AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Ali İhsan Yavuz parti genel merkezinde basın toplantısı düzenledi. Yavuz İstanbul seçimleri ile ilgili "Organize usulsüzlük haline karşı olağanüstü itirazda bulunduk. Yapılan araştırmalar bize gösterdi ki ne ileri sürdüysek hepsi doğru çıkıyor. Bir şeyler oldu doğru, bunlar sandık başı organizasyonuyla oldu dedik" şeklinde konuştu.
YSK İSTANBUL KARARINI NE ZAMAN AÇIKLAYACAK?
Yüksek Seçim Kurulu’nun (YSK), İstanbul’da seçimlerinin yenilenmesine dair AK Parti ve MHP’nin olağanüstü itirazlarına dair mesaisi sürüyor. İstanbul İlçe Seçim Kurulları usulsüz seçmen ve sandık kurulu teşkillerine dair iddialara ilişkin incelemelerini bu hafta tamamlaması bekleniyor.
Habertürk’ün haberine göre şu ana kadar 19 ilçe seçim kurulunun araştırmaları tamamlayarak, raporlaştırıp YSK’ya gönderdiği öğrenildi. Diğer kurulların ise araştırmalara devam ettiği, bazılarının YSK tarafından daha önce verilen 5 günlük süreyi aşabileceği öğrenildi.
YSK tüm bu kurullardan gelen raporlar doğrultusunda İstanbul için nihai kararını vermek üzere toplanacak. Bu toplantının en iyimser cuma ve cumartesi günleri yapılabileceği aksi bir durumda ise önümüzdeki haftaya sarkabileceği kaydediliyor.
AK Parti İstanbul geneli ve Büyükçekmece’de, MHP ise İstanbul geneli ve Maltepe ilçelerinde seçimlerin yenilenmesini istedi. Her iki parti de buna dair gerekçeleri içeren itiraz dilekçelerini YSK’ya sundu.
ARA KARAR VERİLDİ
YSK ilk olarak AK Parti’nin İstanbul geneline ilişkin itirazını gündemine aldı. Ve AK Parti’nin itiraz dilekçesinde yer alan bazı hususların araştırılması için ara kararlara imza attı. AK Parti’nin kanun hükmünde kararname ile oy kullananlara dair araştırma yapılması talebini “KHK’lıların oy kullanma hakkı vardır” diyerek, kabul etmeyen YSK, 8 temel iddianın ise İstanbul İlçe Seçim Kurulları’nca araştırılmasına karar verdi.
NELER ARAŞTIRILIYOR?
YSK tarafından ilçe seçim kurullarınca incelenmesine karar verilen ve toplamda 46 bin 477 seçmene denk gelen hususlardan bazıları şöyle:
KISITLI SEÇMEN: 7 bin 623 kısıtlı seçmenin oy kullandığı veya bu kişilerin seçmen listesinde yer alıp almadıkları.
ÖLÜLERİN YERİNE OY KULLANILMASI: Ölen bin 229 kişinin yerine oy kullanılıp kullanılmadığı…
HÜKÜMLÜ SEÇMEN: Tutuklu ve taksirli suçlardan hükümlü 10 bir 290 kişinin yerine oy kullanıldığı ve kasıtlı suçlardan hükümlü 5 bin 287 kişinin yerine oy kullanıldığı iddiası.
ZİHİNSEL ENGELLİLERİN DURUMU: Zihinsel engeli olduğu gerekçesiyle kısıtlı olduğu iddia edilen 21 bin 358 seçmen hakkında kesinleşmiş kısıtlılık kararı olup olmadığı, bunların seçmen listelerinde yer alıp almadıkları ya da oy kullanıp kullanmadıkları.
SANDIK KURULLARI: Kamu görevlisi olmayan sandık kurulu başkan ve üyelerinin olup olmadığı, varsa ne şekilde belirlendikleri araştırılacak. 6 bin 539 sandıkta sandık kurulu başkanın, 13 bin 84 sandıkta sandık kuru üyesinin kamu görevlisi olmadığı iddiası incelenecek.
SEÇİM İPTAL OLABİLİR Mİ?
YSK’nın 1999 yılında verdiği ilke kararında, seçim hizmetlerinin düzenli ve sağlıklı yürütülebilmesi için sandık kurulu başkan ve üyelerinin tarafsız kimseler olması ve tarafsız olduklarından kuşku duyulan kişilerin değiştirilmesini istedi. İlke kararında, sandık kurulu başkanı ve üyeleri üzerindeki ‘kuşku’nun seçimlerin iptaline sebebiyet vereceği uyarısı yapıldı. Maltepe 2023 No’lu sandık kurulu başkanının şizofreni hastası olduğu ve kendisine vasi tayin edildiğinin belirlenmesi dikkatleri bir kez daha YSK’ya çevirdi. YSK’nın 1999’da Kurtalan İlçe Seçim Kurulu Başkanlığının talebi doğrultusunda aldığı ilke kararında, sandık kurulu başkanının “şizofren ve vasi tayin edilen” kişi olması bir yana, üzerinde hiçbir ‘şüphe’nin dahi olmaması uyarısında bulunduğu dikkat çekti. YSK’nın Kurtalan kararında şöyle denildi:
İPTALE SEBEBİYET
“Tarafsızlık hakkında kuşku duyulan kişilerin başkanlık ettikleri sandıklarla ilgili olarak ileride siyasi partilerce yapılacak itirazlar üzerine bu bölgelerdeki seçimlerin iptaline sebebiyet verebileceklerinden, güvenlik kuvvetlerince tarafsızlık konusunda ciddi endişeleri olduğu yolunda bildirilen sandık kurulu başkanlarının tarafsız kişilerce değiştirilmesine karar verilmesi gerekir.”
