Rakı ölümlerinin failinin “Mastika” markasıyla Tekel bayilerinde satılan Bulgar içkisinin sahtesi olduğu ortaya çıktı. Son 1 haftadır metil Alkol zehirlenmesinden ölenlerin sayısı 12’ye yükselirken, sağlık Bakanı sahte rakı nedeniyle 49 kişinin hastaneye başvurduğunu ve 23 kişinin tedavisinin sürdüğünü açıkladı.
Yoğun bakımda tedavi gören bazı hastaların iç organlarının iflas ettiği belirtiliyor. Ölümlerle birlikte ortaya çıkan bir diğer gerçek ise, sahte rakının ucuz olması nedeniyle 2 yıldır yoğun bir şekilde tüketildiği.
‘İnsanları beyaz görmeye başladım’
Sahte içki mağduru olarak hastanelerde tedavi gören mağdurlardan bazılarının hayati tehlikesinin devam ettiği öğrenilirken, hastanedeki bazı kişilerin böbrek ve karaciğerlerinde hasar oluştuğu, bazı mağdurların ise gözlerinde problemler bulunduğu öğrenildi. Sahte rakıdan zehirlenerek Samatya’da bulunan İstanbul eğitim ve Araştırma Hastanesi’ne kaldırılan 58 yaşındaki Serkan Okansoy, “Mastika rakısı diye 5 liraya sattılar. Az kalsın ölüyordum. 1 liraya satsalar dahi almam artık. Kimse ucuz diye alıp kendisini zehirlemesin. Ama devlet de rakıyı ucuzlatsın” dedi.
İçkiyi sürekli Genç Osman Otobüs Durağı’nın arkasındaki tekel büfesinden aldığını belirten Okansoy, şunları anlattı; “En son Pazar günü içtim orada, 20’lik iki şişe. 5 liraya aldım şişesini. Mastika rakısı diye satılıyor bunlar. Üzerinde mastika yazıyordu. Önceden dört köşe şişede satılıyordu. Bunlar yuvarlak şişedeydi. Tentürdiyot gibi kokuyordu. Gözlerim beyaz görmeye başladı. İnsanlar beyaz görünüyordu. Hızlı hızlı nefes almaya başladım. Telefonu aldım elime. 112’yi arayayım dedim. Yanlışlıkla 122’yi aramışım. En sonunda 155 polisi aradım, ambulans çağırdılar. Hastaneye getirdiler. Burada da rakı içirdiler bize panzehir niyetine. Sonra diyalize soktular. 6 saat diyalizde kaldım. Doktor bana ‘senden önce gelen arkadaşı kurtaramadık’ dedi.”
Ölü sayısı 12 oldu
Sahte içki nedeniyle 23 Ekim’den bugüne kadar, Serhan Kayaer, Mustafa Mekik,, Yılmaz Aydın, Naci Çiftçi, Serdar Milyoner, Orhan Kutukız, Reis Gezer, Ercan Tümay, Metin Kılıç, Hazım Rıza Pelvan, Dursun Üstün ve kimliği belirlenemeyen 45-50 yaşlarındaki bir kişinin öldüğü belirlendi.
Sahte olduğu nasıl anlaşılır?
Gerçek rakı ile sahteyi ayırt etmenin oldukça zor olduğunu dile getiren uzmanlar, ipuçlarını şöyle sıralıyor:
- Akşamcılara sahte rakının kokusu ve tadı itici gelir.
- Yeni Rakı’nın kapakları otomatik kapatıldığından şişeye tam oturur. Elle kapatılan sahte rakının alt boğumu ise şişeye tam oturmaz.
- Yeni Rakı’nın kapaklarında üretim yapan fabrikanın kodu, üretim tarihi, saati, kaçıncı şişe olduğu gösterir seri numaralar bulunur. Fabrika kodları ise sürekli değişir. Sahte rakı üreticileri bu numaraların tümünü bir arada basamaz veya kapakta hiç numara olmaz.
- Yeni Rakı’nın kapakları polisajlı olduğu için parlak. Sahtesinin kapakları mattır.
- Etiketler içerden çalındığı için gerçek. Ancak sahte rakı etiketleri elle yapıştırıldığı için düzensizdir.
- Gerçek rakı her zaman duru, temiz, sahte rakının dibi dikkatli bakıldığında tortulu olur.
- Lokantalarda sürahi ile gelen veya bayilerden bölünmüş rakı alıp içmek riskli. Mutlaka açılmamış şişede olmalıdır.
- Gerçek rakı etil alkolden, sahte rakı ise metil alkolden yapılır.
- Sahte rakı, şiddetli baş ağrısı ve çarpma yapar.
‘Komşum kör oldu’
Samatya’da sahte rakının satıldığı adreslerden biri de Engin Tekel bayii. Polislerin baskının ardından kapatılan bayiden içki alanlar aslında sahte içkinin uzun zamandır tüketimde olduğunu anlatıyor; “Biz 2 yıldır Mastika’dan içiyoruz. Ucuz olduğu için alıyoruz. Tadı normal rakıyla aynı. Ama daha hafif. İçtikten sonra ciltte kızarıklık yapıyor. Ben 1-2 duble içiyorum, birşey olmadı. Ama ayyaşlar kilolarla içiyor. Komşum bu rakıdan kör öldu. 70’liği de var. 26 liraya onu veriyorlar.”
Öte yandan Samatya Devlet Hastanesi’nin birkaç kilometre uzağındaki sahilde ise her yer sahte Mastika ambalajlarıyla dolu. Özellikle sur kenarlarında şişe ve kapaklar dikkat çekiyor. Bölgedeki tekel bayii sahipleri, 20’lik rakının hiçbir yerde olamayacağını, satışın tezgah altından yapıldığını söylüyor.
155 Polis’e ihbar edin
Polis, etil alkol yerine metil alkolle yapılan içkileri karşı vatandaşları uyardı. Polis yetkilileri, Bulgar rakısı olarak bilinen yabancı markalar taşıyan içkilerin satın alınmamasını, 155 polis imdat telefonuna ihbarda bulunmalarını istedi. Yetkililer, bölgede denetime başlanıldığını söyledi. Etil alkolün bitkilerden ve doğal olarak elde edilen gıdalardan oluştuğu, metil alkolün ise ölüme sebebiyet veren zararlı alkol çeşidi olduğu öğrenildi. Metil alkolün içinde yüzde 1-3 metanol, yüzde 10 asitik asit ve yüzde 0.5 aseton bulunuyor. Çok az miktardaki metanolün dahi canlı organizma için zehir olduğu belirtildi.
‘Kapağa dikkat edin’
Uzmanlar sahte rakıyı tespit etmek için en önemli aparatın rakının kapağını tutan halka ile bağlantı noktası olduğunu söylüyorlar. Sahte rakı simsarlarının kapakla bu halkayı kapağın rengindeki bir oje ile tutturdukları belirtiliyor. Uzmanlar ise rakı alırken kapak aparatının tırnak veya sertçe bir cisimle kontrol edilmesi gerektiğini önererek şu bilgileri veriyorlar:
“Kapaktaki üretim seri numarası ile imalat tarihini elinizle ovuşturarak kontrol edin, siliniyorsa sahtedir. Sahte rakı üreticileri; orijinale benzeyen şişeyi imal edebilirler. Ama kapağın üzerine çıkmayan boyayı kolay kolay vuramazlar. Çünkü maliyeti yüksektir. Bu maliyete sahtekarlar para harcamaz.”
Milliyet