Türkiye'nin sınır güvenliğini tehdit eden terör örgütlerinin varlığını sonlandırarak, sınır hattındaki yerleşim alanlarında tedirginliği bitirmek aynı zamanda iç savaş ve terör tehdidi nedeniyle yerlerinden edilmiş sivillerin geri dönüşünü desteklemek için 24 Ağustos 2016'da 'Fırat Kalkanı', 20 Ocak 2018'de ise 'Zeytin Dalı' harekatı düzenlendi. Her iki harekat ile Fırat Nehri'nin batısında kalan, Suriye'nin Cerablus ile Afrin kentleri arasındaki 4 bin kilometrekareden fazla alan, terör örgütlerinden temizlenerek, güvenli hale getirildi. Altyapı çalışmalarının da Türkiye tarafından desteklendiği bölgede huzurun sağlanmasıyla 300 bini aşkını Türkiye'den olmak üzere yüz binlerce Suriyeli sivil geri döndü. Türkiye'nin bu hamlesi ile aynı zamanda terör örgütü PKK/YPG'nin Fırat'ın doğusundaki sözde kanton ilan ettiği Cezire bölgesi ile Afrin bölgesini birleştirme hayali de sonlandırılmış oldu.
Türkiye, bu süreçte Fırat'ın doğusundaki teröristlerin tehdidini sürdürmesi ve zaman zaman sınır hattındaki yerleşim alanları ile güvenlik güçlerine yönelik taciz ve saldırıları nedeniyle harekat düzenlemek istediğini duyurdu. Teröristlerin silahlarını bırakarak, bulundukları alanları gerçek sahiplerine teslim etmesi çağırısı, karşılık bulmadı. Bunun üzerine Türkiye, Fırat'ın doğusunu da Cerablus- Afrin hattı gibi terör örgütlerinden temizlemek için harekete geçti. TSK'nın operasyon sinyalinin ardından ABD başta olmak üzere askeri harekatın ertelenmesi için çeşitli yollara başvurdu. Son olarak terör örgütü PKK/YPG kontrolündeki Menbiç'e yönelik harekatın da ABD'nin belirli takvim doğrultusunda uygulanması önerisinin hayata geçmemesi ile Türkiye, Fırat'ın doğusuna yönelik harekatın kaçınılmaz olduğunu vurguladı. Sınır hattına yapılan yoğun askeri sevkiyat ve hazırlığın ardından Türkiye'nin kararlılığı üzerine ABD, askeri operasyon yerine Fırat'ın doğusuna güvenli bölge kurulmasını önerdi. Ankara'ya gelen ABD heyeti ile Milli Savunma Bakanlığı'nda yapılan toplantılarda da bu konuda mutabakata varıldı ve Suriye'nin kuzeyinde terör örgütünden arındırılmış güvenli bölge oluşturulması konusunda uzlaşıldı.
HAREKAT MERKEZİ TAM KAPASİTEYLE ÇALIŞACAK
Uzlaşının ardından Kurban Bayramı'nın 2'nci günü olan 12 Ağustos'ta ABD'den 6 kişilik askeri heyet, Müşterek Harekat Merkezi'nin kurulacağı Şanlıurfa'ya geldi. Sınır hattında bulunan terör örgütü PKK/YPG kontrolündeki Suriye'nin Tel Abyad kentine komşu olan Şanlıurfa'nın Akçakale ilçesindeki 3'üncü Hudut Alay Komutanlığı'nda, iki ülke askeri heyeti tarafından Müşterek Harekat Merkezi'nin altyapı çalışmalarına başlandı. Bu çalışmaların ardından ABD'nin Avrupa Kuvvetleri Komutan Yardımcısı Korgeneral Twitty başkanlığındaki yeni heyet de geldiği Akçakale'de incelemeler yaptı. Son olarak cuma günü Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, beraberindeki Türk Silahlı Kuvvetleri komuta kademesi ile Şanlıurfa'ya geldi. 20'nci Zırhlı Tugay Komutanlığı'nda, MİT Başkanı Hakan Fidan’ın da katıldığı 5,5 saat süren toplantıda güvenli bölge konusunda brifing alınıp, Müşterek Harekat Merkezi'nin işleyişine ilişkin görüş alışverişinde bulunuldu. Bu toplantının ardından Bakan Akar, harekat merkezinin gelecek hafta tam kapasiteyle çalışmaya başlayacağını, ABD'nin olası oyalamasına göz yummayacaklarını belirtip, aksi durumda Türkiye'nin B ve C planlarını devreye sokacağını hatırlattı.
