Ertuğrul Bey’in oğlu Gündüz Alp kimdir? Gündüz Bey kimdir? Gündüz Bey tarihteki önemi nedir, nasıl öldü? Gündüz Alp veya Gündüz Bey, Osmanlı Beyliği’nin kurucusu olan Osman Gazi’nin babası Ertuğrul Gazi’nin soyundan olup, çeşitli kaynaklarda Gündüz Alp Ertuğrul Gazi’nin babası veya oğlu olarak geçmektedir. Halil İnalcık, İslam Ansiklopedisi, Osmanlı Tarihi Ansiklopedileri, Türk Tarih Kurumu Yayınları gibi kaynaklarda dahi Gündüz Alp’in hayatı hakkında yeterli hatta hiç diyebilecek kadar az bilgi bulunmaktadır. Fakat Gündüz Alp’in Ertuğrul Gazi’nin babası olma ihtimali araştırılıp belli şeyler elde edilmiştir. Osmanlı Devleti’nin ilk yılları hakkında hemen hepsi menkıbevî bilgilere boğulmuş olan bu kaynaklarda Ertuğrul Gazi’nin babasının adı iki ayrı şekilde belirtilmiştir. İlk Osmanlı tarihçilerinden Ahmedî, Enverî ve Karamânî Mehmed Paşa babasının Gündüz Alp olduğunu yazarlarken Oruç b. Âdil, Âşıkpaşazâde ve Neşrî gibi tarihçiler onun adını Süleyman Şah olarak kaydetmişlerdir. Gündüz Alp veya Gündüzalp, Osmanlı Beyliği'nin kurucusu olan Osman Gazi'nin babası Ertuğrul Gazi'nin soyundan olup, çeşitli kaynaklara göre Ertuğrul Gazi'nin babası veya oğludur. Enveri'nin Düsturname-i Enveri adlı eseri ve Karamanlı Mehmed Paşa'ya göre Ertuğrul Gazi'nin babası; Hasan bin Mahmud el-Bayatinin Cam-ı Cem-Ayin adlı eseri, Aşıkpaşazade'nin Aşıkpaşazade Tarihi adlı eseri ve Neşri'nin Kitab-ı Cihannüma adlı eserine göre ise Ertuğrul Gazi'nin oğlu ve Osman Gazi'nin kardeşidir.
GÜNDÜZ BEY KİMDİR?
Gündüz Alp veya Gündüzalp, Osmanlı Beyliği'nin kurucusu olan Osman Gazi'nin babası Ertuğrul Gazi'nin soyundan olup, çeşitli kaynaklara göre Ertuğrul Gazi'nin babası veya oğludur. Enveri'nin Düsturname-i Enveri adlı eseri ve Karamanlı Mehmed Paşa'ya göre Ertuğrul Gazi'nin babası; Hasan bin Mahmud el-Bayatinin Cam-ı Cem-Ayin adlı eseri, Aşıkpaşazade'nin Aşıkpaşazade Tarihi adlı eseri ve Neşri'nin Kitab-ı Cihannüma adlı eserine göre ise Ertuğrul Gazi'nin oğlu ve Osman Gazi'nin kardeşidir.
ERTUĞRUL GAZİ KİMDİR?
Ertuğrul Gazi, 1188 yılında dünyaya geldi. Babası Gündüzalp, annesi Hayme Hatun’dur. Sungur Tekin, Gündoğdu ve Dündar adlarında 3 kardeşi vardı. Oğuzların Bozok kolunun Kayı boyuna mensup olan Ertuğrul Gazi, Osmanlı Devleti'nin kurucusu Osman Bey’in babasıdır.
9. asırda Ertuğrul Gazi’nin ataları Moğol istilası üzerine Buhara ve Semerkant üzerinden Horosan bölgesine yerleştiler. 11. asırın ikinci yarısında Selçuklular ile birlikte Azerbaycan üzerinden Doğu Anadolu’ya Van Gölü’nün batısında yer alan Ahlat’a ulaştılar. Daha sonra buradan Anadolu'ya göç ettiler.
