AA
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Türkiye'nin Afrika'ya yaklaşımının "Afrika'nın sorunlarına Afrikalı çözümler bulunmalı" ilkesine dayandığını vurgulayarak üçüncü Türkiye-Afrika Ortaklık Zirvesi'nin 17-18 Aralık'ta düzenleneceğini söyledi.
AA'nın aktardığı habere göre, Çavuşoğlu, Afrika Birliği Komisyonu Başkanı Musa Faki Muhammed'le baş başa ve heyetler arası görüşmelerin ardından Bakanlık'ta ortak basın toplantısı düzenledi.
Türkiye'nin Afrika'yla ilişkilerinin her alanda geliştiğine dikkati çeken Çavuşoğlu, "2003 yılında Afrika açılım politikamız 2013 yılında ortaklık politikasına dönüştü. Afrika'ya yaklaşımımız, Afrika'nın sorunlarına Afrikalı çözümler bulunmalı ilkesine dayanıyor. Afrika'nın kalkınma çabalarına destek olmayı, aramızdaki ticari, kültürel ve insani ilişkileri artırmayı hedefliyoruz." dedi.
Çavuşoğlu, Türkiye'nin 2002'de 12 olan Afrika'daki büyükelçilik sayısının bugün 43'e ulaştığını belirterek Gine Bissau'da yakında açılacak büyükelçilikle bu sayının 44 olacağını söyledi.
Türkiye'nin, 54 Afrika ülkesinin 49'unda büyükelçilik açmayı hedeflediğini vurgulayan Çavuşoğlu, 2018'de 10 olan Ankara'daki Afrika büyükelçiliklerinin sayısının da bu yıl 37'ye çıktığına işaret etti.
Çavuşoğlu, Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA), Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD), Yunus Emre Enstitüsü (YEE), Türkiye Maarif Vakfı (TMV), Türkiye Diyanet Vakfı (TDV), Anadolu Ajansı (AA), Türk Hava Yolları (THY) gibi kurumlarıyla Türkiye'nin kıtadaki faaliyetlerinin daha da zenginleştiğini dile getirdi.
TİKA'nın Afrika genelinde 22 koordinasyon ofisiyle faaliyet gösterdiğini ve tüm Afrika ülkelerinde faal olduğunu belirten Çavuşoğlu, THY'nin Afrika'ya uçuş sayısının da salgın öncesi dönemdeki düzene geçmeye başladığını söyledi.
Çavuşoğlu, Türk firmalarının Afrika'da hayata geçirdiği projelerin toplam değerinin de 70 milyar doları geçtiğinin altını çizdi.
Türkiye'nin kurumları, sivil toplumu ve iş dünyasıyla Afrika'nın her noktasında kalkınma faaliyetlerini desteklediğini söyleyen Çavuşoğlu, "Afrika kıtasıyla toplam ticaretimiz 2003'te 5,4 milyar dolardı. Bugün ise 25,3 milyar, yani 2020 yılının sonunda. Pandemiye rağmen bu rakam artıyor. Hedefimiz ise 50 milyar dolara ulaşmaktır." diye konuştu.
Çavuşoğlu, Türkiye'nin Afrika'daki 26 ticaret müşavirliğiyle bir yandan ekonomik ilişkilerin hukuki altyapısını oluşturmaya yönelik çabalarını da anlattı.
ÜÇÜNCÜ TÜRKİYE-AFRİKA ORTAKLIK ZİRVESİ 17-18 ARALIK'TA DÜZENLENECEK
Afrika Kıtası Serbest Ticaret Anlaşması'nın, kıtanın ekonomik potansiyelini artıracağına inandıklarını aktaran Çavuşoğlu, "Bunun gerçek anlamda hayata geçebilmesi için altyapı ve ulaşım projelerinin hayata geçmesi lazım. Bu anlamda da Türkiye olarak her türlü desteği vermeye devam edeceğiz." şeklinde konuştu.
Çavuşoğlu, "Afrika Birliği, kıtanın en kapsayıcı örgütü. Afrika'nın sesi ve Afrika'nın soluğu." ifadelerini kullandı.
