Danıştay Andımız neden kaldırıldı andımız sözlerinde ne var? Andımız yazarı Reşit Galip kimdir

Andımızın neden kaldırıldı, andımız sözleri neler, andımızı kim yazdı, ve kaç yılında andımız neden kaldırıldı soruları son günlerde  merak ediliyor.  Danıştay'ın öğrenci andıyla ilgili yürütmeyi durdurma kararı almasının ardından iyice alevlenen öğrenci andı tartışmaları hakkında merak edilenleri sizler için derledik. 80 yıldır her sabah öğrenciler tarafından okunan öğrenci andı diğer adıyla andımız 8 Ekim 2013 yılında kaldırıldı. Öğrenci Andı ile gündeme gelen bir diğer isim de, And'ın yazarı olan Reşit Galip oldu.  1932 yılında Milli Eğitim Bakanlığı görevine getirilen Reşit Galip, Öğrenci Andı'nın yazarı olduğu gibi, Cumhuriyet'in ilk yıllarında uygulanan ezanın Türkçeleştirilmesinin de mimarlarından. Andımızın gündemde tartışılmasıyla yazarı Reşit Galip de sık sık gündeme gelmeye başladı. Andımızın yazarı Reşit Galip kimdir? Reşit Galip'in hayat hikayesi ve detaylar... Danıştay'ın aldığı karara siyasilerden tepkiler var. Adalet Bakanı Abdulhamit Gül, AK Parti Yozgat Milletvekili Bekir Bozdağ ve TBMM Başkanvekili Mustafa Şentop, Danıştay'ın Andımız kararına tepki gösterdi. Milli Eğitim Bakanlığı ise konuya ilişkin açıklama yayımladı. Kararda, dava konusu düzenlemeyle öğrenci andının kaldırılmasını gerekli kılacak idarece yaptırılmış eğitim biliminin gerekleri ve pedagojik formasyon ilkeleri bakımından değerlendirmeler içeren dava dosyasına sunulmuş araştırma, inceleme ve tespit bulunmadığı da bildirildi.

SON DAKİKA..

MEB, Danıştay'ın "Öğrenci Andı" kararını temyize götürdü, yürütmeyi durdurma istedi.

BAŞKAN ERDOĞAN'DAN AÇIKLAMA

Başkan Recep Tayyip Erdoğan, AK Parti Grup Toplantısı'nda gündeme ilişkin son dakika açıklamalarda bulundu.

"ANDIMIZ GERİDE BIRAKTIĞIMIZI SANDIĞIM BİR KONUYDU"

"Andımız geride bıraktığımızı sandığım bir konuydu. 2013'te bunu çözmüştük. Yetki aşımı yaparak maalesef bu düzenlemeyi iptal etmiştir. Türkiye'yi hak etmediği bir tartışmanın içine sürükleyen bu karar, eski hastalıkların yaşadığını gösteriyor. Tek parti CHP'si döneminde başlatılan uygulamayı hala sürdürmeyi çalışmak yanlıştır."

"MİLLETİMİZİN EN ETKİLİ ANDI İSTİKLAL MARŞIDIR"

"Andın ilk halini Türk Ocaklarını kapatmasıyla, üniversitelerini perişan etmesiyle bilinen tıp doktoru Reşit Galip yazmıştır. Türkçe Ezan zulmünün de mimarıdır. Milletimizin en etkili andı İstiklal Marşıdır. Bunun dışına bir and tanıyoruz, tanımayacağız."

"BEN TÜRK'ÜM AMA TÜRKÇÜ DEĞİLİM..."

"Ben Türk'üm ama Türkçü değilim. O başka bir şey, o başka bir şey. Irkçılık bizim dinimizde yasaklanmıştır. Her etnik unsur kendi etnik unsuruyla iftihar edebilir. Sizin Türkçülük yapma hakkınız varsa benim Kürt vatandaşımın da Kürtçülük yapmak hakkı doğar. Asla bunu ırkçılık yapma boyutuna taşımayalım. Bunu yaptığınız anda ayrımcılık yapmış olursunuz. AK Parti olarak bu yanlışa düşmedik."

