HABER MERKEZİ
Avrupalı liderler, ABD Başkanı Trump'ın Zelenski'ye tepkisinin ardından Londra'da acil toplandı, Ukrayna'ya tam destek verdi. İngiltere, ateşkes için hazırladıkları yeni planı ABD'ye sunacaklarını duyurdu.
İngiltere Başbakanı Starmer, Zelenski'nin ABD Başkanı Trump ile yaşadığı tartışmanın ardından Batı'nın Ukrayna'ya verdiği desteği yeniden güvence altına almak için Avrupalı liderleri Londra Zirvesi'nde buluşturdu. Zirveye, Fransa'daki iki zirvenin aksine Türkiye de ilk kez davet edildi, Ankara'yı Dışişleri Bakanı Hakan Fidan temsil etti.
Keir Starmer, zirvenin ardından yaptığı açıklamada "İngiltere, Fransa ve diğerleri ile savaşı durdurmak için Ukrayna ile bir plan üzerinde çalışacağımız, ardından bu planı ABD ile görüşeceğimiz konusunda anlaştık" diye konuştu. Starmer, Ukrayna ve İngiltere arasında yeni bir anlaşmaya daha imza atıldığını duyurdu ve "Ukrayna'nın Belfast'te üretilecek 5 binden fazla hava savunma füzesini almasını sağlamak için 1,6 milyar sterlinlik İngiltere ihracat finansmanını kullanmasına olanak sağlayan anlaşmayı duyuruyorum" dedi.
Starmer, zirvede Ukrayna için üzerinde uzlaşılan noktaları şu şekilde açıkladı: "Ukrayna'ya askeri yardım akışını sürdüreceğiz ve Rusya'ya ekonomik baskıyı artırmaya devam edeceğiz. İkinci olarak, kalıcı bir barışın, Ukrayna'nın egemenliği ve güvenliğini sağlaması gerektiği ve Ukrayna'nın müzakere masasında olması gerektiği konusunda anlaştık. Üçüncü olarak, bir barış anlaşması durumunda, gelecekte herhangi bir işgali önlemek için Ukrayna'nın kendini savunma yeteneklerini artırmaya devam edeceğiz. Dördüncü olarak, barışı garanti etmek için istekli olan ülkelerden oluşan bir koalisyon için ilerleyeceğiz."
NATO Genel Sekreteri Mark Rutte de zirvede savunma harcamalarını artırmak için mutabık kalındığını ifade etti. AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen de, Avrupa'yı yeniden silahlandırma konusunu masaya getirdiğini söyledi.
Bakan Fidan, "Amerika'da son ortaya konulan politikanın Avrupalı liderlerde, Avrupa'nın güvenliği konusunda soru işaretleri oluşturduğu artık malum" dedi. Ukrayna'daki barış anlaşmasının nasıl mümkün olabileceği konusunda farklı fikirlerin olduğunu belirten Fidan, Türkiye'nin hem Ukrayna'daki barış hem de Avrupa güvenlik mimarisinin yeniden inşasında katkısının önemli olduğunun altını çizerek, Başkan Erdoğan'ın bunun hayata geçmesi için büyük bir vizyonu olduğunu kaydetti.
Almanya eski Dışişleri Bakanı Sigmar Gabriel, ABD'nin Avrupa için bir tehdide dönüşebileceği uyarısında bulundu. Angela Merkel döneminde 2017-2018 yılları arasında bakanlık görevinde bulunan Bakanlığı görevlerinde Gabriel, verdiği röportajda, Beyaz Saray'daki tartışmayı gördüğünde nutkunun tutulduğunu söyledi. Gabriel, "Avrupa, ABD Başkanı Donald Trump için artık bir stratejik ortak değil, ayağındaki bir pranga. O, ittifakların bir anlamı olmadığını düşünen ilk ABD Başkanı. Avrupa'yı zayıflatmak, hatta yok etmek istediğine inanıyorum. ABD Batı değerlerine veda etti. Biz ancak güçlü ve kararlı olduğumuzda Trump'ın saygısını kazanabiliriz" dedi.
Zelenski'nin ABD'de Trump ile yaşadığı krizin ardından İngiltere Kralı 3. Charles da, dün Zelenski'yi kabul etti. Zelenski'nin Kral tarafından sıcak şekilde karşılandığı ve toplantının 1 saatten az sürdüğü bilgisi edinildi. İngiltere Başbakanı Starmer, 27 Şubat'ta ABD'ye yaptığı ziyarette, Trump'ı İngiltere'ye davet eden mektubu Başkan'a iletmişti.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Avrupa'nın savunma kabiliyetlerini artırmak için, Avrupa nükleer caydırıcılığı konusunda tartışmaları başlatmaya hazır olduğunu duyurdu. Avrupa'da nükleer cephaneliğe sahip ülkelerin sadece Fransa ve İngiltere olduğunu hatırlatan Macron "Bizim bir kalkanımız var, onların yok. Ve artık Amerikan nükleer caydırıcılığına güvenemezler. Bu noktada stratejik bir diyaloğa ihtiyacımız var. Ukrayna'yı terk ederek adil ve kalıcı barış sağlanamaz" dedi.
Zirveye katılan İtalya Başbakanı Giorgia Meloni, çok özel bir dönemde olduklarını dile getirerek, "Bu dönemde birbirimizle konuşmak ve koordinasyon çok önemli. Batı'nın bölünmesi riskini önlememizin çok önemli olduğunu düşünüyorum. Ben de ABD ile Avrupa liderleri arasında bir zirve teklif ettim. Eğer ayrışırsak bu, bizi daha zayıf hale getirecektir" değerlendirmesinde bulundu.
Norveçli petrol ve gemicilik şirketi Haltbakk Bunkers, Trump ile Zelenskiy arasında Beyaz Saray'da yaşanan tartışmanın ardından Amerikan gemilerine yakıt ikmali yapmayacağını açıkladı. Norveçli şirket, Norveç'teki Amerikan kuvvetleri ile Norveç limanlarına uğrayan ABD gemilerine yakıt sağlamanın derhal durdurulduğunu bildirerek, "Amerikalılara yakıt yok! Tüm Norveçlileri ve Avrupalıları bizim örneğimizi takip etmeye teşvik ediyoruz" çağrısında bulundu. Norveç Savunma Bakanı Tore Sandvik ise Amerikan kuvvetlerinin Norveç'ten istenen ikmal ve desteği almayı sürdüreceğini duyurdu.
Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Rossiya-1 televizyonuna yaptığı açıklamada, Rusya ile ABD arasındaki ilişkileri değerlendirdi. Peskov, ABD'de Başkan Donald Trump'la sergilenmeye başlanan yeni dış politika yaklaşımlarının Rusya'nın çizgisiyle büyük ölçüde örtüştüğünü belirtti. ABD ile BMGK'da Ukrayna krizine ilişkin tarafsız karar taslağını oyladıklarına dikkati çeken Peskov, "Bunu daha önce hayal etmek bile imkansızdı. ABD'nin yeni yönetimi, dış politikadaki tüm yapılandırmalarını değiştiriyor. Bu, bizim vizyonumuzla örtüşüyor. Diyalog kurarak tüm ilişkilerin iyileştirilmesi yönünde çabalar sarf ediliyor. Daha gidilecek çok yol var, iki liderin siyasi iradesi devam ederse bu yolu yeterince hızlı ve başarılı şekilde geçeceğiz" dedi.