TARAFSIZLIK KUŞKUSU
YSK, seçim hizmetlerinin düzenli ve sağlıklı yürütülebilmesi için sandık kurulu başkan ve üyelerinin tarafsız kimseler olması ve tarafsız olduklarından kuşku duyulan kişilerin değiştirilmesi gerektiğine vurgu yaptı.
AYM DE AYNI GÖRÜŞTE
CHP, 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun’un ilgili maddesini de içeren iptal başvurusu yapmıştı. Anayasa Mahkemesi, devlet memurlarının tarafsız davranma yükümlülüklerinin bulunduğuna vurgu yaptı. Memurların, siyasi düşünce ve benzeri sebeplerle ayrım yapamayacakları, görevlerini kanunlara uygun olarak yapacakları, aksine davranışların disiplin yaptırımını gerektirdiğine dikkat çekti. AYM, “sandık kurulu başkanının kamu görevlileri arasından belirlenmesinin seçim güvenliğiyle bağdaşmadığı ve siyasi partilerin seçimler üzerindeki denetim yetkisini kısıtladığı söylenemez” diyerek talebi reddetti. YSK’nın ‘şüphe’yi bile iptale sebebiyet verebileceği tespiti yaptığı sandık kurulu başkanı konusunda, Maltepe 2023 No’lu sandık başkanı K.E.A’nın şizofreni hastası olduğu ve akıl sağlığı nedeniyle kendisine vasi tayin edildiği ortaya çıkmıştı.
Sandık kurulu başkan ve üyelerinin memur olmalarının hem AYM hem de YSK tarafından “tarafsızlık, seçim güvenliği” açısından hayati önemine dikkat çektiler. Oysa, 31 Mart yerel seçimlerinde 19 bin 623 kamu görevlisi olmayan kişilerin görevlendirildiği tespit edildi. Aynı şekilde 6 bin 539 sandıkta sandık kurulu başkanının, 13 bin 84 sandıkta sandık kurulu üyesinin kamu görevlisi olmadığı belirlendi.
YSK’nın İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve Büyükçekmece seçim sonuçlarına ilişkin olağanüstü itirazları bu hafta içinde karara bağlayabileceği konuşuluyor. Kurul’un, ilçe seçim kurullarına 46 bin 447 seçmen ile memur olmayan sandık kurulu başkan ve üyelerinin araştırılmasında bugün son gün. İlçe seçim kurullarından gelen sonuçlara göre YSK, kararını verecek.
ÖZEL: KARARI BEKLİYORUZ
Yüksek Seçim Kurulu AK Parti Temsilcisi Recep Özel, İstanbul seçim itirazları ve YSK’nın vereceği nihai karar hakkında bir açıklamada bulundu. Özel, İstanbul seçimlerine yapılan olağanüstü itiraz sürecine dair verilen ara karar gereği ilçe seçim kurullarına verilen sürenin dün saat 17.00’de bittiğini belirterek, “İkinci ara karar gereği verilen süre de bugün 17.00’de bitiyor. Ama ilçe seçim kurullarında araştırmaların bitmediği ve devam ettiği belirtiliyor. Bu süre kesin bir süre olmamakla birlikte, kısa zamanda yapılması amacıyla ortaya konulmuş bir süre sınırlamasıydı. YSK, gelecek cevapların tamamını beklemek durumunda olacak. Bizim talebimiz ilçe seçim kurullarının bir an önce bu araştırmaları yapıp buraya göndermesidir” dedi.
BİR ÖNGÖRÜMÜZ YOK
Özel, “Süresinin bitmiş olması, araştırma sonuçlarının gelmesinin beklenmeyeceği anlamına gelmez. İstanbul’da 39 ilçe seçim kurullarında bütün ara kararların gereğinin yerine getirilmesi beklenecek. Ara karar araştırmaları geldikten sonra dosyanın kapağı açılıp bilgilere, belgelere incelememiz olacak. Kurul üyelerinin incelemesi olduktan sonra nihayetinde müzakere olacak ve karar verilecek. Sürecin ne zaman tamamlanacağına ilişkin bir öngörümüz yok, gelecek cevaplara bağlı YSK’nın gündemine ve kurul üyelerimizin müzakeresine bağlı “ diye konuştu.