Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, elektrikte tarife değişikliklerini 1 Mart'a kadar tamamlamayı hedeflediklerini belirterek, "Esnafa indirimli tarifede yüzde 25 gibi bir indirim söz konusu olacak." dedi.
Bakan Dönmez, bir televizyon kanalının canlı yayınında enerji gündemine ilişkin soruları yanıtladı. Başkan Erdoğan'ın dün kabine toplantısının ardından hükümetin vatandaşa desteğini sürdüreceğini ifade ettiğini anımsatan Dönmez, bu kapsamda önemli adımlar atılacağını söyledi.
Dönmez, 210 kilovatsaatin altındaki indirimli tarife ve üstündeki birim fiyatlara ilişkin vatandaşın lehine olacak bir düzenleme üzerinde çalışıldığını kaydetti.
Sivil toplum kuruluşlarının elektrik aboneliğinin, ticarethane statüsünden konut statüsüne dönüştürülmesine ilişkin karar aldıklarını aktaran Dönmez, şöyle konuştu:
"Vatandaşın üzerindeki enerji yükünün nasıl azaltılacağı yönünde uzun müzakereler yaptık. 210 kw saat altı ve üstü için Cumhurbaşkanımız ne yapılabilir dedi. Biz de çalışıyoruz. Özellikle STK ve derneklerden gelen yoğun bir talep vardı. Bizim 5 tane abone kurumumuz var. Birincisi mesken abone kurumudur. En düşük tarifeden yararlanan. Tarımsal sulama diye ayrı bir tarife grubumuz var sanayi tarife grubumuz var ve diğer abone grubumuz var. Sivil toplum kuruluşları buradaydı. Dernek ve vakıf gibi STK'ların meslek abonesine dahil edilmesi yönünde bir karar almış olduk. Mesken abonelerinden yararlanmak isteyen STK'lar aboneliklere giderek bu durumlarını bildirecekler.
DERNEK, VAKIF STATSÜNÜDEKİ BÜTÜN KURULUŞLAR YARARLANABİLECEK Mİ?
İstisnasız yararlanabilecektir. Son faturasıyla birlikte şu adreste oturuyoruz ve elektriği kullanıyoruz. Dernek statüsündeyiz. Bunu belgelendiren bir yazıyla gidecekler ve abone grubunu değiştirmiş olacaklar.
KONUTLARDA LİMİTLERİN YÜKSELDİĞİ BİR TARİFE Mİ PLANLANIYOR?
Ocak ayı konut tüketimlerinin istatistiklerini elde ettik. Ocak ayında hane halkı bazında ilk indirimli limitte kalan yani 210 kw saate kadar kalan hane sayısı toplan hanenin sayısı yüzde 64 çıktı. Neredeyse 3'te 2'lik kısmı hiç aşmadı. Ama yüzde 35'lik kısmı 210 kw saatin üzerinde tüketmiş oldu.
Ocak ayı elektrik ve doğal gaz tüketiminin en yoğun olduğu aylardan birisidir. 210 kw saate ilişkin olarak orayı izleyeceğiz. Şubat ayı verilerine de bakacağız. Asıl üzerinde çalıştığımız 210 kw saate kadar olan kısımda başka bir imkan olabilir mi ona çalışacağız.
ESNAFA İNDİRİM TALEBİ!
Ticarethane grubunda yer alanlar için indirimli tarife üzerinde çalışmaya başladık. Amacımız ticarethaneler için hanelerde olduğu gibi bir kademeli sistem."
ELEKTRİKTE FİYAT ARTIŞININ SEBEBİ NEDİR, FİYATLAR NASIL BELİRLENİYOR?
Burada hakikaten bir bilgi kirliliği vardır. Herkes bir şeyler söylüyor. Fiyat artışının kaynağı üzerinde durmakta fayda vardır. Şu anda sorun elektrik üretim maliyetlerinin artmasıdır. Peki niçin arttı? Aylardır söylüyoruz enerjide dışa bağımlı bir ülkeyiz doğal gazın yüzde 99'unu yurt dışından petrolün yüzde 92'sini yurt dışından ithal ediyoruz. Elektrik üretiminde kömürün büyük bir kısmını yurt dışından üretiyoruz. Elektrikte üretilenin yarısı yurt dışı kaynaklıdır. Sadece Türkiye'de değil enerjide dışa bağımlı ülkelerin böyle bir sorunu var.
