AKŞAM GAZETESİ
Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu (TENMAK) bünyesinde gerçekleştirilen topraksız dikey tarım uygulamalarıyla bitki yetiştiriciliğinde enerji verimli, su tasarruflu ve yüksek verimli bitki üretim çalışmaları geleceğe umut oluyor. Yaklaşık 2,5 yıllık çalışmanın sonucunda geliştirilen 95 prototip sonrası, her bitki için ideal olabilecek dikey tarım uygulama cihazları ile 20 türde bitki yetiştirilerek ideal üretim ortamına ulaşıldı.
OLDUKÇA VERİMLİ
TENMAK Nükleer Enerji Araştırma Enstitüsü (NÜKEN) Tarım ve Gıda Araştırmaları Grubu Ziraat Yüksek Mühendisi Aydın Ozan Çetintaş, TENMAK NÜKEN İklimlendirme Ünitesi'nde 42 metrekarelik bir alanda 750 adet bitki yetiştirildiğini söyledi. Sistemin yaklaşık 50-60 santimlik açıklarla kurulduğunu ancak genel üretimde bunun istenilen düzeyde daha az mesafelere göre ayarlanabildiğini ifade eden Çetintaş, "Bu tesiste Ar-Ge kule dizilimi bulunuyor. Bu haliyle yaklaşık olarak 1500 bitkiye kadar çıkabiliyoruz. 40 metrekarelik bir alan düşünürsek oldukça verimli. Topraksız tarımın ana unsuru köklerin açık bir şekilde bulunması. Su ve gübre karışımının da doğal olarak doğrudan köke gelip minimum su, minimum gübre tüketimi ve minimum enerji sarfiyatıyla bitkinin yetişmesi sağlanıyor" dedi.
KAPALI ORTAMDA YAPILIYOR
Topraksız dikey tarım uygulamaları, küresel ısınmanın etkileriyle ortaya çıkan iklim değişiklikleri, doğal afetler ve benzeri çevresel sorunların bitki yetiştiriciliği üzerindeki olumsuz etkilerini azaltmak amacıyla, kapalı mekanlarda gerçekleştirilen kontrollü tarım yöntemleri olarak alternatif bir çözüm olarak öne çıkıyor. Söz konusu yöntemle enerji, bitkiler için gerekli bitki besin maddeleri, su, ışık, sıcaklık gibi etkenler kontrol altına alınıp sürdürülebilir ve tasarruflu kaynak kullanmak mümkün olurken, yüksek bitki üretim verimi elde edilebiliyor.
42 METREKAREDE 750 BİTKİ ÜRETİLİYOR
Çetintaş, enerji, su tasarrufu sağlanması ve üretimde çevresel faktörlerin kontrolü ile yüksek üretim verimliliklerine ulaşılabildiğini aktardı. Dikey tarım uygulamaları ile klasik tarım arasındaki karşılaştırmayı da yapan Çetintaş, "Bu köke doğrudan gelen gübre ve su sayesinde bitkinin hızlı şekilde verime gelebilmesi ve çok daha kısa sürelerde ürün alınabilmesi temel felsefe. Standartta 40 metrekarelik bir alanda marul üretim yapıyor olsak, yaklaşık 350-500 arası bitkiye ev sahipliği yapabiliyoruz. Geliştirdiğimiz sistem ile 40 metrekarede 2 metre kule yüksekliğinde 750 bitkiye erişmiş durumdayız. Yaklaşık olarak iki katı yüksekliğe çıkabildiğimiz bir senaryoda daha sık dikim uygulanan bir senaryoda 5 bin bitkiye kadar 40 metrekarelik bir alanda üretim yapabilecek seviyeye gelebiliyoruz" diye konuştu. TENMAK NÜKEN Tarım ve Gıda Araştırmaları Grup Sorumlusu Dr. Kadriye Yaprak Kantoğlu da TENMAK'ın genel misyonunun nükleer tekniklerinin barışçıl anlamda her türlü bilimsel disiplin alanında uygulanması olduğunu söyledi.