DURSUN TOPÇU / ANTALYA
Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Turizm Bakanlığı'nın 2022 yılından itibaren Antalya'nın Side ilçesini markalaştırmak ve destinasyon noktası yapmak üzere hayata geçirdiği Side Kültürel Miras Projesi'nin tanıtımını yaptı. Tanıtım sonrası Side Kazıları Başkanı Anadolu Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Feriştah Alanyalı ile bir araya geldik.
Side'nin 2004 yılından bu güne Türkiye'de en çok çalışma yapılan antik bölgelerden biri olduğunu belirten Prof. Dr. Feriştah Alanyalı, "130 parselde yıkım, kazı ve yenileme çalışması başlattık. Side'nin antik bir kent olduğu unutulmuştu. Bu kazılar yapılınca, kent yeniden açığa çıkmaya başladı. Özel mülkiyette olduğu için Kültür ve Turizm Bakanlığı, 'Burada kentsel ve 3. derece dönüşüm yapacağım. Ama sizde kaçaklarınızı yıkacaksınız. Bütün masraflarını üstlenerek yasal bir şekilde yapılaşacaksınız' önerisi getirdi. Aslında bu bir uzlaşıydı ve bu program çok başarılı oldu. Biz de bu çalışmalardan yeni akademik sonuçlar çıkardık. Daha önce Side Antik Kenti'ni biz de tanımıyorduk. Bu çalışmalar Side'nin turizm potansiyeline de yansıdı. Bu proje hem akademik dünyada hemde turizmde büyük bir farkındalık yarattı. Artık turistler Side'de kazı alanlarını dolaşıyor, çalışmaları izliyor, restorasyon çalışmalarını yerinde görüyor'' dedi.
"ERSOY BÜTÜN ALANI GEZDİ"
"Kültür Bakanımız Mehmet Nuri Ersoy, 14 Kasım 2022'de Side'ye geldiğinde bütün alanları gezdirdik'' diyen Prof. Dr. Alanyalı, ''Sayın Bakan inceleme sonrası 'Bizim Side'de yeni bir gezi güzergâhı oluşturmamız lazım. Bu güzergâh üstündeki anıtların restorasyonunu tamamlamalıyız. Side'ye gelenlerin aslında bir alışveriş köyüne gelmediklerini bir antik kentte olduklarını anlamaları lazım' dedi. Side kazıları aslında 1947'de başlıyor ama hiç bu denli destek verilmemişti. Burası Türkiye'nin en eski klasik arkeolojik kazılarından biri. Geçtiğimiz yılın kasım ayında Side kazılarının 75. Yılını kutladık'' bilgilerini paylaştı.
"12 AY KESİNTİSİZ ÇALIŞIYORUZ"
2009 yılından beri eşiyle Side kazılarını yürüttüklerini ifadene eden Prof. Dr. Alanyalı, "Bakanımızın desteğiyle 150 kişilik bir ekiple, 14 ayrı noktada 12 ay kesintisiz kazı çalışması yürütüyoruz. Bu arada söylemeden geçemeyeceğim, ben nerede konferans verirsem önce Sidelilere teşekkür ediyorum. Çünkü onların desteği olmasa bunu başarmazdık Burada çok başarılı bir süreç yürüttük. Bakan Bey'in bize aktardığı bütçe ile 14 farklı alanda kazı çalışması yaptık. Bu bütçelerle yılın sonuna kadar çalışma sürecek. Şu anki halinde bile, Side Antik Şehri'ne anıtsal çeşmenin olduğu bölgeden giren turistleri bir ring yaptırarak tapınaklar alanına kadar götüreceğiz. Tapınaklar alanından tekrar çeşmeye kadar götürerek, bu ring üzerindeki kentin anıtsal yapılarını tanıtarak, hatta izleterek, bu yapıları daha tanımlı hale getireceğiz. Biz de bir çok bağımsız bölüm var, tiyatro, tapınaklar gibi. Hepsinin restorasyonu tamamlanacak" dedi.
Çalışmalar 2010 yılında başlatıldı. Son 4 ayda vatandaşlarla anlaşarak 130 parselde yapılan yıkım, kazı ve yenileme çalışmaları sonrası Side Antik Kenti'nin dron ile çekilen görüntüsü değişti.5 YILDA ÇOK YOL ALDIK
SİDE'NİN, MÖ 7. yüzyılda kurulmuş, MS 7. yüzyıla kadar 1400 yıl kesintisiz yaşanmış bir kent olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Alanyalı, "Arkeolojide özellikle son 5 yılda çok yol aldık. Eskiden kazılarda 3-5 hafta çalışırdık, sonra kazıyı toplayıp giderdik. Neden, parasızlık, eleman yok. Şimdi 12 ay kazı yapıyoruz. Bakan Bey'in yaptığı en önemli şey, kazıları 12 aya çıkarmak oldu. İkincisi de bu kazılara personel almaktı. Şuanda benim bakanlığın maaşını ödediği 5 arkeolog, 1 restoratörüm var. Bu ne demek, kimse olmasa da ben onlarla çalışırım. İnşallah bunun arkası gelir. Bu kazılar ayrıca istihdam yaratıyor'' diye konuştu.
