HABER MERKEZİ
Türkiye 2026'da bordrolara girecek yeni bir kalemi konuşuyor: Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi (TES)... 31 Ekim'de yayınlanan 2026 Yılı Programı ile birlikte özel sektör çalışanları için ikinci basamak emeklilik resmi programa girdi. Buna göre çalışan maaşlarından brüt % 3 kesilecek, işveren kademeli katkı yapacak, devlet de bu toplamın % 30'u kadar destek verecek. Böylece SGK emekliliğinin yanına zorunlu, ikinci bir gelir katmanı eklenmiş olacak. Ancak sistemin kanunu ve buna bağlı ikincil düzenlemeleri henüz yayımlanmadı. Yani çerçeve belli, ama ayrıntılar değil. Yönetim ve Kurumsal Gelişim Danışmanı Canan Duman "TES geliyor. Ama bugün konuşulanların hepsi kesin değil. Program yayımlandı, fakat TES'e ilişkin kanun ve ikincil düzenlemeler henüz yayımlanmadı. Bu yüzden bilgi verirken 'bu kesin', 'bu planlanan', 'bu da ihtimal' diye ayırmak zorundayız" dedi.
SGK'LILARI KAPSIYOR
Duman, 2026'da bordrolara eklenecek kesintinin tüm çalışanları kapsamadığını belirterek "Bugün için sadece SGK'lı özel sektör çalışanları TES kapsamına giriyor. Kamu personeli, Bağ-Kur'lular ve çalışmayanlar için Programda 'ayrı düzenleme yapılacak' ifadesi var ama tarih ve oran açıklanmış değil. Yani 'herkesten kesilecek' cümlesi bugün itibarıyla doğru değil" dedi. Bu durumun özellikle çalışan iletişimi açısından kritik olduğuna dikkat çeken Duman, "Aynı işletmede 'benden kesildi, ondan kesilmedi' gibi algı farkları olacak, İK'lar bunu şimdiden görmeli" uyarısında bulundu.
MAAŞLAR DÜŞECEK
TES'in maaşlara ilk yansımasında ortaya çıkacak psikolojik etkiye de dikkat çeken Duman, şirketlerin 2026'yı beklemeden hazırlık yapması gerektiğini söyledi: "Maaştan brütten % 3 gittiği anda çalışan bunu 'maaşım düştü' diye görecek. Hâlbuki aynı anda işveren de katkı yapıyor, devlet de % 30 destek veriyor. Ama çalışan bordrosunda sadece eksilen kısmı görecek.
KESİNLİK KAZANAN UYGULAMALAR
■ 2026'da özel sektör çalışanlarının ücretlerinden brüt %3 kesinti yapılacak.
■ İşveren katkısı kademeli olarak devreye girecek (hedef %3).
■ Devlet, çalışan + işveren toplamına %30 destek verecek.
■ OKS, TES'e dönüştürülecek.
■ Genel çıkış / cayma hakkı öngörülmüyor, istisnalar ikincil düzenlemeyle netleşecek.
■ Mevcut kıdem hakları geriye dönük etkilenmeyecek.
■ Kısmi çekim koşulları, işveren katkısının hak ediş süresi ve kamu çalışanlarının hangi takvimle sisteme alınacağı henüz yayımlanmadı.
TES'E EMEKLİ OLUP ÇALIŞAN DA GİRECEK
TES'le birlikte "Zaten emekliyim, benden niye kesiliyor?" sorusunun sıkça sorulacağını belirten Duman "TES mantığı 'maaş alan herkes' üzerinden kurgulanıyor. Bugün SGK'dan emeklilik alıp bir şirkette ücretli olarak çalışanlar da bordroda göründükleri için doğal olarak % 3 kesinti yapılacak. İşveren onların adına da katkı yapacak, devlet de destek verecek. Bu grubun en az 10 yıl sistemde kalması ve yaş sınırını yeniden görmesi gerekecek" dedi. Kamuoyunda sık sorulan bir başka konu da "ev alırsam / evlenirsem / işsiz kalırsam para çekebilir miyim?" sorusu. Duman bu başlıkta özellikle "şu an anlatılanların tasarım düzeyinde olduğunu" belirterek "Evlilik, ilk konut, uzun süreli işsizlik, ağır hastalık gibi sosyal gerekçeler konuşuluyor ama bugün itibarıyla Resmî Gazete'de yayımlanmış bir kısmi çekiş tebliği yok. Yani kısmi çekim olacak gibi görünüyor" dedi.
KIDEM TAZMİNATI GİTMİYOR
TES tartışmalarının en sıcak başlıklarından biri de kıdem tazminatı. Duman bu konuda net konuştu: "Şu anda 'kıdem 30 günden 19 güne düşüyor' diye bir düzenleme yok. Bu, eski taslaklardan ve sendikaların haklı endişelerinden kalan bir ifade. 2026 Yılı Programı'nda böyle bir madde yer almıyor."