İdam nedir kimlere uygulanır

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 16 Temmuz cumartesi günü yaptığı açıklamada halktan gelen idam taleplerine cevap verdi.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, teröristlerin faaliyetlerine karşılık idam talebi isteyen halkın sorularını yanıtsız bırakmadı ve idamın gelebileceğini söyledi. Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde her türlü konuların tartışılmalı diyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, bu talebin de hak olduğunu söyledi. Peki idam gelecek mi? İdam nedir, nasıl yapılır, kimlere uygulanacak?

"ABD Başkanı'na sesleniyorum. Bu zatı ya deport edin ya bize verin demiştim. Ama dinletemedim. Şimdi buyrun, bu darbe girişiminden sonra tekrar sesleniyorum. Pensilvanya'daki bu zatı artık Türkiye'ye teslim edin. Eğer biz stratejik ortaksak o zaman ortağınızın bu talebini yerine getirin. Zira siz, bizden hangi teröristi istediyseniz biz teslim ettik, şimdi artık terör listemizin içerisinde yer alan bu zatı da bize teslim edin.

Hamd olsun bu girişim istedikleri gibi sonuçlanmadı. Çünkü biz şuna inanmıştık. Kaderin üstünde bir kader var demiştik ve inanmıştık. Gücü olan haklı değil, haklı olan güçlüdür demiştik. Nitekim de öyle oldu. Bütün bu operasyonlarda ne yazık ki polislerimizden şehitlerimiz oldu, sivillerimizden şehitlerimiz oldu. Tüm şehitlerimize Allah'tan rahmet diliyorum, bini aşkın yaralımıza acil şifalar diliyorum.

Bu süreç içerisinde gerçekten bu olaylar Silahlı Kuvvetlerimizin içerisinde bir azınlığı yapmış olduğu eylemlerdir. Yoksa Silahlı Kuvvetlerin kendisi değil. Silahlı Kuvvetlerimizin içinde bu urdu, şimdi temizleniyor. Kendisine yakışır bir noktaya gelecek. Yargıya da teşekkür ediyorum. Makamlarına, mevkilerine, rütbelerine bakmadan kim olursa olsun, emniyet teşkilatıyla el ele vermek suretiyle bunları tutukladılar.

İdam nedir, kimlere uygulanır?

Ölüm cezası, bir devletin suçun karşılığı olarak bir mahkûmun hayatına son vermesidir. Ölüm cezasına çarptırılan kişinin cezasının infaz edilmesine idam denir.

Ölüm cezası suçu cezalandırmak ve siyasi ve dinî ihtilafları bastırmak amacıyla geçmişte çoğu toplum tarafından kullanılmıştır. Tarihsel olarak, ölüm cezaları sıklıkla işkence eşliğinde infaz edilmiş ve halka açık olarak yapılmıştır.

Şu anda, 58 ülkede halen ölüm cezası kullanılmaktadır. 98 ülke ölüm cezasını hukuken (de jure) tamamen kaldırmış, 7'si savaş suçları ve istisnai durumlar dışında kaldırmış, 35'i ise fiilen (de facto) ölüm cezasını uygulamadan kaldırmıştır.[2] Uluslararası Af Örgütü, 140 ülkeyi hukuken ya da fiilen idam karşıtı, 58 ülkeyi idam taraftarı olarak sınıflandırmaktadır.[2] Ölüm cezası en yaygın olarak Asya'da kullanılmaktadır, infazların % 90'ı Asya kıtasında gerçekleşmektedir.[3]

Ölüm cezası tartışmalı bir konudur. Ölüm cezasını destekleyenler, kişiyi suç işlemeden caydırdığını ve cinayet gibi bazı suçlarda hak edilen cezanın verildiğini iddia etmektedirler. Ölüm cezası karşıtları, ömür boyu hapis cezası ile caydırıcılık konusunda hiçbir farkı olmadığını, insan haklarını çiğnediğini, yanlış infazlara yol açtığını, müebbet hapis cezasının yeterli olduğunu iddia etmektedirler.

Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, 2007, 2008 ve 2010'da ölüm cezalarını uygulamama çağrısı yapan kararlar almıştır.[4] Avrupa Birliği'nde, Avrupa Birliği Temel Haklar Bildirgesi'nin 2. maddesi gereği ölüm cezası kullanımı yasaktır.[5] Avrupa Birliği'ne ek olarak, Türkiye ve Rusya'nın da üyesi olduğu Avrupa Konseyi de üyelerinin ölüm cezasını kullanmasını yasaklamaktadır. Bu doğrultuda Türkiye'de ölüm cezası 1984'ten beri uygulanmamakta, 2004'ten beri hukuk sisteminde mevcut bulunmamaktadır.

Ölüm cezası, uygulandığı çoğu yerde, önceden tasarlanmış cinayet, casusluk, vatana ihanet veya askeri adalet kapsamında kullanılır. Birçok ülkede, uyuşturucu kaçakçılığı da kişiyi ölüm cezasına çarptırmaya yetecek bir suç sayılır. Çin'de, insan kaçakçılığı ve ciddi yolsuzluk davaları ölüm cezası ile sonuçlanabilir. Dünya çapındaki askeriyelerde, askeri mahkemeler korkaklık, firar, asilik ve ayaklanma gibi suçlarda ölüm cezasını uygulamıştır.