AA
Bugün 17 Ağustos 1999'daki Marmara Depremi'nin 25. yılı. 17 bini aşkın kişinin öldüğü asrın felaketi nedeniyle açıklama yapan Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum'dan olası bir İstanbul depremi için dikkat çeken uyarı geldi. Son 12 yılda İstanbul'da bilim insanlarıyla istişareler yaparak, şehrin her köşesinde kentsel dönüşüm çalışmalarına hız kazandırdıklarını vurgulayan Kurum, "Bugün, İstanbul'un 39 ilçesinde risk analizlerimizi tamamladık ve gördük ki bu şehirdeki toplam ev sayısının beşte biri, yani yaklaşık 1.5 milyon ev sağlıksız durumda. Olası bir depremde 600 bin konutun ilk dakikalar itibarıyla yıkılma tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu gördük. Yani yaklaşık 2.5 milyon insanımız çok ciddi risk altında yaşıyor" dedi.
TÜRKİYE'Yİ ETKİLER
Kurum "Bu durumun ciddiyetinin sonuna kadar farkındayız ve acil olarak bu binaların dönüştürülmesi gerektiğini biliyoruz. İstanbul'da tespit ettiğimiz 1.5 milyon riskli binanın bir kısmını dönüştürdük. Eğitim ve sağlık yapıları dahil olmak üzere kamu binalarının depreme dayanıklılığını artırdık" dedi. Bakan Kurum, "Olası bir İstanbul depremi sadece şehrimizi değil tüm Marmara'yı hatta ve hatta tüm Türkiye'yi etkileyecektir. Çünkü ülke ekonomimizin gücü büyük oranda İstanbul'umuzda, bu bölgede yani Marmara'dadır. İstanbul'da yaşanacak bir deprem gerek ekonomik, ticaret ve turizmde gerekse eğitim, savunma ve ulaşımda çok ciddi sıkıntılara yol açacaktır" diye konuştu.
903 BİN EV DÖNÜŞTÜ
2012'den bu yana, 6306 sayılı Kanun'un yürürlüğe girmesiyle birlikte bugüne kadar 505 bin bağımsız bölümün yıkımını gerçekleştirdiklerini anlatan Kurum "2012'den bugüne kadar bakanlık ve özel sektörle birlikte 903 bin bağımsız bölümün dönüşümünü tamamladık. Şu anda da 181 bin bağımsız bölümün dönüşüm çalışmalarına devam ediyoruz. Bugün İstanbul'umuzda, dönüşümü sokak sokak, mahalle mahalle, ilçe ilçe sürdürüyoruz" dedi.
İSTANBUL'A 132 MİLYAR HARCADIK
Kurum, "2012 yılından bu yana, sadece İstanbul'da 15.5 milyar liralık kira yardımı olmak üzere toplamda 132 milyar lira destek ödemesi yaptık. Bu destekler, İstanbul'u daha güvenli ve sağlıklı bir şehir haline getirme yolunda kararlılıkla attığımız adımların bir göstergesidir" diye konuştu.
'DÖNÜŞÜME KATILIN' ÇAĞRISI
Deprem gerçeği karşısında en hızlı ve güvenilir projeleri hayata geçirdiklerini anlatan Kurum vatandaşa da çağrı yaptı. Kurum "Geleceğe güvenle yürüyen bir İstanbul için çalışmaya devam edeceğiz. Bu dönüşüm, sadece binaların değil, aynı zamanda geleceğimizin de dönüşümüdür. Vatandaşlarımızdan dönüşüm seferberliğine katılmalarını bekliyoruz. Geleceğimizi birlikte inşa edeceğiz" dedi. Yarısı Bizden Kampanyası dahilinde 2.5 ayda 1 milyon 225 bin konuta ilişkin başvuruları aldıklarını belirten Kurum, "Artık Yarısı Bizden 'de tarih kısıtlamasını tamamen kaldırdık. Süresiz başvurunun önünü açtık" dedi.
