Akşam
UZMANLAR BiLE DEHŞETE DÜŞTÜ
Kahramanmaraş merkezli iki büyük deprem, uzmanları bile dehşete düşürdü. Sismolog Prof. Martin Mai, 7.7'lik ilk depremde 400 kilometrenin kırıldığını belirterek, "Bu çok büyük olay. Tarihteki kayıtlarda sadece 1906 San Francisco ve 2001 Kunlun depreminde böyle bir durum yaşandı" diyerek felaketin boyutunu gözler önüne serdi. Prof. Dr. Hasan Sözbilir de kırığın, Marmara ve Düzce depremlerinin toplamından daha uzun olduğunu söyledi.
İKİ DEPREMDEN DAHA BÜYÜK
Mai, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, "İlk şok 400 km uzunluğunda bir kırılmaya işaret ediyor. Bu çok büyük! Kayıtlı tarihte yalnızca birkaç doğrultu atımlı deprem bu kadar uzunluğa ulaştı: 1906 San Francisco (M 7.9) ve 2001 Kunlun (M 7.8)" ifadesini kullandı.
Dokuz Eylül Üniversitesi Deprem Araştırma ve Uygulama Merkezi (DAUM) Müdürü Prof. Sözbilir de, depremin merkez üssü Kahramanmaraş'ta incelemelerde bulunduğunu belirtti. Sözbilir, "Gördüğüm kadarıyla en az 3 fay segmenti kırılmış. Toplam yüzey kırığı uzunluğu 500 kilometreyi aşmış durumda. Bu, Marmara ve Düzce depremlerinin toplamından daha uzun bir kırılmanın geliştiğini gösteriyor" dedi.
YİNE AYNI ŞİDDETTE OLABİLİR
Prof. Süleyman Pampal da, "Beklediğimiz bir depremdi" dediği sarsıntıları şöyle değerlendirdi:
"En son Sivrice-Pütürge depreminden sonra söyledik. Doğu Anadolu fay zonu, Türkiye'nin en tehlikeli zonlarından biri. Şu anda Gölbaşı-Türkoğlu boşluğu doldu, yani segmenti kırıldı. Bunun iki tarafı olan Türkoğlu'ndan Hatay'a ve Gölbaşı'ndan Sincik'e doğru olan parçalar kırılmayı bekliyor. Buralarda da boşluklar var ve maalesef bu büyüklükte."
Prof. Fadime Sertçelik ise, fay üzerindeki kırığın 150 kilometreye yakın olduğunu kaydederek, "300 km'ye yakın hat boyunca artçılar devam ediyor. İlk ana kırığın olduğu yerin dışında da muhtemelen bölgedeki farklı faylar harekete geçti" ifadesini kullandı.
DEPREM ÇANTANIZI YANINIZDAN AYIRMAYIN
Türkiye'nin 10 ilinde yıkıma yol açan büyük depremler, önceden alınabilecek tedbirleri de yeniden gündeme getirdi. Evde bulundurulması gereken deprem çantasında su, el feneri, ilk yardım kiti, gıda, nakit para ve sürekli kullanıllan ilaçlar bulunmalı. l ABD Jeolojik Araştırma Merkezi verilerine göre, insanların depreme yakalandığı yerde kalmaları yaralanma ihtimalini düşürüyor. Uzmanlar ayrıca, güvenliği sağlayacak üç kelimeyi "Çök, kapan, tutun" olarak sıralıyor. Deprem anında masa altları daha güvenli, pencerelerden de uzak durulması gerek. l Evden çıkmayı başaranların binalardan, elektrik kablolarından, yakıt ve gaz hatlarından, ağaçlardan ve direklerden uzakta durması güvenli. AFAD'ın da enkaz altında kalınması durumunda yapılacaklara dair tavsiyeleri var: l "Kibrit ve çakmak yakmayın, hareket etmeyin, toz kaldırmayın, ağzınızı ve burnunuzu mendil ya da kıyafetinizle kapatın. Yerinizi arama kurtarma ekiplerine bildirmek için ıslık çalın, bağırmayı son çare olarak kullanın. Çünkü bağırmak tehlikeli boyutta toz yutmaya neden olabilir."
İtalyan deprem uzmanı Doglioni, Türkiye'yi boydan boya geçen iki faydan birinin hareke- te geçtiğini, Doğu Anadolu Fayı boyunca kaymanın 3 metre olduğunu söyledi.
İtalya Ulusal Jeofizik ve Volkanoloji Enstitüsü Başkanı Carlo Doglioni de, depremlerin Doğu Anadolu, Arap ve Afrika levhalarının buluşma noktasında yaşandığına dikkati çekti. Türkiye'yi boydan boya geçen iki büyük faydan birinin harekete geçtiğine dikkti çeken Doglioni şöyle konuştu:
"Bu aynı zamanda Ürdün, İsrail, Lübnan ve Suriye'den geçen Ölü Deniz fayıyla beraber Orta Doğu'nun en aktif faylarından biri ki Arap yarımadasını, Afrika'dan ayırıyor. Bu fay boyunca zemin hareket etti. 3 metrelik bir kayma gerçekleşti. Bu bölge sismik hareketliliğin çok yüksek olduğu bir bölge. Hareketlilik daha da fazla olabilir."
Prof. Okan Tüysüz ise, deprem riski yüksek olan bölgeleri şöyle sıraladı:
"Doğu Anadolu Fay Hattı'nın çok uzun yıllardan beri suskun olduğu, deprem biriktirdiği, bu enerjisini depremle boşaltmadığı biliniyordu. Şu an büyük deprem beklentimizin olduğu yerler İstanbul, Bingöl Yedisu, Pazarcık ve Hatay.