Türkiye-Afrika Ortaklık Zirvesi'nin ilkinin 2008'de, ikinci zirvenin ise 2014 yılının sonunda Ekvator Ginesi'nde yapıldığını, üçüncü zirve için de Türkiye'nin tarih önerilerinde bulunduğunu anlatan Çavuşoğlu, şöyle devam etti:
"Başkan bugün güzel bir haberle geldi. 17-18 Aralık'ta zirveyi yapabileceğimizi söyledi. Bu zirvenin çok başarılı geçmesini istiyoruz. Zirve marjında yan etkinlikler de düzenleyeceğiz. Sayın Cumhurbaşkanımızın son derece net bir talimatı var. Tüm zirvelerden daha başarılı olması gerekiyor. Arkadaşlarımızla birlikte biz de bu anlamda yoğun bir şekilde çabalarımızı sürdürüyorduk, daha da artıracağız, başarılı geçmesi için tüm imkanlarımızı seferber edeceğiz."
Çavuşoğlu ayrıca 21-22 Ekim'de İstanbul'da 3. Türkiye-Afrika Ekonomi ve İş Forumu'nun düzenleneceğini söyledi.
"AFRİKA ÜLKELERİNİN TERÖRLE MÜCADELESİNE ELİMİZDEN GELEN DESTEĞİ VERİYORUZ"
Gine ve Mali'deki darbelere işaret eden Çavuşoğlu, Türkiye'nin darbenin her türlüsüne karşı olduğunun da altını çizdi. Çavuşoğlu, "Bir an önce her iki ülkenin de sivil demokrasiye dönmesini arzu ediyoruz. Bu doğrultuda Türkiye olarak da gereken desteği vereceğimizi söyledik. " dedi.
Çavuşoğlu, Etiyopya ile Sudan arasındaki sorunlara, Somali'deki gelişmelere, Sahel bölgesindeki terörizm tehdidine de dikkati çekerek "Tüm bu konuların çözümü ve Afrika ülkelerinin terörle mücadelesinde başarılı olabilmesi için elimizden gelen desteği veriyoruz. Özellikle ara buluculuk konusunda ve bahsettiğimiz bazı sorunların siyasi olarak çözülmesi konusunda çabalarımızı Afrika Birliği ile koordine edeceğiz." diye konuştu.
Türk Konseyi'nin Afrika Birliğine aşı desteğinde bulunmakta hemfikir olduğunu söyleyen Çavuşoğlu, "Afrika'da aşı üretimi konusunda neler yapabileceğimizi bugün değerlendirdik. Sayın Cumhurbaşkanımızın birkaç defa vurguladığı gibi inşallah TURKOVAC aşısı hazır olduğu zaman Afrika aşının paylaşılması konusunda." ifadelerini kullandı.
Çavuşoğlu, BioNTech firmasıyla Afrika ülkelerinin ve Ruanda'nın Afrika'da ortak üretim yapma çalışmalarında Türkiye'nin de ara buluculuk yaparak destek verdiğini de belirtti.
"(ALMANYA'DAKİ SEÇİM SONUÇLARI) ALMANYA'YA VE AVRUPA'YA HAYIRLI OLSUN"
Çavuşoğlu, Almanya'daki seçim sonuçlarına ilişkin, "Alman halkının iradesi sandığa yansıdı. Tablo ortada. Öyle görünüyor ki ya büyük koalisyon, tabii bu siyasi partilerin kendi tercihidir ya da üçlü bir koalisyon olacak." değerlendirmesinde bulundu.
Konuya ilişkin müzakerelerin Avrupa'da zaman aldığını da hatırlatan Çavuşoğlu, "Bakalım ne zaman yeni koalisyon hükümeti kurulacak. Hayırlı olsun Almanya'ya ve Avrupa'ya." diye konuştu.
Çavuşoğlu, Almanya'nın, Avrupa Birliği'nin en önemli ülkesi ve Türkiye'nin en büyük ticaret ortağı olduğuna dikkati çekerek iki müttefik ülkenin birçok konuda yakın iş birliği içinde çalıştığını belirtti.
Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın da Şansölye Angela Merkel'le çok yakın iş birliği ve diyaloğunun olduğunu da söyleyen Çavuşoğlu, "Önümüzdeki günlerde Sayın Merkel'i bir kere daha ülkemizde ağırlamaktan mutluluk duyacaktır Sayın Cumhurbaşkanımız." dedi.
Çavuşoğlu, iki ülke arasında bazı konularda görüş ayrılıkları olsa da genel anlamda Almanya'nın değişik konularda daha sağduyulu ve dürüst bir ara bulucu olduğunu dile getirdi.
İki ülke arasındaki ticaret hacminin bu yıl ilk kez 40 milyar doların üstüne çıktığını anlatan Çavuşoğlu, "Bunu daha yüksek seviyelere, 50 milyar dolara ve daha ötesine çıkarmak için de çalışıyoruz." şeklinde konuştu.
