Demokrasi tarihimizin kara günü 28 Şubat

Türk siyasi tarihinin karanlık sayfalarında yerini alan ve “Postmodern darbe” olarak nitelendirilen 28 Şubat 1997’deki MGK toplantısının üzerinden 21 yıl geçti.

1

Yeni bir siyasi dönemin kapısını aralayan ve yoğun tartışmalara neden olan 28 Şubat’a giden süreçte Türkiye, tarihinin önemli günlerinden birini yaşadı. Necmettin Erbakan’ın başbakanlığında, Refah Partisi (RP) ve Doğru Yol Partisi (DYP) arasında 28 Haziran 1996’da kurulan 54. Hükümet’te, DYP Genel Başkanı Tansu Çiller Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı olarak görev aldı.

REJİM TEHDİDİ! 

“Rejimin tehdit edildiği” görüşünün sık sık dillendirildiği bu dönemde, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, Erbakan’ın, 24 Ocak 1997’de Kayseri’ye yaptığı gezi sırasında, tek tip elbise giyip bere takan il örgütü görevlileriyle ilgili partiye uyarıda bulundu.

BAŞÖRTÜSÜ SERBEST KALSIN 

 RP’li Sincan Belediye Başkanı Bekir Yıldız’ın 31 Ocak 1997’de düzenlediği “Kudüs Gecesi”nde İran’ın Ankara Büyükelçisi Muhammed Rıza Bagheri’nin de katılarak bir konuşma yapması ve sergilenen gösteriler, “rejim tartışmalarının” daha da alevlenmesine yol açtı. Erbakan, 1 Şubat 1997’de,  “üniversitelerde başörtüsünü serbest bırakan” kararnameyi Bakanlar Kurulu’nda imzaya açtı. “Kudüs Gecesi”ni düzenleyen Yıldız hakkında 2 Şubat 1997’de soruşturma başlatıldı. 

TANKLAR SİNCAN’DA

Sincan’da 4 Şubat 1997’de 15 tank ve 20 kariyer, ilçeden geçerek Yenikent’teki tatbikat alanına gitti. “Askerin uyarısı” olarak değerlendirilen bu gelişme, Sincanlılar tarafından “darbe oluyor” şeklinde algılanarak, şaşkınlığa yol açtı.

İmam hatipler baskı gördü

Yaşanan tüm bu gelişmelerin ışığında, 28 Şubat 1997’de MGK, Cumhurbaşkanı Demirel’in başkanlığında toplandı. 1 Mart 1997’de askerlerin MGK toplantısına getirerek, hükümetten yapılmasını istediği 20 madde ortaya çıktı. Bu taleplerin arasında, “Temel eğitimin 8 yıla çıkması, imam hatip okullarının meslek okullarına dönüştürülmesi” de vardı. Erbakan, bu 20 maddedeki bazı ifadeleri kabul etmeyerek, kararları imzalamadı.

Darbeci 60 sanığa müebbet 

28 Şubat dönemine ilişkin 2013’te 103 sanık hakkında “ağırlaştırılmış müebbet” hapis istemiyle açılan davada karar aşamasına gelindi. Davada 21 Aralık 2017’de Cumhuriyet Savcısı, esas hakkındaki görüşünü açıkladı. Savcı, İsmail Hakkı Karadayı, Çevik Bir, Çetin Doğan’ında arasında bulunduğu 60 sanığın, “Türkiye Cumhuriyeti hükümetini cebren düşürmeye, devirmeye iştirak” suçundan “ağırlaştırılmış müebbet hapis” cezasına çarptırılmalarını istedi. Davanın sonraki celsesi 2 Mart 2018’e ertelendi. 

Erbakan istifaya zorlandı

Genelkurmay Başkanlığı bünyesinde 11 Haziran’da irticaya karşı “Batı Çalışma Grubu” oluşturuldu. Haziranın 18’inde Başbakan Necmettin Erbakan ile yardımcısı Tansu Çiller, “giderek artan toplumsal gerginlik nedeniyle hükümetin nasıl devam edeceği” konusundaki görüşmelerinde uzlaştılar. Başbakanlığı Çiller devralacak, BBP hükümete girecek ve erken seçim yapılacaktı. Bu anlaşmadan sonra Erbakan aynı gün hükümetin istifasını Cumhurbaşkanı Demirel’e sundu. Anayasa Mahkemesi Erbakan’a 5 yıl siyaset yasağı koyarak RP’nin kapatılmasına karar verdi.