AKŞAM/DİYARBAKIR
ŞEYHMUS ÇAKAN
2015 PKK'lı teröristler Diyarbakır'ın Sur ilçesinde tarihi kiliseler, camiler, hamamlar, okulları tahrip ederek yüzlerce yıllık yapıları yakıp, yıktı. Yaklaşık 2 yıl süren çatışmalar sonrası bölgede uzun bir süre arama tarama çalışmaları yapılarak, bölgedeki tuzaklanmış patlayıcılar imha edildi. Zarar gören tescilli, tarihi yapılar tek tek incelendi.
16'ıncı yüz yılda inşa edilen Ermeni cemaati için büyük önem ve değere sahip olan Surp Giragors kilisesi, teröristler tarafından karargah olarak kullanılmıştı, kilise harabeye dönmüştü.
Çevre Şehircilik ve iklim değişikliği Bakanlığı ile Ermeni Vakfı tarafından 2019 yılında onarıma alınan kilisedeki restorasyon tamamlandı.
30 milyona mal olan kilise aslına uygun bir şekilde Çevre Şehircilik ve iklim değişikliği bakanlığının finansıyla yapıldı. Halk arasında 'Gâvur Mahallesi' olarak bilinen Sur'a bağlı Hançepek'teki Ermeni Surp Giragos Kilisesi'n de 7 yıl sonra yeniden çan sesleri yükseldi.
Restorasyon tamamlanan kilise Kültür Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Türkiye Ermeni Patriği Sahak Maşalyan ile çok sayıda davetlinin katılımıyla açıldı.
Dünyanın bir çok ülkesinden ermeni cemaatinden katılın sağlandığı Kilisede 7 yıl sonra yapılan kutsamayla ibadete açıldı.
'TERÖR KARŞI BÜYÜK MÜCADELE VERİLDİ'
Vali Karaloğlu, "Sur ilçemiz, Sur içi bölgesi maalesef 2015-2016 yıllarında bir ayrılıkçı, bölücü zalim bir örgüt tarafından hem vatandaşların evleri barkları kullanılamaz hale geldi. Hem kutsal mekânlarımız, mabetlerimiz, camilerimiz, kiliselerimiz, tarihi yapılarımız, kamu binalarımız çok ağır tahribata uğradı. İşte o olaydan sonra devletimizin milleti ile yapmış olduğu büyük gönül ilişkisiyle teröre karşı verilen büyük bir mücadele ile önce bölge temizlendi. Sadece Diyarbakır değil, bugün Türkiye'nin her noktasında Allah'a hamd olsun huzurumuz ve güvenimiz tam bir şekilde sağlanmış oldu" dedi.
'KİLİSE SEMBOL YAPIYDI'
Sur bölgesindeki 6 mahallede vatandaşların evlerinin yeniden inşa edildiğine dikkat çeken Vali Karaloğlu, şunları söyledi:
"Evler, vatandaşlarımıza teslim edildi ve vatandaşlarımız şu anda o yeni evlerinde oturmakta. Bölgede tahrip edilen yakılan, yıkılan camilerimiz kiliselerimiz, hamamlarımız, tarihi yapılarımız, eğitim kurumlarımız yeniden restore edildi, onarıldı ve ibadete açıldı, kullanıma açıldı. İşte o yapılardan bir tanesi Diyarbakır'ın en sembol yapılarından bir tanesi olan Giragos Ermeni Kilisesi de Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığımızın 2019 yılında yatırım programına alması ve finansmanının sağlanması ile birlikte Kültür Turizm Bakanlığımız Vakıflar Genel Müdürlüğümüz tarafından ihalesi yapıldı. Kontrolleri ve takibi yapıldı ve bugün bu açılışa hazır hale getirildi. Şunu söyleyebilirim, Türkiye'de yapılan restorasyon çalışmaları içerisinde en titiz yapılan restorasyonlardan bir tanesi. Tarihi özelliklerine sadık kalınarak kilisemizin restorasyonu tamamlandı ve bugün yeniden ibadete açıyoruz. Elbette ki sadece burası tahrip olmamıştı. Hemen yanı başımızda Ermeni Katolik Kilisesi de tahrip olmuştu. Oranın restorasyonu da yine Vakıflar Genel Müdürlüğümüz tarafından tamamlandı. Yine yanı başımızda Katolik Ermeni Kilisesi tahripti. Oranın restorasyonu da Vakıflar Genel Müdürlüğümüz tarafından tamamlandı ve şu anda farklı fonksiyonlar da kullanılıyor. Hemen bu kilisemizin yanında bitişiğinde yine şehrimizde Keldani vatandaşlarımızın vakfına ait olan ve o dönemde terör saldırılarıyla tahrip olmuş Keldani Kilisemiz de restorasyonu bu kilise ile beraber tamamlandı ve şu anda Keldani Vakfı'na devretmek üzere hazır vaziyete getirildi. Yine şehrimizde Süryani cemaatine ait Meryem Ana Kilisesi açık ve vatandaşlarımız Süryani vatandaşlarımız orada özgürce ibadetlerini yapabiliyorlar."