Çavuşoğlu, Almanya'daki seçimlerde Türk asıllı milletvekili sayısının 18'e çıkarak bugüne kadarki en yüksek noktaya gelmesinin, Türklerin Almanya'da entegrasyon konusundaki başarısını gösterdiğini de söyledi.
"TUNUS'UN İÇ BARIŞI SADECE TUNUS İÇİN DEĞİL, AFRİKA İÇİN DE ÖNEMLİ"
Tunus'ta hükümeti kurma görevini üstlenen Necla Buden Ramazan'ın Tunus'un ve Arap coğrafyasının ilk kadın başbakanı olmasına ilişkin bir soru üzerine ise Çavuşoğlu, "Tunus bizim için kardeş bir ülke. Tunus'la ilişkilerimiz her dönem çok iyi olmuştur." dedi.
Çavuşoğlu, Tunus'taki gelişmeleri yakından takip ettiklerini belirterek "Tunus'un huzuru, istikrarı, Tunus'un iç barışı sadece Tunus için değil, bölge ülkeleri için, Afrika için de önemli." ifadelerini kullandı.
Ülkedeki yeni hükümetle ilk defa bir kadın başbakanın göreve gelmesinden memnuniyet duyduğunu belirten Çavuşoğlu, şunları kaydetti:
"Pandemiden tüm dünya etkilendi, Tunus ekonomisi de etkilendi. Biz elimizden gelen desteği verdik, yine vereceğiz. Bu yeni yönetimle beraber inşallah istikrar ve huzur tam olarak sağlanır. Tunus'un her alandaki kalkınmasına biz de kardeş Türkiye olarak elimizden gelen desteği vermeye devam edeceğiz."
AFRİKA BİRLİĞİ KOMİSYONU BAŞKANI MUHAMMED, BAKAN ÇAVUŞOĞLU İLE ORTAK BASIN TOPLANTISINDA KONUŞTU
Türkiye-Afrika ilişkilerinin hem tarihi hem kültürel hem de değerlerin paylaşımında kendine önemli yer edindiğini gördüklerini belirten Muhammed, Afrika kıtasının bu nedenlerle Türkiye'yi stratejik bir ortak olarak değerlendirdiğini ve değerlendirmeye de devam ettiğini söyledi.
Türkiye ile Afrika'daki diplomatik ve ekonomik ilişkilerinin arttığına değinen Muhammed, şu ifadeleri kullandı:
"Birkaç hafta sonra da 3. zirveyi (3. Türkiye-Afrika Ortaklık Zirvesi) burada, Türkiye'de gerçekleştireceğiz. Daha fazla ortaklığımızı güçlendirmeyi hedefliyoruz ve sadece rakamlara bakıldığında bile bakanımızın telaffuz etmiş olduğu ikili ticaret hacmi 25 milyar doları aşmış durumda. Bunun dışında büyükelçilik sayılarının, Türk Büyükelçiliklerinin Afrika'daki sayıları ve Afrikalı büyükelçiliklerin Ankara'da artan sayısına bakıldığında somut bir kanıt görüyoruz. Bu ortaklığın gidişatının gelişiminin somut göstergesini görmüş oluyoruz."
Çavuşoğlu ile yaptığı görüşmede Afrika Birliğinin öncelikleri olan konular ile Türkiye ile Afrika arasında ortak çıkar gözeten konuları görüştüklerini kaydeden Muhammed "Barış ve güvenlik konuları, kalkınma konuları, ticaret ile ilgili konular, ortaklık ile ilgili konular bunun yanı sıra özellikle bu ortaklığın güçlendirilmesi konularını ele aldık." diye konuştu.
Muhammed, Türkiye ile Afrika arasında stratejik ortaklığın, daha somut ve etkin gelişebilmesi için birkaç hafta içerisinde Türkiye'de düzenlenecek Türkiye-Afrika zirvesinde ilgili konuların gündeme geleceğini anlattı.
AFRİKA'NIN TERÖRLE MÜCADELEDE TÜRKİYE'NİN DESTEĞİNE İHTİYACI VAR
Özellikle Afrika'daki terör eylemleri sonrası Libya'dan Sahel bölgesine, Çad, Afrika boynuzu ve terörden etkilenmeyen bölgelerde de zorluklar yaşandığını kaydeden Muhammed, "Bu konularda ben Türkiye'nin desteğine kıymet veriyorum. Afrika devletlerinin ve Afrika birliğinin kurumlar bazındaki çabalarına vermiş oldukları desteğe kıymet veriyorum." dedi.