Andımız sözleri

Türküm, doğruyum, çalışkanım,- İlkem: küçüklerimi korumak, büyüklerimi saymak, yurdumu, milletimi özümden çok sevmektir.- Ülküm: yükselmek, ileri gitmektir.- Ey Büyük Atatürk!- Açtığın yolda, gösterdiğin hedefe durmadan yürüyeceğime ant içerim.- Varlığım Türk varlığına armağan olsun.-Ne mutlu Türküm diyene

1932 yılında Milli Eğitim Bakanlığı görevine getirilen Reşit Galip, Öğrenci Andı'nın yazarı olduğu gibi, Cumhuriyet'in ilk yıllarında uygulanan ezanın Türkçeleştirilmesinin de mimarlarından.

1932 yılında ezanı Arapça'dan Türkçeye çeviren isim olan Reşit Galip, bir yıl Milli Eğitim Bakanı olarak görevi yaptı. Sosyal medyada bir çok isim Reşit Galip'in geçmişine atıfta bulunarak, aldığı kararların ülkeyi sürüklediği ayrılıkçılığı hatırlatanlar da var, Türkçe ibadet ve Türkçe ezan için hadi inşallah diyenler de.

1932 yılında Milli Eğitim Bakanı olan, 1933 yılında Andımız'ı yazan Reşit Galip,  Ezanı da Türkçeleştiren kişidir.

Andımıza kavuşmuşken elbette hiç kuşkusuz ki, "bir gün Türkçe ibadete, Türkçe ezana da..." diyelim.

KARARA TEPKİLER VAR

Danıştay'ın aldığı karara siyasilerden tepkiler var. Adalet Bakanı Abdulhamit Gül, AK Parti Yozgat Milletvekili Bekir Bozdağ ve TBMM Başkanvekili Mustafa Şentop, Danıştay'ın Andımız kararına tepki gösterdi. Milli Eğitim Bakanlığı ise konuya ilişkin açıklama yayımladı.

"Danıştay, yerindelik denetimi yapamaz, idarenin yerine geçerek karar veremez"

Adalet Bakanı Abdulhamit Gül, “Anayasamıza göre Danıştay, yerindelik denetimi yapamaz, idarenin yerine geçerek karar veremez. Bir yürütme tasarrufunun bilimsel temelini sorgulamak da yargının anayasal konumunu, kabiliyetini aşar. Adeta idarenin yerine geçerek işlem tesis eden Danıştay 8. Dairesi'nin Öğrenci Andı'na ilişkin kararı, maalesef bu ölçüleri karşılamaktan uzak kalmıştır” dedi.

MEB: Temyiz yolu açık: Milli Eğitim Bakanlığı Danıştay'ın ilköğretim okullarında uygulanan 'Öğrenci Andı'nı kaldıran yönetmelik hükmünü iptal etmesi üzerine açıklama yayımladı.

Yapılan açıklamada, "Danıştay 8. Dairesi, 24.04.2018 tarihinde söz konusu yönetmelik hükmünün iptaline, ilk derece mahkemesi olarak temyiz yolu açık olmak üzere karar vermiştir. Söz konusu karar henüz kesinleşmemiştir. Hukuki süreç devam etmektedir." ifadelerine yer verildi.

"Bozdağ: Anayasa ve yasa alenen çiğnenmiştir"

Resmi Twitter hesabından Danıştay'ın kararı hakkında açıklama yapan AK Parti Yozgat Milletvekili ve Adalet eski Bakanı Bekir Bozdağ, "Danıştay kendisini yürtümenin yerine koyarak anayasayı çiğnemiştir" ifadelerine yer verdi.

Danıştay 8. Dairesi'nin, ilköğretim okullarında uygulanan "Öğrenci Andı"nı kaldıran yönetmelik hükmünü iptal etmesine tepki gösteren Bozdağ, "İşlem niteliğinde veya takdir yetkisini kaldıracak biçimde yarı kararı verilemez" dedi. Yargı yetkisinin denetim şeklinde kullanılamayacağını söyleyen eski bakan, "Danıştay yürütmenin takdir yetkisini bizzat kullanmıştır. Anayasa ve yasayı alenen çiğnemiştir" şeklinde açıklama yap