Ertuğrul Gazi ve kardeşleri babalarının ölümü üzerine ihtilafa düştü. Annesi Hayma Ana ve küçük kardeşi Dündar Bey'i yanına alan Ertuğrul Gazi 444 çadırlık aşiretiyle Sürmeliçukur yöresine göç etti. Daha sonra Ankara’ya gelerek Karacadağ’a yerleşti. Abileri Sungur Tekin ve Gündoğdu ise eski yurtları olan Horasan’a döndü.
Erzurum-Sivas arasında yer alan Yassı Çimen'de Selçuklular ve Harezmşahlar arasındaki savaşta Ertuğrul Gazi idaresindeki Kayılar Selçuklu safında yer almışlar ve Harezmşahlar’ın yenilmesini sağlamışlardır.
Selçuklu Sultanı I. Alaaddin Keykubad, Ertuğrul Gazi idaresindeki Kayıları bu savaştaki hizmetlerinden dolayı ödüllendirdi ve Ankara’nın batısındaki Karacadağ’ı kışlak-yaylak olarak verdi.
Ertuğrul Gazi Karacadağ’a yerleşince, Ankara ve Eskişehir arasındaki bölgede Bizanslılara karşı mücadele etti. İnegöl ve Yenişehir’e akınlar düzenledi. Ertuğrul Gazi bu akında öncü kuvvetlerin komutanı olarak Selçuklu hizmetindeydi. Ermeni derbendinde Bizans ordusu ağır bir yenilgiye uğratıldı. Bu zafer sonrası Sultan, Ertuğrul Gazi’yi taltif ederek Eskişehir (Sultanönü) ve çevresini dirlik olarak verdi.
Daha sonra Karacahisar ve Söğüt fethedildi. Selçuklu Sultanı I. Alaaddin Keykubad, Domaniç, Söğüt ve çevresini Ertuğrul Gazi'ye yurt olarak verdi. Yazları Domaniç yaylalarında, kışları Söğüt’te geçiren Ertuğrul Gazi, Selçuklu Devleti’nin kuzey-batı uç sınırlarını en iyi şekilde koruyup, güvenliği sağladı. Ertuğrul Gazi, Bizans tekfurlarına karşı kazandığı zaferlerden dolayı "Gazi" ünvanı aldı.
Selçuklu Devleti’nin Moğolların idaresi altına girdiği bir zamanda Anadolu’daki Türk Beylikleri Selçuklu’dan ayrılırken, Ertuğrul Gazi vefakarlık göstermiş ve Selçuklular’a bağlı bir uç beyi olarak faaliyetlerini sürdürmüştür. Ertuğrul Gazi’nin bu vefakarlığının neticesinde Anadolu’nun dört bir tarafından gelen gazilerin, dervişlerin, alimlerin, diğer yörelerdeki Türkmenlerin onun sancağı altında toplanmasına sebep olmuştur.
Ertuğrul Gazi, döneminde aşiretinin nüfusunun az olmasından dolayı barış merkezli, tedbirli ve ihtiyatlı bir siyaset izledi. Çevresinde bulunan Türkmen beylikleri ve Bizans tekfurları ile iyi geçinip aşiretini ve idaresi altında bulunan tebaayı huzur içinde yaşattı.
Ertuğrul Gazi, oğlu Osman Bey’e küçük bir beylik, tecrübeli kumandanlar, iyi bir nam ve fethe müsait bir zemin bırakmıştır.
ÇOCUKLARI
Ertuğrul Gazi, Halime Hatun ile evlendi. Gazi Sarı-Batı Savcı Bey (vefatı: 1288), Gündüz Alp (vefatı: 1306), ve Osman Bey (1258-1326) adlarında üç oğlu oldu.
Ertuğrul Gazi, 1281 yılında Sögüt'te vefat etti. Sögüt ilçesinde her yıl Ertuğrul Gazi'yi anma törenleri yapılmaktadır. Ölümünden sonra oğlu Osman Gazi beyliğin başına geçti ve 6 asır boyunca ayakta kalacak bir cihan devletinin temellerini attı.