1
Suriye’deki kaosun sona erdirilmesi için gözler Astana Zirvesi’ne çevrildi. Suriye’de yeni bir süreci başlatacak olan tarihi toplantılar, yarından itibaren Kazakistan’ın başkenti Astana’da gerçekleştirilecek. Önce ateşkesin kalıcı hale getirilmesi, ardından da 18 ay içerisinde BM denetiminde seçimlere gidilmesini hedefleyen süreçte Türkiye 'muhalifler'in, Rusya da 'Suriye rejimi'nin garantörü olarak rol alıyor. BM başta olmak üzere, ABD ve İran’ın da görüşmelerde hazır bulunması planlanıyor. Kaostan en çok etkilenen ülkelerin başında gelen Türkiye, gelişmeleri dikkatle izlerken Dışişleri Bakanlığı, soru ve yanıtlarıyla müzakerelerin fotoğrafını çekti. İşte zirvenin ayrıntıları:
Süreç nasıl gelişti?
Suriye rejim güçlerinin Halep’in doğusunu ablukaya altına alması sonucu sivillerin tahliyesi için Suriye rejimiyle muhalifler arasında ateşkes ilan edildi. Ateşkesin kalıcılığı için taraflar müzakerelerin başlamasını kararlaştırdı.
Kaos sonrası ilk görüşme
Suriye’deki taraflar, kaos başladığından bu yana Astana’da ilk kez görüşecek. Suriye’deki muhalifleri temsil eden Türk heyeti, toplantılar için hazırlıklarını tamamladı. Dışişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Sedat Önal başkanlığındaki Türk heyetinde MİT ve Genelkurmay yetkilileri de yer alıyor.
Garantör ülkeler Türkiye ve Rusya
BM’nin rolü ne?
Türkiye ve Rusya, BM’yi sürecin tamamlayıcı unsuru olarak görüyor. BM Güvenlik Konseyi, Türkiye ve Rusya’nın yürüttüğü yoğun diplomasiyi destekliyor. BM Temsilcisinin de katılacağı görüşmeler, BMGK’nin Aralık 2015’te aldığı kararlar çerçevesinde sürdürülecek.
Kimler katılıyor?
Müzakereler, muhaliflerin garantörü Türkiye ve Suriye rejim güçlerinin garantörü Rusya öncülüğünde başlayacak. Müzakerelerde İran da yer alacak.
Masada terör örgütleri yok
Zirvede neler görüşülecek?
İç savaşı bitirecek kapsamlı bir çözüm planı üzerinde müzakereler yapılacak. Bu çerçevede başlıca, 'Ateşkesin güçlendirilmesi', 'Halka uygulanan zorla yer değiştirmelerin durdurulması', 'Herhangi bir sınırlama olmaksızın abluka altındaki bölgelere insani yardım ulaştırılması' görüşülecek.
Terör örgütleri olacak mı?
Terör örgütleri DEAŞ, PKK-PYD-YPG ve El-Nusra, Astana görüşmelerinde masada yer almayacak.
Masa sonrası süreç nasıl ilerleyecek?
Astana sonrası görüşmelerin BM Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura öncülüğünde Cenevre’de yapılması öngörülüyor. BM sürecin tamamlayıcı unsuru olarak görülüyor. BM, Türkiye ve Rusya’nın diplomasini oy birliğiyle destekliyor. Müzakereler olumlu seyrederse Suriye’de 18 ay içerisinde BM denetiminde seçimlere gidilmesi hedefleniyor.