1
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü tarafından inşa edilen, GAP’ın vizyon projesi Ilısu Barajı’nın gövdesi tamamlandı. DSİ Genel Müdürü Murat Acu, terör örgütlerinin hedefi olan birçok kez saldırıya maruz kalan, Türkiye’nin vizyon projelerinden Ilısu Barajı’nın gövde dolgusunun yüzde 100’ünün tamamlandığını söyledi. Projeyi önce PKK engellemiş, akademisyenler defalarca kampanya düzenlemiş, Almanya ise çeşitli kriterler öne sürerek kredi vermemişti. Irak ve Suriye’den Tunceli’ye kadar uzanan dağlık alanda saklanmaya ve terör eylemleri yapmaya çalışan terör örgütü PKK’nın geçiş güzergahında olması nedeniyle Ilısu Barajı şantiyesinin defalarca hedef haline geldiğini vurgulayan Acu “Can güvenliği nedeniyle işçiler defalarca iş bıraktı. Bununla birlikte ülkemizin bu tür projeleri yapmasını hazmedemeyen bazı kesimler, birçok defa ‘Barajın durdurulmasını’ talep etti. Gerekçe, kültürel mirasın barajdan etkilenecek olmasıydı. Ama bütün olumsuzluklara rağmen yılmadan, gece gündüz demeden ve mesai mefhumu gözetmeden çalıştık ve hamdolsun barajın gövdesini fen ve sanat kaidelerine uygun olarak tamamladık” dedi. Ilısu Barajı’nın dolgu hacmi bakımından Türkiye’nin 2’nci, kurulu güç bakımından Türkiye’nin 4’üncü büyük barajı olduğunu vurgulayan Acu, Mardin ve Şırnak il sınırları arasında, Dicle Nehri üzerindeki en büyük baraj olduğuna işaret etti.
MALİYETİ 7 MİLYAR
Acu, temelden 135 metre yükseklikteki barajın, kurulu gücünün bin 200 megawatt, yıllık enerji üretimi ise 4 milyar 120 milyon kilowatt saat olduğunu, sadece enerji üretiminden ülke ekonomisine yıllık 1.3 milyar lira katkı sağlanacağını belirterek, projenin bitiş maliyetinin 7 milyar lira olmasının beklendiğini kaydetti.
Ilısu Barajı; dolgu hacmi bakımından Türkiye’nin 2. büyük, kurulu güç bakımından Türkiye’nin 4. büyük barajı. Baraj, ön yüzü beton kaplı kaya dolgu barajlar kategorisinde gövde hacmi bakımından ise aynı zamanda dünyanın en büyük barajı konumunda bulunuyor.
ÖNCE PKK ENGELLEDİ
Proje daha ortada terör örgütü PKK yokken 50’li yıllarda tasarlanmıştı ancak sular altında kalan bölgelerin Irak ve Suriye’den Tunceli’ye kadar uzanan dağlık alanda saklanmaya ve terör eylemleri yapmaya çalışan terör örgütü PKK’nın ‘geçiş güzergahı’ olması açısından da önemliydi. Bu nedenle, Ilısu Barajı şantiyesi terör örgütü PKK’nın defalarca hedefi oldu. Can güvenliği nedeniyle, işçiler defalarca iş bıraktı.
AKADEMİSYENLER KAMPANYA DÜZENLEDİ
Ilısu Barajı’nın engellenmesine yönelik terör eylemlerinin arkasından, ‘akademisyen’ eylemleri başladı. Farklı tarihlerde farklı üniversitelere ait binlerce akademisyen, imza kampanyası düzenleyerek ‘Barajın derhal durdurulmasını’ talep etti. Gerekçe, bölgedeki kültürel mirasın barajdan etkilenecek olmasıydı.
ALMANYA KREDİYE TAŞ KOYDU
Ilısu Barajı’nın 90’lı yıllarda yapımına başlanırken, 1 milyar Euro’luk maliyetinin kredi ile karşılanması öngörüldü. Terör engeli aşıldıktan sonra AK parti hükümeti döneminde yeniden yapımı hız kazanan projede bu defa ‘dış unsur’ engeli devreye girdi. Alman, Avusturya ve İsveçli bankalardan oluşan kredi kuruluşları ve bu kuruluşların bağlı olduğu ülkelerdeki bakanlar, Ilısu’nun yarattığı ekonomik ve kültürel etkilere dair 153 kriter getirdi ve bunların 180 gün içerisinde telafi edilmemesi halinde kredinin durdurulacağını açıkladı.
Tarihi eserler, ‘yürütülerek’ taşındı
Ilısu Baraj gölü altında kalacak yerleşim yerleri ve kültür mirasları için de hummalı bir çalışma sürüyor. Tarihi ve kültür varlıklarının korunması için 350 milyon TL, yeniden yerleşim çalışmaları için ise 2 milyar 750 Milyon TL ödenek harcandı. Er Rızk Camii, Süleyman Han Camii’nin mimari unsurları, Koç Camii’nin mimari unsurları, Kızlar Camii, Orta Kapı, Artuklu Hamamı, İmam Abdullah Zaviyesinin yanı sıra Hasankeyf’te anıt aserlerin taşıması için SMPT araçlarının kullanıldığı yöntem öngörüldü. 540 yıllık bir eser olan Zeynel Bey Türbesi, kaydırma işlemi yapılmaksızın mevcut yerinde 1.5 metre kaldırılarak SPMT platformlar üzerine alını ve taşıma işlemi 15 Mayıs 2017’de yapıya herhangi bir zarar verilmeden başarıyla gerçekleştirildi.