TEKNİK ÇALIŞMALAR SÜRÜYOR
Geçen hafta askeri hareketliliğin ve yetkililerin ziyaretiyle trafiğin yoğun olduğu Akçakale'de yeni hafta, daha sakin başladı. Hafta boyunca sahada analiz yapılması ve hava sahasının açılması ile insansız hava araçlarından (İHA) elde edilen görüntülerle iki ülke askeri heyeti, kurulacak Müşterek Harekat Merkezi'ne ilişkin masada teknik çalışma yürüttü. Çalışmalarda Suriye'nin kuzeyindeki terör örgütü unsurlarının üsleri, konuşlanma alanları, harekata karşı yaptıkları hazırlıklar, kazılan siper, tünel ve sığınaklar, cephanelikler ile tuzaklanmış patlayıcılara ilişkin istihbarat raporları ile İHA görüntüleri değerlendirildi. Yapılan teknik çalışmaların ardından sürecin nasıl işleyeceğine dair iki ülke heyeti değerlendirmeler yapıp, ortak yol haritası belirledi.
TERÖRİSTLER ÇIKACAK, MESKUN MAHAL OPERASYONU YAPILACAK
Müşterek Harekat Merkezi'nin tam kapasiteyle çalışmaya başlamasının ardından ilk etapta ABD tarafından Suriye'nin kuzeyindeki terör örgütü PKK/YPG unsurları, belirlenecek alanın dışına çıkarılacak. Terör örgütü unsurlarının yanı sıra ellerindeki ağır silahlar da belirlenecek güvenli bölge dışına taşınacak. Bölgenin terör unsurları ve silahlarından arındırıldığının iki ülke heyeti tarafından onaylanmasının ardından Suriye'nin kuzeyinde teröristlerin olası tuzaklarının tespiti ve imhası için meskun mahal operasyonu başlatılacak. Meskun mahal operasyonu ile bölge güvenli hale getirilecek ve sivillerin geri dönüşü de başlatılacak.
'32 KİLOMETRE DERİNLİK' ŞARTI
Henüz netleşip, netleşmediği bilinmeyen güvenli bölgenin Türkiye sınırına derinliğinin 32 kilometre olması konusunda Türkiye'nin ısrarı da sürüyor. Türkiye'nin öncelik olarak belirlediği ve yapılan açıklamalarda derinliğe ilişkin hassasiyetin sıkça dile getirildiği 32 kilometrenin uygulanması ile terör örgütü unsurları, sınır hattından Haseke'den başlayıp, Şam'a kadar uzanan M5 yolunun gerisine gönderilecek. Teröristlerin belirlenen bölgenin dışına çıkarılmasıyla sınır hattındaki yerleşim alanları, terör örgütünün elindeki ağır silahların menzilinden çıkarılacak ve güvenliği sağlanmış olacak. Bu gelişmenin ardından da M5 yolunda TSK ve ABD askerleri, zırhlı araçlarla ortak devriye faaliyeti yürütecek.
SINIR HATTINA İŞ MAKİNESİ SEVKİYATI
Milli Savunma Bakanlığı'nın dün gece yaptığı, güvenli bölge oluşturulmasına ilişkin planlanan ilk aşamanın tamamlandığı açıklamasının ardından yeni gün, sınır hattında hareketli başladı. Askeri araçların sıkça görüldüğü sınır hattına, zırhlı iş makinelerinin de sevk edildiği görüldü. Güvenli bölge oluşturulması planlanan, Suriye'nin kuzeyine komşu Türkiye sınırında askerler, iki ülkeyi ayıran duvarın bulunduğu bölgede zırhlı araçlarla teyakkuz halinde görev yapmayı sürdürüyor.