LÜTFİ KAPLAN
Anayasa Mahkemesi (AYM), geçmişte 'ekonomik kriz' gerekçesiyle getirilmek istenen ek vergilere geçit vermedi. Ancak konu deprem olunca ek vergide 'kamu yararı' olduğu tespiti yaptı. 1999 depremi sonrasında, Kahramanmaraş merkezli deprem de aynı tutumunu sürdürdü.
CHP, 6 Şubat 2023'te Kahramanmaraş merkezli ve 11 ili etkileyen depremin yaralarının sarılması için bir defaya mahsus getirilen ek Motorlu Taşıtlar Vergisi'ni (MTV), AYM taşımıştı. CHP, bu ek verginin 'hukuk devleti, sosyal devlet, eşitlik, adalet ilkesi, verginin genelliği ilkesine' aykırı olduğunu iddia etti ve iptalini istedi. Yüksek Mahkeme ise önceki gün bu talebi oybirliği ile reddetti.
Kararın gerekçesi henüz yazılmadı. Ancak AYM kaynaklarından edinilen bilgiye göre, deprem esas alındı. AKŞAM'ın ulaştığı bir AYM üyesi, "1999 depremi sonrası yine ek vergi istenmiş. AYM iptal talebini reddetmiş. Sebep yine deprem. Ağır bir ekonomik kriz de vardı" dedi. Bu konuda verilen iptal kararlarının da olduğunun hatırlatılması üzerine "Önceki iki iptal kararında deprem gibi bir sebep yok. Sadece ekonomik nedenlerle ek vergi istenmiş. AYM iptal etmiş. Bence de o başvurularda iptal kararı doğru" dedi.
'KAMU YARARI' VURGUSU
1999 depremi nedeniyle konulan ek vergilere de ek vergi yükümlülüğünün, 'hukuk güvenliği ilkesi' ile 'mali güce göre vergilendirme ve vergi yükünün adaletli, dengeli bir şekilde dağılımı ilkesi'ne aykırılığı ileri sürülmüştü. Anayasa Mahkemesi, 2001 tarihli kararında tüm bu iddiaları tartışmış ve 'deprem nedeniyle oluşan ekonomik kayıpların giderilmesi ve toplumsal dayanışmanın sağlanması gibi sosyal ve ekonomik koşulların zorunlu kıldığı nedenlerle, ek vergi getirilmesinde kamu yararının gözetildiği açıktır' tespiti yapmıştı.
Anayasa Mahkemesi 23 Temmuz 2003'teki kararında ise ek vergi düzenlemesini 'yasanın genel gerekçesinde, ekonomik istikrarı sağlamak ve kamu borç stokunun azaltılmasını temini için düzenlemenin yapıldığı açıklanmakta ise de bunun olağanüstü koşulların zorunlu kıldığı haklı bir neden olarak kabul görülmemiştir' diyerek iptal etti.
İLK TAKSİTİ YATIRMAYAN YÜZDE 2.5 FAİZ ÖDEYECEK
Ek MTV'yi 6 Eylül'e kadar araç sahiplerinin yüzde 87'si yatırdı. İlk taksit döneminde yaklaşık 13,2 milyar lira gelir elde edildi. 6 Eylül'e kadar ek MTV'nin ilk taksitini yatırmayanlar aylık yüzde 2.5 gecikme faizi ödeyecek. İkinci taksitin ödeme süresi ise 30 Kasım'da sona erecek. Ödemeler, Gelir İdaresi Başkanlığı'na ait "gib.gov.tr" internet adresi ve GİB Mobil uygulamasından, anlaşmalı bankaların kredi veya banka kartlarıyla banka hesabından, yapılabilecek. Ek MTV ödenmediği takdirde araç muayeneleri ve tescil kapatma işlemleri gerçekleştirilemeyecek.