Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, 24 TV'de Zeynep Türkoğlu yönetiminde 24 TV Genel Yayın Yönetmeni Murat Çiçek, Akşam Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Mustafa Kartoğlu ve Akşam Gazetesi Kültür Yazarı Bedir Acar'ın gündeme ilişkin soruları üzerine şunları söyledi:
GÜVENLİ TURİZM SERTİFİKASI TUTTU: "Salgında tüm dünya aynı anda kapandı. 2020'de biz gelirde yüzde 65, Avrupa yüzde 88 civarında daraldı. Güvenli Turizm Sertifikası başlattık. Devlet ve sektör olarak birlikte hareket ettik, hızlı karar aldık ve uyguladık. Birçok ülke bunu kopyalamak istedi ama bizim kadar başarılı olamadılar."
YEŞİL TURİZM SERTİFİKASI: "Güvenli Turizm sertifikalarını yıl sonuna kadar Yeşil Turizm Sertifikası'na dönüştüreceğiz. Birçok kriter var, Geri dönüşüm, su kullanım vb. Ama bizim zaten Yeşil Yıldız programımız vardı. 500'e yakın büyük işletmemiz bunu çok kısa sürede alacak."
TANITMA AJANSI ÇOK ETKİLİ: "2019'da Turizm Geliştirme ve Tanıtma Ajansı'nı yasalaştırdık. Salgın sırasında en yoğun tanıtım yapan ülke olduk. Ajans, bakanlık ve özel sektör temsilcilerinden oluşuyor, memur yok, tamamen profesyonel."
GEÇEN YIL HEDEF TUTTU: "2021'de salgın mutasyonlarla devam etti. Buna rağmen tanıtım silahlarını kullanarak '30 milyon turist, 24 milyar dolar gelir' hedefini yakaladık."
BU YIL ÇOK İYİ OLACAK: "2022'ye çok umutlu girdik. 34.5 milyar doları bulduğumuz 2019 yılını yakalayabiliriz. Erken rezervasyonlar çok yoğun. Kış ortasında sadece İstanbul'a günde 37-40 bin turist giriyor, 2019'un sadece birkaç bin altında. Doğu ve Orta Avrupa'dan yoğun turist alıyoruz. Körfez ülkelerinden gelişler 2019'da 34 binlerdeydi, geçen yıl 54 bini aştı; bu yıl ciddi bir artış olacak. Rusya ve Ukrayna en iyi pazarlarımızdan biri. İki ülke arasındaki kriz çözülmese bile pazar çeşitliliğimiz olası etkileri azaltacaktır. Ayrıca son bir haftadır ülkeler artık salgın kısıtlamalarını kaldırmaya başladılar."
THY'NİN UÇTUĞU HER YER HEDEF: "2019 yılına göre pazarı çok çeşitlendirdik, yeni pazarlar koyduk. THY'nin uçtuğu her yer hedef ülkemiz. Şu anda Türkiye 125 ülkede tv ve dijitalde tanıtım yapıyor."
ARTIK AVRUPA LİGİNDEYİZ: "2018'e kadar Mısır, Tunus, Cezayir pazarlarıyla aynı grupta tutuluyorduk. 2018'de rakip olarak Yunanistan, İtalya, Fransa ve İspanya gibi ülkeleri aldık, nitelikli turiste odaklandık. Turist başına gelirimiz 642 dolardı, bu yıl 820 dolara çıktı. 2023 hedefimiz 900 doları geçmek."
5 YIL SONRA 100 MİLYON TURİST: "Biz 60-70 hatta 100 milyon turisti getirmemiz gerekiyor. 5-6 yılda bu rakamlara ulaşmamız gerekiyor. 2028'de bizim 100 milyon turist 120 milyar dolar gelire ulaşmamız lazım."
İSTANBUL'A ÖZEL TANITIM: "İstanbul'u iki yıldır çok yoğun tanıtıyoruz ve sonuçlarını görüyoruz. Son iki yıldır en fazla araştırılan şehir İstanbul çıkmaya başladı. İstanbul'da ürün çeşitlemesi yaptık. Şu anda 50'den fazla alan tanıtılıyor. Aşama aşama 100'e çıkartacağız."
KIZ KULESİ FENA DURUMDAYDI: "Kız Kulesi'nin özel sektöre tahsisini geçen yıl iptal ettik. Galata Kulesi gibi restorasyon programına aldık. 1998'de yapılan göstermelik restorasyon çıktı, kiriş ve kolonları bile birbirine bağlamamışlar, üzerini sıvamışlar. Güçlendirme yapacağız. Açılması eylül-ekimi bulacak."
