1
Ocak 2013 Mali... Fransızlar tarihi Timbuktu kentini ve kadim elyazmalarını yakıp yıktığını iddia ettiği isyancıları tasfiye etmek adına ülkenin kuzey bölgelerine bomba yağdırıyordu. Mali’de olup biten her havadisi kamuoyuna sadece Fransızlar duyuruyordu. Türkiye’den sadece FETÖ’nün amiral gemisi kapatılan Zaman gazetesi gitmişti bölgeye. O da Fransız ve İngiliz haber kaynaklarının asılsız iddialarını İslam dünyasına boca ediyordu. Zaman gazetesi başta olmak üzere Todays Zaman gibi FETÖ medyası Türkiye, Avrupa ve Afrika ülkelerine geçtiği manipüle haberlerle Fransız müdahalesinin gerekli olduğunu empoze ediyordu.
ÖNCE TERÖR SONRA İŞGAL GELİYOR
O günlerde Türkiye’den Mali’ye giden ve Zaman’ın yalan haberlerini deşifre eden ise sadece Star gazetesiydi. Zaman haberleriyle radikal İslami grupların ve isyancıların tarihi elyazmalarını ateşe verdiğini duyuruyor ve işgalcilere yönelik oluşan-oluşabilecek tepkilere kalkan oluyordu. Star ise birinci ağızdan bunun böyle olmadığını belgeliyordu. O gün yaşananlar İngiliz Gazeteci Charlie English tarafından altı yıl sonra yayınlanan Timbuktu’nun Elyazmaları adlı kitapla tekrar gündeme geldi.
Fransız müdahalesine zemin hazırlanan günlerde İHH’dan Serhat Orakçı, Recep Güzel, Fatih Bacağıkırık ve Ahmet Esat Sani ile Mali’ye gittik. Başkent Bamako’ya ayak basar basmaz, göz çarpan ilk şey sokaklardaki Fransız bayraklarının yoğunluğu ve tamamı Fransızca yayın yapan gazete manşetleriydi. Batı, Ortadoğu’da olduğu gibi Afrika’da da gözüne kestirdiği bir bölgeyi rahatça sömürgeleştirmek için önce toplumları marjinalize sonra da terörize ediyor. Ardından terörize edilen gruplardan, şeytanlaştırılan liderlerden kurtarma adına, özgürlük vaadi ile istedikleri bölgeyi işgal ediyor.
CHARLIE ENGLISH 6 YIL SONRA KALEME ALDI
Ve bitmeyen kargaşa, iç savaşlar, sömürülen ve açlığa mahkum edilen toplumlara bir yenisi ekleniyor. 1960 yılına kadar Fransa’nın sömürgesi olan Mali’de kısa bir araştırma neticesinde Fransa’nın derdinin ne isyancılar, ne El Kaide, ne de sözde yağmalanıp yakıldığı iddia edilen tarihi eserler olmadığını görürsünüz. Dil, kültür ve yönetimde Fransa’nın etkin olduğu Mali’nin yeraltı kaynaklarında da söz sahibi tek ülke yine Fransa. Mali, uranyum ve altın madeni zengini bir ülke. Mali’deki uranyum kaynakları 60’a yakın nükleer tesisi bulunan ve dünyanın en büyük elektrik ihracatçısı olan Fransa’nın vazgeçemeyeceği bir değer. Tam 6 yıl sonra Koç Üniversitesi Yayınları’ndan çıkan Charlie English imzalı “Timbuktu’nun Elyazmaları - Efsanevi Bir Şehrin Geçmişini Kurtarma Mücadelesi” isimli kitabı 2013’te Mali’de yaşadıklarımı ve tanıklıklarımı tekrar kaleme almama neden oldu. The Guardin Dış Haberler müdürü olan Charlie English, 2013’te gazetesinden istifa ederek Mali’ye gidişini ve tarihi elyazmalarının kurtulması sürecini bir kitapla kayıt altına almış. Benim ilgimi çeken kısmı ise 6 yıl önce FETÖ’nün canhıraş bir şekilde Fransız işgalini meşrulaştıran argümanların Charlie English tarafından da yalanlanmış olması.
Yazar English, kitabın önsözünde 28 Ocak’ta Timbuktu’daki tüm kadim elyazmalarının yakıldığına dair haberlerin duyurulduğunu ancak kısa süre sonra haberin gerçek dışı olduğunu öğrendiğini belirterek, “Ocak ayında muhabirimize asilerin şehirdeki tarihi metinleri yaktığı söylendiğinde, haberleri The Guardian’ın internet sayfalarında paylaştık. Günler sonra elyazmalarının aslında yok olmadığı ortaya çıktı; şehrin kütüphanecileri tarafından güvenli bir yere kaçırılmışlardı. Bu operasyonun ayrıntılarını öğrenme isteği bende saplantıya dönüştü. (...) Timbuktu’daki hazine çok ama çok daha büyük bir öneme sahipti. Dahası, bu tahliye tamamen gerçek bir olaydı.” diyor.