"Terörizm tehlikesi global bir sorundur. Kuşkusuz bununla ilgili uluslararası camianın müdahalesine ihtiyacımız var. Türkiye gibi önde gelen devletlerin desteğine ihtiyacımız var ki bu çabalarla birlikte terörist eylemleri sonlandırabilmeliyiz. Bunlar tüm Afrika kıtasını etkileyen eylemler." diyen Muhammed, Afrika kıtasının belli bölgelerinde çatışmaların olduğunu ve Bakan Çavuşoğlu ile görüşmesinde bunları ele aldıklarını aktardı.
Libya'da paralı asker ve askeri hareketliliğin olduğunu da bildiklerini vurgulayan Muhammed, "Bunlar aslında ciddi şekilde Afrika kıtasının önemli kısmını tehdit ediyor, özellikle Sahel bölgesindeki devletleri." değerlendirmesini yaptı.
Etiyopya-Sudan sınır bölgesinde anlaşmazlık olduğuna işaret eden Muhammed, Türkiye'nin bu alanda ara bulucu teklifine çok olumlu baktıklarını söyledi.
Somali'nin çok zor koşullarda seçime hazırlandığını ve Somali konusuna ilişkin Çavuşoğlu ile görüş alışverişinde bulunduklarını belirten Muhammed, "Bu ülkeye tüm desteğimizi verebileceğimizi ifade ettik. Türkiye'ninkini de olumlu karşılıyoruz. Bu ülkelerin istikrara kavuşmasını son derece önemli buluyoruz. Onlarca yıldır bu ülkeler son derece zor koşullar altında yaşamaya devam etmektedirler. " diye konuştu.
"3. TÜRKİYE-AFRİKA ORTAKLIK ZİRVESİ'NİN FIRSAT OLMASINI DİLİYORUZ"
Muhammed, Türkiye ile Afrika arasında ekonomik ortaklık konunun son derece elzem bir konu olduğuna dikkati çekerek "Önümüzdeki, şu anda hazırlıklarına iki tarafın da devam ettiği zirvenin bir fırsat olmasını diliyoruz. Daha da önemli gelişim kaydetmemize fırsat olmasını diliyoruz." dedi.
Afrika-Türkiye ortaklığına ilişkin, "Ben bu ortaklıktan memnun olduğumu söyleyebilirim. Her geçen günle birlikte ilerleme kaydediyoruz. Olumlu adımlar atıyoruz. Afrika toplumları somut olana inanır, görülebilir olana inanır, günlük hayatlarına etki eden şeylere inanır. Ne kadar somut adım atarsak o kadar hepimizin yararına olduğunu söyleyebilirim. Türkiye ile olan ortaklığın da bu anlamda gerçekten stratejik sıfatını hak ettiğini söyleyebilirim." diyen Muhammed, gittiği Afrika ülkelerinde Türkiye'nin inşa ettiği altyapıları, elektrik santrallerini, hastaneleri, yolları gördüğünü ve aradıkları şeyin de tam olarak bu olduğunu belirtti.
Muhammed, şöyle devam etti:
"Bizler bu ortaklıktan memnunuz. Bu, eşit-eşit seviyesinde, arkadaş düzeyinde, arkadaşlar arasında, tabuları olmayan, samimi ve açık bir şekilde konuşulan, beraber hareket etmeyi hedefleyen, insanların karşılaşmış olduğu hedeflerin beraber üstesinden gelmeyi hedefleyen bir ortaklık."
İstanbul'da 17-18 Aralık'ta düzenlenecek 3. Türkiye-Afrika Ortaklık Zirvesi'ne ilişkin ise Muhammed, şunları kaydetti:
"Hedeflerimizin büyük kısmı konusunda ortak hedeflerimiz var. Türk iş adamlarının Afrika'da neler yapabildiğini gördük. Yine bu süre içinde (2014'teki Türkiye-Afrika Ortaklık Zirvesi'nden bu yana) yatırımcıların Afrika pazarını daha iyi tanıdıklarını söyleyebilirim ve Afrikalılar da Türk iş adamlarını, Türk yatırımcılarını, ticari olanakları ve Türkiye'nin imkanlarını daha iyi tanıdılar. Dolayısıyla kademe kademe gidilecek olduğunda bu önemli bir kademe ve bizim daha da derinleşmemizi sağlayacaktır."
Muhammed, Türkiye ziyareti çerçevesinde Başkan Recep Tayyip Erdoğan ve Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı Mustafa Şentop ile görüşeceğini, Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı ve Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığını ziyaret edeceğini kaydetti.