AKM VE CSO DÜNYA ÖLÇEĞİNDE: "İstanbul Atatürk Kültür Merkezi ve Ankara Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası binaları dünya ölçeğinde bu alanda ilk on yapı içinde üst sıralarda yer alıyorlar. Binaları yapmak önemli ama buna ruh vermek daha da önemli. Binaların doğru şekilde işlemesi lazım. AKM, normal süresinin üçte biri kadar bir sürede ve dörtte bir maliyetle biten bir projedir."
ÖNCE CSO MÜTEAHHİTLERİNİ İKNA ETTİM: "CSO binası uzun süredir inşaat halindeydi. 26 yılda yüzde 60'ı bitmişti. Önce müteahhitleri oranın biteceğine ikna ettim! Orayı bir sanat adası haline getirdik, CSO Adası diyoruz."
BEYOĞLU KÜLTÜR YOLU FESTİVALİ 2'YE ÇIKIYOR: "Beyoğlu Kültür Yolu ve festivaline beklentimizin üzerinde talep oldu. 2800'den fazla sanatçı katıldı, 75 noktada etkinlik yaptık, 7.8 milyon ziyaretçi aldık. Bu yıl 28 Mayıs-12 Haziran arası yapılacak ve yılda iki kere olacak; ikincisi de sonbaharda yapılacak."
ANKARA'DA İLK FESTİVAL: "Kültür yolu festivallerini büyük şehirlere yayacağız. 28 Mayıs'ta Ankara'da başlayacak. Bir yıl sonra İzmir'i devreye alıyoruz. Tekel binalarını restore edeceğiz, 2023 ilk baharındaki festival haftasında İzmir de dahil olacak."
ÖZEL SEKTÖR GİRECEK: "Bir süre sonra bu güzergahlarda özel sektör de işin içine giriyor ve galerilerin tiyatroların oraya taşınmaya başladığını göreceksiniz. Kültür sanatın çok büyük zenginlik olduğunu topluma anlatıyorsunuz. Bunu da firmalar görüyor ve kültür sanata bütçe ayırıyorlar."
RAMİ KIŞLASI YIL SONUNDA HAZIR: "Rami Kışlası da kütüphane olarak yıl sonuna kadar tamamlanacak. 36 bin metrekare kapalı alanı, ortasında 521 bin metrekarelik yeşil alan 7/24 saat açık olacak. Her yaş grubuna hitap edecek. Atatürk Araştırma Kütüphanesi, Tarih Kurumu'nun ihtisas kütüphanesi de olacak içinde."
TURİZMCİ YETİŞTİRİYORUZ, İHRAÇ DA EDECEĞİZ: "Turizm Meslek Liseleri'nde birinci sınıfta İngilizce, ikinci sınıfta Rusça, üçüncü sınıfta bir başka dili seçmelerini sağladık. Öğrenciler ve öğretmenler otellerde staj yaptı. Öğrenciler 4 yılın sonunda departman müdürü olarak göreve başlıyor. Çok da başarılı gidiyor. 10 okulla başladık, şimdi 76 meslek lisesi var. Sektöre yeni girenlere de eğitim veriyoruz, bir gün okula gidiyorlar, bir gün otelde eğitim alıyorlar. Hedefimiz 2030'da Türkiye'nin daha fazla yönetici ihracatı yapması. Geleceğin otel yöneticileri lisan kadar gastronomi, yeme içme konusunda da iyi olanlardan çıkacak."
ANADOLU DÜNYANIN FİLM PLATOSU: "Sinema sektörü için Anadolu çok önemli arkeolojik ve doğal değerlere sahip. Holywood, Bollywood yapımları gelmeye başladı. Geçen yıl 17 film, 58 yabancı belgesel Türkiye'de çekildi."
SÜMELA'DA HOLLYWOOD FİLMİ: "Tarihi alanlar ve müzeler, uzman hocaların görüşlerini alarak tanıtım amaçlı kullanıma açılabilir. Örneğin Sümela'da çok önemli bir Hollywood filmi çekimi yapılacak. Biz kuralları belirliyoruz, kontrollü olarak çekime izin verebiliyoruz."
İSTANBUL CANNES OLACAK: "Türkiye şu an ABD'den sonra en fazla dizi ihraç eden ülke 152 ülkede 600 milyondan fazla izleyicisi var. Bunların turist gelişine inanılmaz etkisi var. O ülkelerde Türkçeye olan talep arttı, Yunus Emre Enstitüleri açıyoruz. Eylülde İstanbul'da bir uluslararası dizi film pazarı kuracağız. Biz iki yıl destek vereceğiz, sonra Cannes ve Berlin gibi kendi gelirini sağlayacak."
