Uğur Şahin, Bilim Kurulu toplantısına çevrim içi katıldı. Koronavirüs salgını sonrası BioNTech aşısını geliştiren Uğur Şahin aşının tedariki ve aşı kampanyası hakkında açıklamalarda bulunacak. Köln Üniversitesi Tıp Fakültesi mezunu olan Uğur Şahin kimdir, kaç yaşında? Prof. Dr. Uğur Şahin aslen nereli?
UĞUR ŞAHİN KİMDİR?
Uğur Şahin 19 Eylül 1965'te Hatay'ın İskenderun ilçesinde doğdu.
Dört yaşında annesi ile birlikte, Almanya'nın Köln şehrindeki Ford Motor Company fabrikasında çalışan babasının yanına göç etti. Lise eğitiminin ardından 1984 yılında Köln Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde tıp eğitimi almaya başladı ve 1992 yılında mezun oldu. 1993 yılında aynı üniversitede Michael Pfreundschuh danışmanlığında tümör hücrelerinde immünoterapi üzerine yaptığı çalışmalardan dolayı doktora derecesini aldı. Aynı zamanda, 1992-94 arasında Hagen Üniversitesi'nde matematik okudu. 1999'da moleküler tıp ve immünolojide habilitasyon aldı. Şahin, 2000-2001 yılları arasında Zürih Üniversite Hastanesi'ndeki laboratuvarda 1996 Nobel Tıp Ödülü sahibi Rolf M. Zinkernagel ve Hans Hengartner ile birlikte çeşitli araştırmalarda yer aldı. 2006 yılında Mainz Üniversitesi'nde profesörlük unvanını aldı.
Şahin, 20 yaşında henüz öğrenci iken bir laboratuvarda çalışmaya başladı. 1990'ların başında önce Köln Üniversitesi'nin lösemi bölümünde, ardından sekiz yıl Saarland Üniversitesi'nde iç hastalıkları ile hematoloji-onkoloji doktoru olarak çalıştı. Yüksek verimli immünolojik yöntemler ve biyoenformatik yaklaşımlar kullanarak kanser hedefi keşfinde öncü olan Şahin, yeni kanser biyobelirteçlerini ve hedeflenen tedavi platformlarını kapsayan 70'ten fazla bağımsız patent başvurusuna sahiptir.Çalışmalarında sık sık immünolog eşi Özlem Türeci ile işbirliği yaptı ve 2001'de birlikte kansere karşı monoklonal antikorlar geliştirmek için Ganymed İlaç'ı kurdular. Ganymed, 2016 yılında Japon ilaç şirketi Astellas Pharma tarafından 1.4 milyar dolarlık bir anlaşmayla satın alındı.
Şahin; 2008 yılında yine milyarder Strüngmann kardeşlerin desteğiyle, Nisan 2021 itibariyle piyasa değeri 41.7 milyar $ olan BioNTech'i kurdu.Ganymed'i yöneten Türeci, yıllarca şirketin bilimsel danışmanı olarak görev aldı ve Ganymed'in satılmasının ardından BioNTech'e baş tıp sorumlusu olarak katıldı. Şu anda 1.300 çalışanı olan BioNTech ile çift, insan vücudunun kendi antijenini üretmesini sağlamak için mRNA adı verilen genetik materyali kullanarak bireyselleştirilmiş kanser immünoterapisi tedavi yöntemleri geliştirmeye başladı.Amaç, bağışıklık sisteminin karşılık gelen bir reaksiyonunu tetikleyerek tümörlerin inhibisyonuna ve gerilemesine yol açan genetik bilgi içeren haberci bir madde olan ribo nükleik asit'e (RNA) dayalı bir kanser aşısı geliştirmektir. Ekibiyle birlikte, özellikle her hastanın kanser mutasyon profiline göre uyarlanmış mRNA bazlı aşıların geliştirilmesine öncülük etti. Şahin aynı zamanda Mainz Johannes Gutenberg Üniversitesi Tıp Merkezi'ndeki Translasyonel Onkoloji ve Immünoloji Merkezi (TRON)'un 2010 yılından beri direktörlüğünü yapmaktadır. Bundan önce ise 2010'dan Eylül 2019'a kadar TRON'un bilimsel genel müdürlüğünü yürüttü. Kanser ve yüksek tıbbi gereksinimi olan diğer ciddi hastalıkların tedavisi için yeni teşhis ve ilaçların bulunmasını misyon edinen bir biyofarmasötik araştırma kuruluşu olan TRON'un kurucu ortağı ve hissedarı olan Şahin, aynı zamanda burada araştırma ve geliştirmeler için doktora öğrencilerine bilimsel danışmanlık yapmaktadır.