'DİYARBAKIR MEDENİYETİN BEŞİĞİ'
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Diyarbakır farklı kültürlere, inançlara ev sahipliği yapmış, medeniyetlerin beşiği olan, ülkemizin kadim şehirlerinden biri olduğunu söyledi. Bakan Ersoy konuşmasında şunları söyledi:
"Burada geçmişi çok uzun yüzyıllara giden bir tarih olduğunu, bunun yanı sıra kültürüyle, sanatıyla, doğal güzellikleriyle ve mimarisiyle de çok güçlü bir şehirden söz ediyoruz. Fakat Diyarbakır'ın en önemli özelliklerinden birisi de, sokaklarında, meydanlarında hemen hissedilen o derin hoşgörüsüdür. Diyarbakır hoşgörünün, kardeşliğin, farklı kültürlerin huzur içinde bir arada yaşadığı kadim bir şehrimizdir. Diyarbakır sahip olduğu tüm bu özellikleriyle bugün dünyanın en önemli tarihi kentleri olarak kabul edilen şehirlerin bir adım önündedir. Bugün özellikle Avrupa'da milyonlarca turistin gezip ziyaret ettiği, tarihi kentler olarak bilinen birçok şehrin Diyarbakır kadar güçlü bir tarihi bulunmamaktadır. Bu şehirler Diyarbakır kadar farklı kültürleri içerisinde barındırmamaktadır. Biz bugün Diyarbakır'ın tarihinden söz ederken neredeyse insanlık tarihinden bahsediyoruz. Böyle kadim bir şehre sahip olmak ülkemiz açısından büyük bir zenginliktir. Artık yapmamız gereken bu zenginliği evrensel bir değer haline getirecek her türlü çabayı göstermek olmalıdır. Dünyanın dört bir yanındaki insanlar tarihi bir kent ziyaret etmek istediklerinde akıllarına ilk gelecek şehirlerden birinin Diyarbakır olmasını sağlamaktır. Diyarbakır'ı seven, Diyarbakır halkının refahını önemseyen, Diyarbakırlı çocukların geleceğe güvenle bakmasını isteyen herkesin bu ortak amaç doğrultusunda kenetlenmesini, hiç bir mazeretin arkasına saklanmadan, birlikte hareket etmesini bekliyoruz. Farklı kültür ve inançların bir arada huzur içinde yaşadığı, özgürce ibadet edebildiği Diyarbakır, birçok kıymetli yapıya da ev sahipliği yapmaktadır. Bu yapılar arasında Surp Giragos Ermeni ve Mar Petyun Keldani kiliseleri de önemli bir yer tutmaktadır. Kültürel mirasımızın önemli hazinelerinden olan bu iki yapı, maalesef geçtiğimiz yıllarda şehrin huzur ve barışına gölge düşürmek isteyen terör grupları tarafından hedef alınarak tahrip edilmişti.
BAŞKAN ERDOĞAN'A TEŞEKKÜR
85. Türkiye Ermenileri Patriği Sahak Maşalyan Başkan Erdoğan'a teşekkür etti.