HİLAL YILDIRIM
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın gündeme getirdiği “sosyal medya kanunu” gözleri bu platformların Batılı ülkelerdeki yükümlülüklerini ve uygulanan yaptırımları bir kez daha akla getirdi.
Google 41 ülkede, Twitter 19 ülkede, Facebook ise 35 ülkede ofise sahip.
TEK ‘GOOGLE’ VAR
Almanya, İngiltere, Fransa, İspanya, Hollanda, İsveç, Norveç gibi Avrupa ülkelerinde ofisi bulunan sosyal medya şirketlerinin bunun yanı sıra Japonya, Meksika, Brezilya, BEA, İsrail hatta Güney Afrika Cumhuriyeti’nde yasal ve vergi sorumlulukları var. Bu sitelerden sadece Google’ın Türkiye’de ofisi bulunuyor.
AKŞAM Türkiye’de hiçbir yasal sorumluluk almayan, başka ülkeler üzerinden reklam faturası kesip vergi kaçıran sosyal medya şirketlerinin yasal yaptırımlarını 30 Haziran’da gündeme getirmişti.
AĞIR YAPTIRIMI VAR
FRANSA: Fransa Meclisi, internet ve sosyal medyada nefret içerikli paylaşımların 24 saatte kaldırılmasını zorunlu kılan yasa tasarısını onayladı. Tasarıya göre, sosyal ağlar sakıncalı içerikleri 24 saat içinde silmezse hem şirketler hem de kullanıcı cezalandırılacak.
ABD: Başkan Trump önceki gün 2020 başkanlık seçimlerine yönelik sosyal medya platformu Twitter’a ilişkin bir kararname imzaladı. Kararnameyle sosyal medya şirketleri artık sorumluluktan muaf olmayacak. Trump, Adalet Bakanı Barr’a da sosyal medya şirketlerinin “yanıltıcı uygulamalarına karşı” eyalet yönetimleriyle ortak çalışma konusunda talimat verdi.
ALMANYA: Sosyal medya kararlarına ilişkin erken önlem alan ülkelerden biri de Almanya. 2018’deki kanunla sosyal medyadaki nefret söylemleri, yalan haberler ve yasadışı içeriklerin kaldırılmasına onay verildi. Uymayanlara 50 milyon Euro’ya kadar ceza var.
İNGİLTERE: İngiltere’de de 2019 şubat ayında yeni bir düzenleme için düğmeye basıldı. Yeni yasa önerisinde zararlı içeriklerin kaldırılmaması durumunda sosyal medya platformları, gelirlerinin yüzde 5’ini hükümete vermek zorunda kalacak. Devamında ise önce kısıtlama sonra ise geçici olarak kapatma getirilecek.
İSVEÇ-DANİMARKA: Avusturya’da kökleri 1947’ye dayanan “Nazi Karşıtı Yasa” olarak da bilinen düzenlemeye göre Nazi ideolojisi ve şiddet yanlısı paylaşımlar için para ve hapis cezası var. Danimarka, İsveç, İspanya ve Hollanda’da da medyada küçük düşürücü, aşağılayıcı ifadeler kullanan, siyasilere ve Kraliyet ailesine hakaret eden içerikler için para ve hapis cezalarını ön gören düzenlemeler mevcut.
‘YASAL BOŞLUK İFADE DEĞİL SUÇ ÖZGÜRLÜĞÜ VERİYOR’
Hukukçular ve siber güvenlik uzmanları, sosyal medyanın ifade özgürlüğü değil, suç özgürlüğü tanıdığını söyledi. Uzmanlara göre, Türkiye hızla harekete geçmeli ve bu ‘suç alanı’ için yasal boşluk doldurulmalı.
Türkiye Adalet Araştırmaları Merkezi Başkanı Avukat Mehmet Sarı: “Mahkemelerde milyonlarca hakaret davası var. Vergiden kaçmak için ofis açmayan şirketler, bilgi paylaşımında bulunmadıkları için mahkemelerden caydırıcı karar çıkmıyor. Yasadaki boşluk nedeniyle ‘ceza almayız’ algısı kişilere suç özgürlüğü veriyor. Yasal düzenlemeyle cezai yaptırım ve para cezası getirilmeli. Yerli ve milli, ofisi burada olan sosyal medya platformlarının geliştirilmesi gerekir.”
DÜZENLEME GECİKTİ
Siber Güvenlik Uzmanı Osman Demircan: “İnternetin özgür bir alan olması hiç kimseye suç işleme hakkını vermez. Yasal düzenleme bu anlamda gecikmiş ve hızlıca faaliyete geçirilmesi gereken bir adım. Teröristlerin haberleştiği sosyal medyanın düzenlenmesi terörle mücadeleye de destek olacak.”