktarabiliyorlar" diye konuştu.
"ÇOK YIKICI ARTÇI ŞOKLAR ÜRETEBİLİYOR"
Doğrultu atımlı fayların artçı şok değerlerinin çok daha yüksek olabileceğinin altını çizen Toker, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Bu fayların ürettiği depremlerin sonucu olarak 5 ve üzeri büyüklüğündeki artçı şokları yıkıcı olabiliyor. Bu nedenle vatandaşlarımızın çok dikkatli olması ve evlerine girmemeleri gerekiyor ki bu artçı şoklar en az 6 ay sürecektir ve hatta bir yıl da sürebilir."
Meydana gelen depremin Marmara'daki fayı tetiklemesi ya da Doğu'daki Van fayını tetiklemesinin söz konusu olmadığını söyleyen Toker, yalnız Doğu Anadolu fayının yanal atımlı olarak çalışması ve Ölü Deniz fayıyla burun buruna gelerek büyük deprem üretmesi sonucu, Kahramanmaraş bölgesindeki üçlü eklemde birçok yeri tetikleyeceğini söyledi.