76 BİN KONUT TESLİM EDİLDİ
Bakan Kurum, 6 Şubat'ta meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremlere ilişkin bölgedeki son durum hakkında da bilgi verdi. "Depremzede kardeşlerimiz yeni yuvasına girmedikçe, biz de evimizde başımızı rahat bir şekilde yastığa koymayacağız" diyen Kurum, şu ana kadar 76 bin konutun tüm donatılarıyla hak sahiplerine teslim edildiğini söyledi. Kurum, "Eylül ayında 100 bin sayısına ulaşacağız. Yine yıl sonuna kadar toplamda en az 200 bin konutumuzu yine bu anlayışla teslim edeceğiz. 2025'in sonuna geldiğimizde yeni yuvasına, bereketli iş yerine kavuşmayan tek bir depremzede kardeşimiz kalmayacak" diye konuştu.
KONUTUNUZ RİSKLİYSE ACELE EDİN
Gayrimenkul sektörünün önde gelen örgütlerinden Türkiye genelindeki 6 milyon riskli konut için "güçlendirme veya dönüşümde acele edin" uyarısı geldi.
Geçen yıl yaşanan Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından riskli yapıların güçlendirilmesi ve dönüştürülmesi noktasında farkındalık artsa da riskli yapı stoku hala milyonlarla ifade ediliyor. Son 22 yılda ülkenin dört bir yanında 3.5 milyon civarında konutun dönüşümü sağlanmış olsa da halâ 6 milyon riskli konut var. Uzmanlar, riskli konutlarda oturanların bir an önce harekete geçmesi konusunda uyarıyor. Görüşler şöyle:
Deprem Güçlendirme Derneği (DEGÜDER) Başkanı Sinan Türkkan: Şiddetli bir depremde hasar alması beklenen 6 milyonu aşkın konuttan 5 milyonu güçlendirmeyle kurtarılabilir. Büyük bir yıkımın önüne ancak güçlendirme ve dönüşümle geçebiliriz. İstanbul'daki riskli 600 bin konutun 150 bini için hemen harekete geçmeliyiz.
Gayrimenkul Yatırımcıları Derneği (GYODER) Başkanı Neşecan Çekici: Mevcut yapı stokunun büyük bir kısmı hala risk altında ve bu yapıların hızla yenilenmesi gerekiyor. Ayrıca, deprem bilincinin toplumsal düzeyde artırılmasa, ve bilinçlendirme faaliyetlerinin yaygınlaştırılması şart.
Anadolu Yakası İnşaat Müteahhitleri Derneği (AYİDER) Başkanı Hakan Şişik: Kentsel dönüşüm, binaların çevre dostu yapılara dönüştürülmesi için de bir fırsat.
HER 2 EVDEN BİRİ DEPREM SİGORTALI
Depreme karşı finansal güvence sağlayan zorunlu deprem sigortası oranı Türkiye genelinde yüzde 57 olurken sigortalı konut sayısı 11.3 milyonu geçti. DASK'tan edinilen bilgiye göre, 17 Ağustos 1999'da meydana gelen deprem derin izler bırakırken bilinçlenme sürecini de beraberinde getirdi. Bu acı deneyim, doğal afetlere karşı daha hazırlıklı olunmasının gerekliliğini ortaya koyarken afet yönetimiyle ilgili önlemlerin hızla hayata geçirilmesine, 2000 yılında da DASK'ın kurulmasına vesile oldu. DASK verilerine göre, bugün her iki evden biri zorunlu deprem sigortasına (ZDS) sahip. Marmara Bölgesi, yüzde 64 sigortalılık oranıyla ilk sırada yer alırken onu yüzde 57 ile Ege Bölgesi izledi. Sigortalılık oranı İç Anadolu'da yüzde 51, Doğu Anadolu'da yüzde 59, Akdeniz'de yüzde 54, Güneydoğu Anadolu'da yüzde 50 ve Karadeniz'de yüzde 45 civarında.
DASK'IN ÖDEME GÜCÜ 280 MİLYAR LİRA
Tüm planlarını en acı senaryoya göre yapan DASK, ödeme gücünü 25 milyar liradan 280 milyar liraya çıkardı. Ayrıca 640 bin lira olan azami teminat da 1.5 milyon liraya yükseldi.