FETÖ’NÜN YALANCILIĞI BELGELENDİ
Charlie’nin peşine düştüğü bu gerçek 6 yıl önce1 Şubat 2013 günkü Star’da yayınlanmıştı oysa. Kamuoyunu gerçek dışı haberlerle manipüle eden ve Fransız işgalini meşrulaştırmayı amaçlayan haberlerin iç yüzünü o gün yayınlanan haberimde okurlara duyurmuştum. Bu durumu “El yazmalarının yandığı iddiası Fransızların savaş propagandası” haberiyle kayıtlara geçirirken eserlerin nasıl kurtarıldığı bilgisini bizzat kurtarma operasyonunda görev alan Dr. Muhammed Said Mathee’ye dayandırmıştım. Cape Town Üniversitesi’nde Öğretim üyesi olan Dr. Mathee “Tarihi kitapların yakıldığı şeklinde haberler doğru değil çünkü o eserlerin korunması için daha önce yeni bir bina inşa edilmişti ve tüm eserler yeni binaya taşındı.” diyerek Fransızları da FETÖ’yü de yalanlamıştı.
AMAÇ İŞGALİ MEŞRULAŞTIRMAK
Dr. Mathee, “Timbuktu’da bu eserlerin çalınması ve bölgeye gelen yabancılara satılması çok sık rastlanan bir olaydır. Medyanın bu konuyu farklı yansıtmasının iki nedeni var. Birincisi Fransa’nın müdahalesini meşrulaştırmak. İkincisi ise Fransa’nın kütüphaneyi tahrip edip bu çirkin eylemi İslamcı grupların üzerine atarak İslam dünyasının tepkisini azaltmak istemesidir.” demişti.
FRANSA’NIN SÖZCÜLÜĞÜNE SOYUNDU REZİL OLDU
Tarihi elyazmalarının yakıldığı haberlerinin Fransız propagandası olduğunu manşete taşıdığımız gün, aynı konu ama tam tersi bir bakış açısıyla yani Fransızların diliyle FETÖ’nün Gazetesi Zaman’ın manşetindeydi. Star’da benim imzam ile yayınlanan haberde “El yazmalarının yandığı iddiasının Fransızların savaş propagandası olduğu” vurgulanırken, aynı gün Zaman’da yayınlanan Cumali Önal imzalı haberde ise “Timbuktu’yu yakıp yıkarak Fransızlara teslim etmişler” denilerek tarihi elyazmalarının muhaliflerce ateşe verildiği iddia ediliyordu. Haberde “Mali’nin önemli şehirlerinden Timbuktu, büyük bir dram yaşıyor. Şehirde türbeler havaya uçurulmuş, kütüphanede bulunan her biri hazine değerindeki elyazması kitaplar yakılmış. Yaklaşık bir yıldır şehri kontrol eden isyancılar, tek kurşun atmadan Timbuktu’yu Fransızlara bırakmış.” ifadeleri yer alıyordu.
ERDOĞAN’A HAKARET EDEN İLK FETÖCÜ
Zaman’ın manşetini yalanlayan haberim FETÖ’de büyük rahatsızlığa neden oldu. Milli Gazete o gün buna dikkat çekerek, “Mali için Zaman mı yoksa Star Gazetesi mi yalan söylüyor” başlığıyla her iki haberi vererek takdiri okuyucuya bırakmıştı. Zaman’daki haberin altında imzası bulunan kişi ise daha sonra Mısır’da bir gazeteye verdiği demeçte Cumhurbaşkanına “diktatör” diyecek olan FETÖ militanlarından Zaman’ın Kahire temsilci Cumali Önal idi. Zaman’ın Kahire temsilcisi Cumali Önal, Amerikan sermayesi ile çıkarılan muhalif El-Vatan gazetesine verdiği mülakatta Başbakan Erdoğan’ı mutlak itaat isteyen “diktatör” olarak tanımlamıştı. Önal, 15 Temmuz Darbe girişiminden sonra tutuklanarak cezaevine konuldu.
31 Ocak 2013’te ise altın zengini Mali’de kuyumculuğun olmamasına dikkat çektiğim haberde, “Afrika’nın en büyük elmas, altın ve uranyum kaynaklarına sahip olan Malilerin geleceği, köprü, yol ve kamu binaları karşılığında ipotek altına alınmış durumda. Mali’de yılda yaklaşık 50 ton altın çıkarılıyor. Altını; Güney Afrika, Kanada ve ABD çıkarıyor. Fransa ile Çin ise zengin Uranyum madenlerini işletiyor. Bamako’da ise bir kuyumcu bile yok.” şeklinde bilgilere yer vermiştim.
Kemal Gümüş’ün 2013’te yayınlanan haberinin tamamına bu linkten ulaşabilirsiniz: https://www.star.com.tr/dunya/el-yazmalarinin-yandigi-iddiasi-fransizlarin-savas-propagandasi-haber-724098/
İŞGALLE GELEN ZULÜMLER
28 Ocak 2013’de Mali’den geçtiğim ilk haberde Fransızların zulümlerini anlattım. “İşgal sırasında Malili’ye evlenmek de yasaklandı” başlıklı haberimde, Timbuktu ve Gao’nın bombalandığını ve sivil kayıpların olduğunu vurgulamıştım. İlan edilen OHAL ile gösteri ve düğün törenlerinin de yasaklandığını duyurdum.
(Star)