DANIŞTAY’DAN ANDIMIZ KARARI

Türk Eğitim-Sen, Milli Eğitim Bakanlığı İlköğretim Kurumları Yönetmeliğinin "Öğrenci Andı" başlıklı 12. maddesini yürürlükten kaldıran düzenlemenin iptali istemiyle Danıştay'da dava açtı. Danıştay 8. Dairesinin oy çokluğuyla aldığı kararda, "Öğrenci Andı" başlıklı yönetmelik maddesinin, 8 Ekim 2013 tarihli Milli Eğitim Bakanlığı İlköğretim Kurumları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik'in 1. maddesiyle kaldırıldığı hatırlatıldı. Anayasa'nın 10. maddesinde yer alan eşitlik ilkesinin görünümlerinden biri olan düzenli idare ilkesi gereği idarenin düzenleme yetkisine sahip olduğu alanlarda hukuka uygun olan uygulamayı sağlamak adına objektif düzenlemeler yapması ve istikrarlı uygulamalarda bulunması gerektiği belirtilen kararda, idarenin haklı bir neden olmadan yerleşik, istikrar kazanmış uygulamalarından ayrılmasının sahip olduğu serbestiyi düzenli idare ilkesine ve bu ilkenin bağlı olduğu eşitlik ilkesine aykırı kullanması anlamına geleceği bildirildi.

Hukuk güvenliğinin; normların öngörülebilir olmasını, bireylerin tüm eylem ve işlemlerinde devlete güven duyabilmesini, idarenin de düzenleyici işlemlerde bu güven duygusunu zedeleyici yöntemlerden kaçınmasını gerekli kıldığı ifade edilen kararda, öğrenci andının 1933'ten bu yana uygulandığı kaydedildi.

Metinde yer alan kavram ve ilkelerin Anayasa'da anlamını bulan kavram ve ilkeler olduğu, milli eğitim sisteminin kanun ve yönetmelikle belirlenen, düzenlenen temel amaçlarını ortaya koyduğu belirtilen kararda, "İdari istikrar oluşturacak biçimde çok uzun zamandır bütün devlet okullarında ve hatta özel okullarda genç nesillerin anayasal vatandaşlık temelinde aidiyetini güçlendiren ve öğrencilerde değer oluşumuna katkı sunan ve her sabah ders başlamadan önce okutulması şeklinde uygulanan öğrenci andının kaldırılması, ancak bu değişikliği hukuka uygun kılacak bir bilimsel gerekçeye dayanması halinde olanaklıdır. Aksi tutum, idarenin sahip olduğu düzenleme yetkisini ve takdir hakkını hukuka uygun kullanmadığı anlamına gelecektir." denildi.

Kararda, dava konusu düzenlemeyle öğrenci andının kaldırılmasını gerekli kılacak idarece yaptırılmış eğitim biliminin gerekleri ve pedagojik formasyon ilkeleri bakımından değerlendirmeler içeren dava dosyasına sunulmuş araştırma, inceleme ve tespit bulunmadığı da bildirildi.

Söz konusu öğrenci andının uygulanmaya başlamasından itibaren dayanağını teşkil eden anayasal ve yasal kurallarda bir değişiklik olmadığı gibi bu kuralları şekillendiren ve metinde de yer alan toplumsal değer yargılarının ve ilkelerin değişmesinin de mümkün olmadığı aktarılan kararda, şu tespitlere yer verildi:

"Dava konusu kararı hukuki bir zemine oturtacak, idarenin takdir hakkını ve düzenleme yetkisini kamu yararı ve hizmet gerekleri uyarınca kullandığını ortaya koyacak yeterli bilimsel gerekçenin bulunmadığı, Türk Devletini ve milletini ebediyete kadar yaşatacak, çağdaş uygarlığın ve medeniyetin ortağı ve öncüsü yapacak, toplumun ve kişilerin refah, huzur ve mutluluğunu sağlayacak yeni nesillerin yetiştirilmesi olan milli eğitim sistemimizin temel amaçlarını gerçekleştirmesini içeriği itibarıyla sağlamaya yardımcı olabilecek nitelikteki öğrenci andının kaldırılmasına ilişkin değişikliğin haklı ve hukuksal temellere dayandırılmadığı anlaşıldığından dava konusu düzenlemede hukuka uyarlık görülmemiştir.

Kaldı ki davalı idarenin savunma dilekçesinde dile getirdiği andın uygun olmayan hava koşulları ve fiziki koşullarda dahi söylenmesine ilişkin olarak ileri sürdüğü hususlar, öğrenci andının özüne ilişkin olmayıp icra ediliş şekline ilişkin olup, iddialar andın kaldırılmasını gerekli kılacak nitelikte görülmemiştir."

