Depremde hedef hayati 3 saniye... Yeni erken uyarı sistemi 1 yılda hazır

Kandilli Rasathanesi Müdürü Özel, “5 büyüklüğündeki İstanbul depreminin ilk uyarısını 8.4 saniyede ürettik. Bu süreyi 3-6 saniyeye düşürmeye çalışıyoruz” dedi.

BÜLENT ŞANLIKAN

Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Nurcan Meral Özel, geliştirdikleri erken uyarı sistemi ile ilgili son gelişmeleri anlattı. KRDAE'nin modern istasyon ağı sayesinde verilerin 0.2 saniye gibi düşük bir gecikmeyle merkeze ulaştığını belirten Özel, "Bu teknoloji trenleri durdurmaktan gaz vanalarını kapatmaya kadar pek çok kritik mekanizmayı saniyeler içinde devreye sokabiliyor" dedi.

30 MİLYON EURO LAZIM

Özel, 2 Ekim'de 5 büyüklüğündeki İstanbul depreminin ilk uyarısının 8,4 saniyede üretildiğini hatırlattı. Marmara Denizi içinde deniz tabanı istasyonu bulunmaması nedeniyle sismik dalgaların karaya ulaşmasının yaklaşık 6 saniye sürdüğünü, bunun da erken uyarıda kaçınılmaz bir zaman kaybı oluşturduğunu belirtti. KRDAE'nin test aşamasındaki yeni erken uyarı yazılımlarının artık çok daha hızlı olduğunu vurgulayan Özel, "Marmara Denizi'nin tabanına yerleştirilecek olan yeni sensörler sayesinde erken uyarı süresinin 3 ila 6 saniyeye kadar düşebileceğini öngörüyoruz" dedi. Prof. Özel, sistemin hâlâ test aşamasında olduğunu belirterek, proje için 30 milyon euro'luk kaynağa ihtiyaç duyduklarını açıkladı.

'BALIKÇILAR ZARAR VERDİ'

Özel, "Üniversitemizin Marmara Denizi'nde inceleme yapmak için yerleştirdiği ancak gerçek zamanlı bilgi vermeyen sensörlerimiz maalesef balıkçıların ağları nedeniyle zarar gördü. Orada Marmara Denizi'ndeki hareketlilikler ile ilgili çok kıymetli bilgiler vardı" şeklinde konuştu.

AKŞAM 18 Kasım'da Kandilli Rasathanesi'nin Marmara'ya kurduğu erken uyarı sistemini 'Hayatta tutacak 8.4 saniye' başlığıyla manşetine taşımıştı.

ANDROİD ÇALIŞMASI SÜRÜYOR

Bölgesel Tsunami İzleme Merkezi Müdürü Jeofizik Mühendisi Tuğçe Ergün,"Uygulama şu anda İOS tabanlı olarak test ediliyor. Android içinde çalışmalarımız devam ediyor. Sistem ilk etapta kritik kurumlara gidecek. Olası bir depremde doğalgaz, elektrik ve trenlerin durdurulmasına kadar pek çok alanda kullanılacak" dedi.

Tuğçe Ergün

SINDIRGI'DAKİ SARSINTIYI ÖNCE BİLDİ

Enstitü Müdür Yardımcısı Prof.Dr. Gülüm Tanırcan ise şunları söyledi: "Sındırgı'daki depremi İstanbul'da da hissettik. Yaklaşık 245 kilometre mesafedeki 30 ila 34 saniye öncesinden bu sinyali sağlıklı bir şekilde insanlara ulaştırma imkanımız oldu."