HABER MERKEZİ
ABD basını, Trump yönetiminin BMGK'nın bazı üyelerine, Gazze'de en az iki yıl süreyle uluslararası bir güç kurulmasını öngören bir karar tasarısı gönderdiğini iddia etti.
Gazze'de iki yıl süren İsrail katliamları, Türkiye, ABD, Katar ve Mısır'ın öncülüğünde başlatılan müzakereler sonucu 10 Ekim'de varılan anlaşmayla durdu. Hamas rehineleri teslim ederken, İsrail'de Gazze'den çekilmeye başladı. Anlaşma gereği ateşkes sürecinin güvenli işlemesi içinde ABD öncülüğünde uluslararası 'barış gücü' kurulmasına karar verildi.
SÜRE UZATILABİLİR
Türkiye'nin de içinde yer alacağı 'barış gücü'ne ilişkin detaylarda ortaya çıkmaya başladı. Axios haber sitesi, ABD Başkanı Donald Trump yönetiminin hazırladığı ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin (BMGK) bazı üyelerine gönderildiği belirtilen taslağın detaylarını paylaştı. Habere göre taslak, ABD ve diğer katılımcı ülkelere Gazze'yi yönetme ve güvenliği sağlama konusunda 2027 sonuna kadar geniş bir yetki verecek ve bu yetkinin daha sonra uzatılması mümkün olacak. Adı açıklanmayan ABD'li bir yetkili, taslak kararın gelecek günlerde BMGK üyeleri arasında yapılacak müzakerelerin temelini oluşturacağını, gelecek haftalarda oylanarak yürürlüğe girmesinin hedeflendiğini belirtti.
ABD ve katılımcı ülkeler, 2027 sonuna kadar Gazze'yi yönetme ve güvenliği sağlama konusunda yetkiye sahip olacak.
2 yıllık süre daha sonra uzatılabilecek.
2026 ocak ayına kadar Gazze'ye ilk askerler gönderilecek.
İsmi 'Barış Gücü' değil, 'Uygulama Gücü" olacak.
Uluslararası Uygulama Gücü, katılımcı ülkelerin askerlerinden oluşacak ve ABD Başkanı Trump başkanlık edecek.
Uygulama Gücü, Gazze Barış Kurulu ile istişare edilerek kurulacak.
Uygulama Gücü'nün görevi, Gazze'nin İsrail ve Mısır sınırlarının güvenliğini sağlamak, sivilleri ve insanî yardım koridorlarını korumak ve yeni Filistin polis gücünü yetiştirmek olacak.
Gazze Şeridi'nin askerden arındırılmasını sağlayacak ve silahlı grupların silahlarının imha edilmesini temin edecek.
Uygulama Gücü, uluslararası insani hukuk dahil olmak üzere, gerekli tüm önlemleri alma yetkisine sahip olacak.
Barış Kurulu ise Gazze'nin yeniden inşası için öncelikleri belirlemek ve fon sağlamak için çalışacak.
Barış Kurulu, yetkin Filistinlilerden oluşan, Filistinli teknokratik, siyasî olmayan bir komiteyi denetleyecek ve destekleyecek. Bu komite, Gazze'nin kamu hizmetleri ve idaresinin günlük işleyişinden sorumlu olacak.
Gazze'ye yardımlar, Barış Kurulu ile çalışan kuruluşlar tarafından sağlanacak. BM, Kızılhaç ve Kızılay bu kurumlar arasında yer alacak.
Türkiye, Gazze'de hem enkaz kaldırma çalışmaları hem de yemek ve gıda dagıtımı yapıyor.
Washington Post, İsrail'in itirazlarına rağmen Trump'ın Gazze'deki ateşkes ve yeniden inşa sürecinde Türkiye'nin merkezi bir rol oynayabileceğini düşündüğünü yazdı.
Hamas ile İsrail arasında imzalanan barış anlaşmasında Türkiye'nin etkili rolü ses getirmeye devam ediyor. Amerikan Washington Post gazetesinin, 'Trump, Türkiye'nin Gazze barışında merkezi bir rol oynadığını düşünüyor, ancak İsrail buna itiraz ediyor' başlıklı makalesinde, sürece ilişkin gelişmeler mercek altına alındı. Dış politika uzmanlarının görüşlerine de yer verilen makalede, Türkiye'nin Hamas ile olan bağlarını kullanarak Gazze'de ateşkesin sağlanmasına büyük katkı yaptığına dikkati çekildi ve Beyaz Saray'ın, Türkiye'nin bölgenin yeniden inşasına ve güvenliğin sağlanmasına da aktif şekilde yardımcı olabileceğine inandığı belirtildi.
ASKER GÖNDERECEK
Türkiye'nin Ortadoğu'da 'daha fazla nüfuz sahibi' olmasını istemeyen İsrail'in, hem bu gerekçeyle hem de Ankara ile Hamas arasındaki ilişkilerden duyduğu rahatsızlık nedeniyle Trump'a itiraz ettiği kaydedildi. Makalede, Türkiye'nin, Gazze'de ateşkes sürecindeki adımları kontrol mekanizması olarak kurulan uluslararası istikrar gücüne katılmaya hazır olduğu belirtilirken, Trump yönetiminin bunu açık şekilde desteklediği ifade edildi.
MASADA DA GÜÇLENDİ
Washington Post'un analizinde, Türkiye'yi yakından takip eden bazı analistlerin görüşlerine de yer verildi. Buna göre, Türkiye'nin Gazze sürecine aktif katılımının, Ankara-Washington ilişkilerini güçlendireceğine ve Türkiye'nin diplomatik olarak daha da güçlü bir aktör olarak algılanmasını sağlayacağına işaret edildi.
İstanbul'da Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın ev sahipliğinde düzenlenen Gazze Zirvesi, uluslararası basında geniş yankı buldu. İsrail basınından Jerusalem Post, "Ankara, Gazze'de daha büyük bir rol üstlenmeyi hedefliyor" başlığı kullanılırken, Türkiye'nin Hamas üzerindeki etkisinin hem avantaj hem de tartışma konusu olabileceği ifade edildi. Times of Israel ise, Türkiye'nin İsrail'le ilişkilerinin Gazze Savaşı sırasında gerildiği, ancak Ankara'nın ateşkes sürecinde 'arabuluculuğun önde gelen aktörü' olarak öne çıktığı vurgulandı. Middle East Eye, haberinde, Hakan Fidan'ın "Türkiye, Gazze'de barış için üzerine düşeni yapmaya hazır, ancak bunun için açık ve adil bir çerçeve oluşturulmalı" ifadelerini öne çıkardı. Yunan Iefimerida, Fidan'ın "Ankara, Gazze'de barış için aktif katkı sunmaya hazır" dedi. South China Morning Post, "Türkiye, Müslüman ülkeleri Gazze'nin inşasında daha etkin olmaya teşvik ediyor" ifadelerine yer verdi.