Danıştay'ın 'öğrenci andı' kararına AK Parti'den tepki: Yasalar çiğnendi

Danıştay 8. Dairesi, ilköğretim okullarında uygulanan "Öğrenci Andı"nı kaldıran yönetmelik hükmünü iptal etti. Danıştay, 8 Ekim 2013'te kaldırılan Öğrenci Andı için “Yeniden okutulsun” dedi. Öğrenci andının kaldırılmasını aynı gün yargıya taşıdıklarını söyleyen Türk Eğitim-Sen Genel Başkanı Talip Geylan, “Danıştay 8. Dairesi Türk Eğitim-Sen'in Öğrenci Andı ile ilgili açtığı davayı görüştü ve Öğrenci Andı'nı kaldıran işlemi hukuka aykırı buldu. Buna göre Milli Eğitim Bakanlığı'nın bu kararı uygulaması ve okullarda yeniden Öğrenci Andı'nı okutması gerekmektedir” dedi. Geylan, kararın ardından Milli Eğitim Bakanlığı’na başvururak, yönetmelik değişikliği istediklerini, okullarda yeniden okutulması için yazılı başvuruda bulunduklarını söyledi.

Türk Eğitim-Sen, Milli Eğitim Bakanlığı İlköğretim Kurumları Yönetmeliğinin "Öğrenci Andı" başlıklı 12. maddesini yürürlükten kaldıran düzenlemenin iptali istemiyle Danıştayda dava açtı. Danıştay 8. Dairesinin oy çokluğuyla aldığı kararda, "Öğrenci Andı" başlıklı yönetmelik maddesinin, 8 Ekim 2013 tarihli Milli Eğitim Bakanlığı İlköğretim Kurumları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik'in 1. maddesiyle kaldırıldığı hatırlatıldı.

Anayasa'nın 10. maddesinde yer alan eşitlik ilkesinin görünümlerinden biri olan düzenli idare ilkesi gereği idarenin düzenleme yetkisine sahip olduğu alanlarda hukuka uygun olan uygulamayı sağlamak adına objektif düzenlemeler yapması ve istikrarlı uygulamalarda bulunması gerektiği belirtilen kararda, idarenin haklı bir neden olmadan yerleşik, istikrar kazanmış uygulamalarından ayrılmasının sahip olduğu serbestiyi düzenli idare ilkesine ve bu ilkenin bağlı olduğu eşitlik ilkesine aykırı kullanması anlamına geleceği bildirildi.

Hukuk güvenliğinin; normların öngörülebilir olmasını, bireylerin tüm eylem ve işlemlerinde devlete güven duyabilmesini, idarenin de düzenleyici işlemlerde bu güven duygusunu zedeleyici yöntemlerden kaçınmasını gerekli kıldığı ifade edilen kararda, öğrenci andının 1933'ten bu yana uygulandığı kaydedildi.

KALDIRILMASI BİLİMSEL GEREKÇEYE DAYANDIRILMASI HALİNDE MÜMKÜN

Metinde yer alan kavram ve ilkelerin Anayasa'da anlamını bulan kavram ve ilkeler olduğu, milli eğitim sisteminin kanun ve yönetmelikle belirlenen, düzenlenen temel amaçlarını ortaya koyduğu belirtilen kararda, "İdari istikrar oluşturacak biçimde çok uzun zamandır bütün devlet okullarında ve hatta özel okullarda genç nesillerin anayasal vatandaşlık temelinde aidiyetini güçlendiren ve öğrencilerde değer oluşumuna katkı sunan ve her sabah ders başlamadan önce okutulması şeklinde uygulanan öğrenci andının kaldırılması, ancak bu değişikliği hukuka uygun kılacak bir bilimsel gerekçeye dayanması halinde olanaklıdır. Aksi tutum, idarenin sahip olduğu düzenleme yetkisini ve takdir hakkını hukuka uygun kullanmadığı anlamına gelecektir." denildi.

Kararda, dava konusu düzenlemeyle öğrenci andının kaldırılmasını gerekli kılacak idarece yaptırılmış eğitim biliminin gerekleri ve pedagojik formasyon ilkeleri bakımından değerlendirmeler içeren dava dosyasına sunulmuş araştırma, inceleme ve tespit bulunmadığı da bildirildi.