'İMAR, ORMAN, YETKİ' İDDİALARINA NOKTA: "2634 sayılı yasa ile Kültür Bakanlığı'na sıfırdan inanılmaz yetkiler verilmiş gibi anlatılmaya çalışıldı. Halbuki yasa 1982 tarihli. Biz genişletmedik, aksine sınırlandırdık. Orman Bakanlığı'nın onayı gerekiyor. Yanan orman alanları anayasa ile korunuyor, 'ağaçlandırılacak, başka amaca tahsis edilemez' deniyor. Geçmiş yıllara bakın, imara açılmış bir tane örnek yok. Yasa ile belediyelerin yetkileri de alınmıyor. Önce belediye belgesi veriliyor, sonra bakanlık belgesi... Ama siyasetteki 3,5 yılda sabırlı olmayı ve çok sık anlatmayı öğrendim."
SANAL MÜZECİLİĞE İYİ GİRDİK: "Salgınla birlikte sanal müzecilik çok ilgi gördü. 25 Mart 2020'den itibaren 46 müzeyi sanal ortama geçirdik. Bugüne kadar 23.5 milyon sanal müze ziyaretçisi aldık. Sanal müzelerle turist çekiyoruz aslında. Şimdi sanal müzeleri metaverse alanlarına uyumlandırıyoruz."
KÜTÜPHANECİLERE KADRO MÜJDESİ: "Kütüphaneci ve arkeolog kadroları için taleplerimiz onaylandı. Ciddi bir sayı olacak. Arkeolojide 12 ay kazı programı başlattık. 2019'da 20 kazı başkanlığı vardı, bunu 65'e ve 127'ye çıkardık, gelecek yıl 143 olacak."
ARKANIZDA ERDOĞAN GİBİ BİR GÜÇ OLUNCA ENGELLER AŞILIYOR
"Bütün bunların yapılmasında ben çok şanslıydım. Çünkü ilk kabine toplantısında Cumhurbaşkanımız, Galata Kulesi, AKM ve CSO'yu bana görev olarak verdi. Her engelde yanımızda oldu. Yanınızda Recep Tayyip Erdoğan gibi bir güç olunca engelleri kolay aşıyorsunuz. (Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın bu projeleri açıkladığında gelen eleştiriler) Geçmişte çok fazla önyargı pompalandı. Önyargılarımızı bir yere park etmemiz lazım. O zaman çok kolaylaşacak. Sonucunu gördüklerinde 'böyle değilmiş' diye herkes dile getiriyor. Ben Sayın Cumhurbaşkanımızdan hep destek gördüm. Kontenjanda yüzde 90 onay aldım. Yıl içinde ek bütçe taleplerimiz oluyor, hepsi onaylanıyor, yatırımlarımızı tamamlıyoruz."
'TÜRK EGESİ' KAMPANYASI
"Biz Akdeniz'e odaklıydık ama Ege de büyük nimet. Ege'nin yıldızı parlayacak. Yunanistan'a Ege'nin tanıtımını birlikte yapmayı önerdim. Geçen yıldan beri Ege için 'Türk Egesi' markasıyla tanıtım yapıyoruz. Sadece Avrupa değil Amerika kıtasının da dikkatini çekeceğini düşünüyorum. Ege Turizm Merkezleri projemiz yıl sonunda devreye girecek. Doğu Akdeniz'i Türk Rivierası diye tanıtıyoruz. 'Go Turkey' dijital platformumuz 'Go Türkiye' adıyla devam ediyor ve şu anda dünyada en fazla tıklama alan dijital site oldu. Hedefimiz turizmi 81 ile yaymak. Karadeniz dahil bütün bölgelerde... Şanlıurfa'da Göbeklitepe gibi 11 nokta daha bulduk, otel yatırımları başladı. Çok daha fazla yatırım gelecek çünkü Türkiye'nin turizm hedefi yüksek."
ÇALINAN ESERLERİ GERİ ALIYORUZ
"2020 yılında kaçakçılıkla mücadele birimimizi başkanlık seviyesine getirdik. Ekip sayısı üç katına çıktı. En son Amerika'da büyük bir operasyon yaptık. Tarihi eserlerimiz elçiliğimize teslim edildi, yakında Türkiye'ye getireceğiz. Ele geçirilenler arasında başka ülkelerin eserleri de var, sayemizde onlar da eserlerini aldı. 2002-2020 arasında yaklaşık 8 bin kültür varlığımızı bulup almışız. Sadece 2021'de bu rakam 3 bin 500. Sergiler, müzayedeler, her yerden takibini yapıyoruz. Başını gösterdiği an harekete geçiyoruz. Tabii önemli olan kaçırılmamasını sağlamak. İçişleri Bakanlığımız çok başarılı operasyonlar yapıyor. Bilinçlenmenin çocuk yaşta başlaması için MEB ile çalışıyoruz."
TARİHİ ESERLERE DİJİTAL DNA
"Eserlerin çalınarak yerine kopyalarının konulduğu oldu. Yıl sonu itibariyle her esere dijital bir kod yerleştirecek teknolojiye geçiyoruz. Eserlerin kopyalanması imkansız hale geliyor. Envanter sayımını da dijital yapabiliyoruz."