2019 yılında Çin'de ortaya çıkan ve tüm dünyaya yayılan COVID-19 pandemisinin ardından şirket koronavirüs aşısı geliştirmeye yoğunlaştı. 9 Kasım 2020'de Amerikan ilaç firması Pfizer ve BioNTech yaptığı ortak açıklamada, Dr. Şahin ve ekibi tarafından SARS-CoV-2'ye karşı geliştirilen Pfizer-BioNTech COVID-19 aşısının etkinlik oranının yüzde 90'ın üzerinde olduğunu belirtti. Yapılan açıklamada, geliştirilen aşının güvenliğine ilişkin ciddi kaygı yaratacak bir bulgunun şimdilik söz konusu olmadığı, aşının acil kullanım ruhsatı alması için bu ay içinde Amerika Birleşik Devletleri makamlarına başvuru yapılmasının beklendiği kaydedildi.[4]COVID-19 aşısı haberleri sonrası Fransız La Chaîne Info (LCI) haber kanalı yaptığı yorumda Türk kökenli çifti, radyoaktivite'yi bulan Nobel Kimya ve Fizik Ödülü sahibi çift Pierre Curie ve Marie Curie'ye benzetti.
ÖDÜLLERİ
2006 ve 2010 yıllarında Almanya Federal Eğitim ve Araştırma Bakanlığı tarafından "GO-Bio Ödülü" tevcih edildi. Almanya Kanser Derneği tarafından her yıl verilen ve Almanca konuşulan ülkelerde klinik, çeviri ve deneysel kanser araştırmaları alanındaki olağanüstü başarıları onurlandırmak için verilen "Alman Kanser Ödülü"'ne 2019 yılında Uğur Şahin layık görüldü. Şahin eşi Özlem Türeci ile birlikte koronavirüs aşısını bir yıldan kısa sürede geliştirmelerinden dolayı, her yıl kayda değer etki yaratan kişileri "Yılın Kişisi" olarak seçen Londra merkezli Financial Times tarafından "2020 Yılın Kişisi" seçildiler. 10 Mart 2021'de Bilkent Üniversitesi rektörü Abdullah Atalar, "mRNA tabanlı aşı geliştirme çabaları ve örnek oluşturan girişimcilik başarıları" sebebiyle üniversite mütevelli heyeti ve senatosunun da onayıyla Uğur Şahin ve Özlem Türeci'ye onursal doktora tevcih edileceğini duyurdu.
Aralık 2020'de Axel Springer SE tarafından Covid-19'a karşı geliştirdikleri mRNA aşısı ve çalışmalarından dolayı eşi Özlem Türeci ile birlikte "2021 Onur Ödülü"'ne layık görüldüğü açıklandı. 18 Mart 2021'de Berlin'de düzenlenen törene Avusturya Başbakanı Sebastian Kurz bizzat katılırken, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ve İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ise video-konferans yöntemiyle katıldı ve çifti çalışmalarından dolayı tebrik etti. 19 Mart 2021'de eşi Özlem Türeci ile birlikte aşı çalışmaları sebebiyle Almanya Federal Cumhuriyeti Liyakat Nişanı'na layık görüldü. Bellevue Sarayı'nda düzenlenen törene, Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier ve Şansölye Angela Merkel'de katıldı