Söz konusu öğrenci andının uygulanmaya başlamasından itibaren dayanağını teşkil eden anayasal ve yasal kurallarda bir değişiklik olmadığı gibi bu kuralları şekillendiren ve metinde de yer alan toplumsal değer yargılarının ve ilkelerin değişmesinin de mümkün olmadığı aktarılan kararda, şu tespitlere yer verildi:

"Dava konusu kararı hukuki bir zemine oturtacak, idarenin takdir hakkını ve düzenleme yetkisini kamu yararı ve hizmet gerekleri uyarınca kullandığını ortaya koyacak yeterli bilimsel gerekçenin bulunmadığı, Türk Devletini ve milletini ebediyete kadar yaşatacak, çağdaş uygarlığın ve medeniyetin ortağı ve öncüsü yapacak, toplumun ve kişilerin refah, huzur ve mutluluğunu sağlayacak yeni nesillerin yetiştirilmesi olan milli eğitim sistemimizin temel amaçlarını gerçekleştirmesini içeriği itibarıyla sağlamaya yardımcı olabilecek nitelikteki öğrenci andının kaldırılmasına ilişkin değişikliğin haklı ve hukuksal temellere dayandırılmadığı anlaşıldığından dava konusu düzenlemede hukuka uyarlık görülmemiştir.

İDDİALAR ANDIN KALDIRILMASINI GEREKLİ KILACAK NİTELİKTE DEĞİL

Kaldı ki davalı idarenin savunma dilekçesinde dile getirdiği andın uygun olmayan hava koşulları ve fiziki koşullarda dahi söylenmesine ilişkin olarak ileri sürdüğü hususlar, öğrenci andının özüne ilişkin olmayıp icra ediliş şekline ilişkin olup, iddialar andın kaldırılmasını gerekli kılacak nitelikte görülmemiştir."

Andımızı yazan Reşit Galip kimdir?

Reşit Galip ya da Mustafa Reşit Baydur 1893 yılında Rodos'ta doğdu.  Babası mahkeme reislerinden Mehmet Galip Bey, annesi Rodoslu Münevver Hanım'dır. İlk ve ortaöğrenimini Rodos'ta tamamladıktan sonra liseyi İzmir'de okudu. Milliyetçi, hırslı, heyecanlı bir gençti. II. Meşrutiyet'in temmuz ayında ilan edilmesinden esinlenerek lisenin son sınıfında iken “Ferday-ı Temmuz” adlı bir gazete çıkardı. 1911'de İstanbul Tıbbîye Mektebi'ne girdi. Tıbbiye öğrencisi iken arkadaşları için “Hakikat” gazetesi adlı bir gazete ve “Sivrisinek” adlı karikatür dergisi çıkardığı gibi, İstanbul'da çıkan çeşitli gazetelerde yazıları yayımlandı. Okulda Türk Ocakları'nın bir şubesini açtı ve diğer askeri okullardaki ocakların müfettişliğini üstlendi. Öğrenciliği devam ederken gönüllü olarak Balkan Harbi'ne katıldı ve yaralandı. Ardından I. Dünya Savaşı'na katılmak için gönüllü odu; Çatalca ve Kafkasya Cephelerinde savaştı; Erzurum’da hastalanarak geri döndü. Tıbbiye’yi 1917'de bitirebildi.

Mezuniyetinden sonra aynı fakültede asistan olarak çalıştı. Beğenmediği öğretim sisteminin yenileştirilmesi için “Mekteb-i Tıbbiye” adlı bir broşür yayınlayan Reşit Galip, bir sonuç alamayınca istifa etti.

KURTULUŞ SAVAŞINA KATILDI

I. Dünya Savaşı sonunda İstanbul'da kurulan Köycüler adlı cemiyetin kurucularından birisi idi. Cemiyet, köylere yerleşip misyoner gibi çalışan on beş gençten oluşuyordu. Bu derneğin faaliyetleri doğrultusunda Doktor Hasan Ferit ile birlikte Tavşanlı'ya yerleştiği sırada Kurtuluş Savaşı başladı. Köylerde milli mücadelenin propagandasını yapmak için bir teşkilat kurdu.Köycüler Cemiyeti'nin dağılması üzerine Aydın, Denizli, Isparta, Burdur, Antalya’da milliyetçi muhacirlere Hilal-i Ahmer 5. Sıhhi İmdat Heyet sertabipliği görevinde bulundu.Sakarya Savaşı'ndan sonra Ankara'da Sağlık Bakanlığı Hıfz-ı Sıhha Dairesi başkanlığına getirildi. Ankara'da sağlığı bozulduğundan havası yumuşak bir yere tayinini isteyen Reşit Galip, 5 Aralık 1921'de Mersin hükümet doktoru olarak atandı.

HEKİMLİK VE GAZETECİLİK YAPTI