AKŞAM Haydarpaşa’daki kazılara eşlik etti! Açık hava müzesi olacak

Raylar altında ortaya çıkan antik kentle ilgili kazıların üçte biri tamamlandı. Finalde peronların yenilenmesi, kazı alanının da açık hava müzesi haline getirilmesi planlanıyor. 

Bülent ŞANLIKAN

Yeşilçam filmlerinde Anadolu’dan gelenlerin İstanbul’a ilk adımlarını attıkları yer olan Haydarpaşa Garı hızlı tren sistemine monte edilecek. Haydarpaşa Garı’nın demiryolu bölümünde yapılan kazılar devam ederken peron bölümünün kaldırılması aşamasına da gelindi. AKŞAM, tarihi peronların kaldırılmasına tanıklık etti. İstanbul Arkeoloji Müzeleri Müdürü Rahmi Asal çalışmaları ve süreci anlattı: 

20 AYDIR KAZIYORUZ 

“Arkeolojik kazılar 20 aydır devam ediyor. İstanbul’la ilgili antik kaynaklardan ve bu kaynaklara dayandırılarak modern araştırmalardan çok sayıda bilgi var. Kalkedon’un (Kadıköy) şehrin Batı limanı olduğu biliniyordu ancak somut veri yoktu. Bu kazılarda biz ortaya çıkardığımız eserlerle somut verilere ulaşmış olduk. Kalkedon’un tarihsel sürecini, kronolojik yapısını yine somut arkeolojik belgelerle elde ettik.” 

2 BİN 500 YILLIK TARİH 

“Alanda yapılan kazılar sırasında hem mimari kalıntılar hem küçük buluntular bulduk. M.S 4-5. yüzyıla kadar olan dönemde değişik alanlarda mimari kalıntılar tespit edildi. Küçük buluntu olarak M.Ö 5. yüzyıla kadar gitmiş olduk. Özetle söylemek gerekirse yaklaşık 2 bin 500 yıllık tarih var.” 

TİCARETİN MERKEZİ 

“On bine yakın sikke ortaya çıkarıldı. Bu kadar çok sikkenin bulunduğu alanın ya darphane olması ya da ticari bir alan olması gerekiyor. Biz buraya liman arkası yapılar dedik. Mimari kalıntılar, dükkânlar, konutlar, kilise ve hamam kalıntılarına ulaştık. Kilise ve hamam sosyal dokunun bir parçası. Sikkenin bu kadar bol çıkması bizim burada ticari faaliyetin yoğun olarak yapıldığını bölgenin alışverişin merkezi olduğunu gösteriyor. Kazı çalışması sırasında peronların zayıf olduğu örüldü. Peronlar bölge koruma kurulu kararıyla sökülecek tekrar sağlamlaştırılacak ve bir bölümü kullanılacak. Peronların sökme işlemi tarihi buluntuları koruma altına aldıktan sonra gerçekleştirilecek.” 

TABANA ULAŞILDI 

“Kazı çalışmaları sırasında Horasan örgülü taş ve tuğladan oluşan kilise kalıntısı içerisinde 28 iskelet bulundu. Çalışmalarda bu kilisenin Aziz Bassa Kilisesi olduğu ortaya çıktı. İskeletlerden bazıları özensiz bir şekilde atılmıştı. Bunlar toplandı DNA araştırması sonucunda hangi döneme ait olduğu ortaya çıkacak. Düzce Üniversitesi’nden özel bir ekip iskeletleri çıkardı. Zemine kadar ulaşmayı başardık. Artık başka iskelete rastlanılmayacağını biliyoruz.” 

HALKA SERGİLENECEK 

“Kalkedon’un ilk kent sikkelerine bu kazılarda ulaştık. Şu an burada yapılan çalışmalarda elde edilen tüm buluntular tasniflenerek depoya kaldırıldı. Önümüzdeki yıllarda açacağımız sergiyle Yenikapı, Fikirtepe ve Haydarpaşa’da kazılarda ortaya çıkarılan tüm bu eserlerin vatandaşların da görmesini sağlayacağız.” 

7/24 GÜVENLİK SAĞLANIYOR

Alanın 24 saat korunduğunu kaydeden Asal, sözlerini define avcılığayla ilgili bir serzenişle tamamladı. Asal, “Kazılarda altına tek tük rastladık ancak bizler için altın sadece bir maden, değersiz bir altın bulmaktansa tarihe ışık tutacak bilgiye ulaşmamızı sağlayacak ahşap ya da çamurdan yapılmış bir eser bizim için çok daha değerli” ifadelerini kullandı.