ERTAN ALTAN/DİYARBAKIR
Gökyüzü Gözlem Etkinliği'nin bu yılki adresi Diyarbakır'ın Çınar İlçesi yakınlarında bulunan tarihi Zerzevan Kalesi oldu. Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank'ın öncülüğünde gökyüzü meraklıları, arkeolojik kazı çalışmalarının devam ettiği Zerzevan Kalesi'ne kurulan teleskoplardan yıldızları ve gezegenleri izledi; üniversitelerin astronomi bölümlerinin görevlendirdiği uzmanlardan uzayla ilgili bilgi aldı. Etkinliğe katılanlar geceyi de Zerzevan Kalesi çevresinde kurulan çadırlarda, yıldızların altında geçirdi.
Zerzevan Kalesi, 1800 yıllık bir Roma Garnizonu. Doğu'dan gelen Pers akınlarını karşılaması için kurulan kalede en seçkin Roma lejyonları nöbet tutuyordu. Zamanla kalenin nüfusu arttı; altında, depolar, sarnıçlar inşa edildi. Kazılar 2014 yılından bu yana titizlikle devam ediyor. Alanda 1 milyon kilometrekarenin üzerinde antik yerleşim olduğu tahmin ediliyor. Surların uzunluğu ise 1200 metreyi buluyor.
GİZEMLİ DİNİN DOĞU KAPISI
Kaledeki en önemli keşif, Hıristiyanlık öncesi Mithras inancına ait bir tapınak. Mithras, Roma egemenlik alanında geniş kitleleri etkilese de, dine girmek pek kolay değildi. Mithras inancına kabul edilmek için gizemli ritüellerin uygulandığı zorlu aşamalardan geçmek gerekiyordu.
TAPINAKTA KABUL TÖRENİ
Kazı Başkanı Doç. Dr. Aytaç Coşkun, kalede bulunan tapınağın, Mithras dinine kabul törenleri için kullanıldığını söyledi. Tapınağın girişinde asılarak kurban edilen boğalardan akan kanın toplandığı sarnıçlar bulunuyor. Tapınağın içinde de dine girecek olanların "arınması" için su ya da boğa kanının toplandığı küçük bir havuz yer alıyor. Havuzun yanında ise içine bir kişinin sığabileceği büyüklükteki bir kaya oyuğu bulunuyor. Kan ya da suyla arınan aday geceyi oyukta geçirerek yeniden doğmuş oluyor.
TURİZM İÇİN BÜYÜK ŞANS
Mithras tapınağı, gizem meraklılarının ilgisini çekiyor. Zerzevan'ın, Mithras inancının yayıldığı coğrafyanın en doğusunda yer alan ilk tapınak olduğunu söyleyen Coşkun, kazılar tamamlandığında ortaya çıkacak arkeolojik alanın dünyada büyük ses getireceğini söyledi. Diyarbakırlılar da kentin turizmine önemli katkılar yapacak Zerzevan'dan umutlu.