Diyanet İşleri Başkanı Mehmet Görmez, Doğu ve Güneydoğu’daki kadim medrese geleneği konusunda Bakanlar Kurulu’na bilgi verdiğini, bu medreselerin tekrar legal yapıya kavuşmasının doğru olacağını belirtti.
Görmez, Bakanlar Kurulu’na yaptığı sunumun ayrıntılarını bir grup gazeteciye özetle şöyle anlattı:
- SÖYLEM DEĞİŞMELİ: MEB’in müfredatını gözden geçirmesi, Diyanet’in cami içinde ve dışında kullandığı dil ve söylemini gözden geçirmesi, cami eksenli bir hizmetten, insan ve toplum eksenli bir hizmete yönelmesi gerekiyor.
- LOJMAN VE İMKÂN İSTEDİK: Bakanlar Kurulu’nda somut taleplerimiz oldu. Bölgede yaklaşık 6-7 bin civarında boş camimiz var. Görevlilerimizin yüzde 60’ının lojmanı yok. eğitim sistemi taşımalıya döndükten sonra en ücra köşede kalan tek devlet memuru din görevlisi. Ama o köylerde barınacak lojmanı olmadığı zaman, o köylere o arkadaşlarımızı göndermemiz mümkün değil. Bu yönde bazı düzenlemeleri talep ettik.
- YAŞAYAN GELENEK: Çözülmesi gereken hususlardan bir tanesi de bölgedeki kadim medreselerimiz. Bu bölgede bir medrese geleneği var. Cizre’de, Diyarbakır’da Van’da, Bitlis’te Urfa’da tarih boyunca büyük ilim adamları yetişti. Bu gelenek zamanla zayıfladı. Kapatıldıktan sonra da daha sivil küçük küçük öbekler halinde ev ortamlarında yahut cami köşelerinde devam etti. Cumhuriyet döneminde de önemli kişiler yetişti. Tasavvuf ve medrese geleneğini birlikte yürüttüler. Devletin tüm çabalarına rağmen bu gelenek yok olmadı. Alternatiflerini kurdu, imam hatip liseleri, ilahiyat fakülteleri açıldı ama tamamen yok olmadı. Her şeye rağmen yaşayan bir gelenek. Biz medreselerin her türlü denetimin yapılabileceği bir legal yapıya kavuşmasının daha doğru olacağını düşünüyoruz.
- BİR KISMI LEGALLEŞTİ: Bu örgün eğitme alternatif yeni bir müessesenin önünü açmak anlamında anlaşılmamalı ancak, zaten bir kısmı diyanetin kuran kursuna dönüşerek legal statü aldılar ve bizim denetimimizde, bu hizmeti eğitim hizmeti verenleri var. Ancak başka ne yapılabilir bunun üzerinde durulması gerekiyor. Bölgedeki büyük hocalarla insanlarla oturup konuşmak lazım. Başbakan not aldı bu konuları.
- YENİDEN YAPILANDIRILMALI: Yeni Anayasa tartışmaları da var. Diyanetin yeniden yapılandırılması gerekiyor. Tamamen siyasetin dışında. Kendi ayakları üzerinde durabilen, dini bakımdan özerk anayasal kuruluş olarak da varlığını sürdürmesi de faydalı. 5 yıl sonra Diyanet daha önemli olacak. Bölgedeki gelişmeleri dikkate alırsak. Daha çok birleştirici misyon ile yoluna devam etmesi daha uygun olacaktır.
- BARIŞTA ISRAR EDİLMELİ: Mardin’de, Van’da bin 200 cami görevlisini dinledim. Cizre’den, Silopi’den, Silvan’dan, Sur’dan, Dargeçit’ten, Nusaybin’den, İdil’den. Yedi ilçeden. İki tespit var; ilki güvenlik. Güvenlik-barış dengesini koruyarak barışta ısrar edilmeli. (Milliyet - Kıvanç EL)