Biz de geçtiğimiz yıl bunların büyük bir kısmını kaynağında tuttuk. Gelmekte olan bir artışı baraj görevi yaptık ve tuttuk. Geçtiğimiz yıl bunun faturası doğal gazda 80 milyar lira, elektrik üretiminde 20 milyar liralık bir yük aldı. Akaryakıt piyasasında 65 milyar liralık katkı sağlamış olduk. Toplamda 100 milyar liralık bir rakamdan bahsediyoruz. Her haneye 5 bin liralık geçtiğimiz yıl bir destek oldu. Hazine'nin de bir yükü var. Bütçenin tüm imkanlarını enerji sübvansiyonlarına uygulamak doğru değildir.
TAMAMINI SÜBVANSE ETME DURUMU OLSA HAZİNE'NİN MALİYETİ NE OLACAKTIR?
Elektrikte 500 milyar liradan bahsediyoruz. Elektrikte biz yüzde 50 sübvanse ediyor olsa 250 milyar lira eder. Zor bir dönemden geçiyoruz. Tüm ülkelerde olduğu gibi bizde de sorun var. Sorunun kaynağı yurt dışındaki fiyat artışlarıdır. Bizim beklentimiz fiyatların gevşeyeceği şeklindedir. Küresel anlamda gıda fiyatlarında da benzer şeyler oldu. Batı ülkelerinde artık enflasyon 2 hanelere gidiyor."
Kamunun elektrik üretimdeki payı yüzde 16-17 seviyesindedir. EİAŞ ürettiğini elektrik dağıtım şirketlerine veriyor. EİAŞ'ın ucuz fiyattan satması nihai fiyatları aşağı çekmektir.
Sosyal destekleme kapsamına alınan sosyal yardımlaşma vakıflarımız var. Bu grupta yer alan abonelerin 150 kw saat tüketimine kadar olan hane halkından söz ediyorum. Vakıflar üzerinden karşılanıyordu. Bu rakamın toplamı 2.1 milyon haneydi. Dün Kabine'de bu görüşüldü. Aile Bakanlığımızda buradaki kaynaklarını artıracaklarını ve 4 milyon haneye destek vereceklerini söylediler.
DOĞAL GAZ DESTEĞİ HAKKINDA!
Bir başka imkan da doğal gaz ile ilgilidir. Biz ısınmada kömür yardımı yapıyorduk. 81 ilin tamamına doğal gazı götürdük. Vatandaşın kömür yerine doğal gaz talebi vardı. Isınma ve yerine göre değişmek üzere 450 ile 1150 lira arasında bir yardım olacak.
Buradan yararlanacakların sayısı 4 milyon hane olarak belirlendi. Türkiye'de ne kadar hane vardır. Ortalama hanehalkı sayısı 3.8'dir kaba bir hesapla 22 milyon civarında bir aileden hesap edebiliriz. Neredeyse yüzde 20-25'lik kısmı dar gelirli ailelerimizdir. Şu anda hedef kitle Aile Bakanlığı çalışmalarını yapıyor. Şartları biraz daha esneteceklerini de söylediler."
ISPARTA'DAKİ ELEKTRİK KESİNTİLERİ HAKKINDA
3 Şubat günü Isparta tarihinin son yıllarında bu şiddette bir kar yağışı almamışlar. Kırsalda aldıklarını söylediler ama il ve ilçe merkezlerinde bu denli yağış almadıklarını ifade ettiler. Metrekareye 89 kg civarında bir yağış vardı. Ben de yurt dışındaydım. Döner dönmez de Sayın Cumhurbaşkanı ile görüşüp Isparta'ya intikal ettim.
Bu kadar yoğun ve kısa sürede 11 saat içerisinde yağışın olması atmosfere açık şebekelerde hasara yol açtı. O gün oluşan hasarların sayısı 12 bine ulaştı. Neredeyse 10 yılda oluşan bir arıza 1 günde oluşmuş oldu. Personelin buna yetişmesi mümkün değildir. Biz hemen personel takviyesi yaptık.
Afet esnasında ne yapılabilir. Afet sonrasında ne yapılabilir. Biz olaya gider gitmez bir inceleme değil şehri normalleştirmek için çalışma yaptık. Elektrik dağıtım şirketlerini çağırdık. Güçlendirme varsa bakım onarım çalışmalarına ilişkin görüşmemizi yaptık.
TEDAŞ bir inceleme başlattı dağıtım şirketine dönük. Bu müdahalelere ilişkin gerçekleşen olaylara ilişkin olarak söylüyorum. Buradan çıkacak neticeye göre şirketin yetkililer eksik ve noksan noktaları tespit edecek ve EPDK'ya gönderilecek. Eğer bir müeyyide uygulanacaksa gereği yapılacaktır."