'UNESCO İLE EN AKTİF DÖNEMİ YAŞIYORUZ'
Dışişleri Bakanı Mevlut Çavuşoğlu, Antalya'nın Manavgat ilçesindeki Side Antik Kenti'nde gerçekleştirilen Side Kültürel Miras Projesi tanıtımında yaptığı konuşmada, Türkiye'nin özel bir coğrafi ve jeopolitik konumunun bulunduğunu söyledi. Türkiye'nin pek çok uygarlığa ev sahipliği yapan özel konumu sayesinde adeta açık hava müzesi gibi olduğunu belirten Bakan Çavuşoğlu, böyle bir coğrafyada yaşamanın ciddi sorumlulukları olduğunu dile getirdi.
DÜNYA MİRAS SAYIMIZ 19
Tarihi ve kültürel zenginlikleri UNESCO'da tescil ettirmeye devam ettiklerini anlatan Bakan Mevlüt Çavuşoğlu, "2021'de Arslantepe Höyüğü'nü Kültür ve Turizm Bakanlığının değerli çalışmaları ile UNESCO Dünya Miras Listesi'ne kayıt ettirdik. Kayıtlı sayımız böylelikle 19'a ulaştı. Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi'ne çay kültürünü ekleyerek unsurlarımızın sayısını 25'e çıkardık. UNESCO ile ilişkilerimizin en aktif dönemini geçiriyoruz" ifadelerini kullandı.
2023-2027 DÖNEMİ ADAYIYIZ
UNESCO'da çeşitli görevler yürüttüklerini, UNESCO Dünya Miras Komitesi Üyeliği için de 2023-2027 dönemi için adaylık kampanyası yürüttüklerini aktaran Çavuşoğlu, bu durumun Türkiye'nin küresel diplomasinin her alanında bulunduğu gibi kültürel diplomaside de önder aktörlerden olmasından kaynaklandığını vurguladı.
KÜLTÜR VE TURİZM BAKANI MEHMET NURİ ERSOY: 12 AY TURİST İSTİYORUZ
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Side Antik Kenti'ndeki Side Kültürel Miras Projesi tanıtımında yaptığı konuşmada, Bakanlık olarak bugüne kadar birçok kültürel miras projesine imza attıklarını ve yoğunlaştıkları destinasyonlardan birinin de Antalya olduğunu söyledi. Bakan Ersoy, Side'nin anıtsal yapıların yanı sıra Türkiye'nin en eski müzelerinden birine ev sahipliği yaptığına dikkat çekti.
Side'nin Antalya'nın ve Türkiye'nin planlanmış ilk ve en önemli turizm merkezlerinden biri olduğunu vurgulayan Bakan Ersoy, Side'de markalaşma çalışmalarına ağırlık verdiklerini bildirdi.
Müze Müdürlüğü ve Kazı Başkanlığı denetiminde bugüne kadar 52 dönümde kazı yapıldığını aktaran Ersoy, Side'nin en kısa sürede tam anlamıyla bir kültürel miras destinasyonu haline geleceğini kaydetti.Bakan Ersoy, yürütülen çalışmalarla bir yandan koruma kullanma dengesi çerçevesinde vatandaşın kültürel mirasla iç içe yaşamasını, bir yandan da Side'ye olan ilgiyi ve turist akışını hızlandıracaklarını ifade etti.
81 MİLYON LİRA ÖDENEK
Kasım 2022'den bu yana 14 noktada kazı ve onarım çalışmaları yaptıklarını ve bunlar için 81 milyon lira ödenek aktardıklarını belirten Bakan Ersoy, Side'de ören yeri sınırını belirleyip ziyaretçiler için güvenli ve aydınlatılmış bir ziyaret güzergahı oluşturduklarını, tek bir biletle antik kenti, antik tiyatroyu ve Side Müzesi'ni ziyaret edilebilir hale getirdiklerini vurguladı.Ersoy, antik kent merkezinden uzakta olmayan bir alan belirleyerek modern ama antik kent siluetiyle yarışmayan yeni bir müze yapmayı da planladıklarını bildirdi.
Daha sonraki süreçte Side Antik Tiyatrosu'nun restorasyonunu tamamlayacaklarını anlatan Ersoy, bunun dışında Side'nin en önemli yüzü Apollon Tapınağı ve Liman Bölgesi'ni ayağa kaldırma projesini hayata geçireceklerini söyledi.
TURİZMDE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK
Turizmde güvenli ve sürdürülebilirlik çalışmalarına önem verdiklerine değinen Ersoy, "Arkeolojiyi, kültür ve sanatla birleştirerek daha sürdürülebilir, daha tabana yayılmış halde vatandaşımızın, sektörün hizmetine sunmuş oluyoruz. Hem sezonu uzatıyoruz, hem de nitelikli istihdam sağlıyoruz. Önemli olan 12 ay turizm yapıp turizm gelirlerini artırabilmek" dedi. Sürdürülebilirlikle ilgili bir diğer önemli kriterin, gastronomi ve gastronomide yerel ürün kullanımı olduğunu dile getiren Ersoy, bu alanda da önemli yatırımlar yaptıklarını kaydetti.
Lansmanın ardından beraberindeki heyetle birlikte kazı alanını gezen Bakan Çavuşoğlu ve Bakan Ersoy'a Prof. Dr. Feriştah Alanyalı tarafından yapılan çalışmalarla ilgili bilgi verildi.