AKŞAM
MELİK YİĞİTEL
"Evim Yuvan Olsun" kampanyasına sadece 2 günde 2500'e yakın başvuru geldi. Başvuru dün 3 bin 538'e ulaştı. Kampanyaya ilgi artarken, bir yandan da fırsatçılar evini fahiş fiyata kiraya vermek için birbiriyle yarışıyor.
Depremzedelerin hayatlarını kolaylaştırmak için çeşitli kampanyalar yürütülürken, bir taraftan da bunu fırsat olarak görenler var. "Evim Yuvan Olsun" kampanyasına sadece 2 günde 2500'e yakın başvuru gelirken evini depremzedeye açmak bir yana fahiş zam yapanlar da az değil. Ankara, Şanlıurfa, Konya ve Muğla gibi illerde kiraya yapılan zamlar yüzde 300'ü buldu. AKŞAM'a açıklama yapan Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank "Evim Yuvan Olsun" kampanyasına dün saat 21.00 itibarıyla 3 bin 538 başvuru olduğu bilgisini verdi. Varank, depremin ilk gününden itibaren vatandaşlardan kullanmadıkları evlerini tahsis etmek için telefon ve mesajlar aldıklarını belirterek "Bunun sonucunda bu kampanyayı başlatmış olduk" dedi.
Bakan Varank, "Evim Yuvan Olsun" kampanyasının üç ayak üzerine kurulduğunu anlattı. Yardımsever vatandaşlar, kampanyaya, "3 ay bedelsiz tahsis", "1 yıl indirimli bedelle kira" veya "Kira desteği" ile katılabiliyor. Evlerin; elektrik, su, doğalgaz faturaları, kaymakamlık tarafından karşılanacak. Ev sahiplerine ilave bir gider doğmamasına dikkat edilecek. Depremzedelerin kullandığı evin veya evdeki eşyanın zarar görmesi ihtimaline karşılık Türkiye Sigorta devrede olacak. Bu evlerin sigorta primleri, "Tek Yürek Bina" ve "Eşya Sigortası" Türkiye Sigorta tarafından karşılanacak.
Kampanyaya ilgi her saat artarken, evlerini fahiş fiyatla kiralamak isteyenler konusunda da çok sayıda şikayetler geliyor. Bu ailelerden biri de Kahramanmaraş Elbistan'dan Ankara'daki yakınlarının yanına gelen Emre ve Ebru İspir ailesi. Aile, Kırkkonaklar Mahallesi'nden bir ev bakmış. Emre İspir süreci şöyle anlattı: "Kırkonaklar'da bir emlakçıyla görüştük. Bize bir ev gösterdi, beğendik. Aylık 8 bin 500 TL'ye anlaştık. Ertesi gün mukavele imzalamak için gittiğimizde, ev sahibinin kirayı 12 bin 500 TL'ye çıkardığını öğrendik. Şaşırdık, bir günde fiyat 4 bin TL zamlandı."
Ankara Tüm Emlakçılar Meslek Esnaf Odası Başkanı Hakan Akçam, resmi olmayan rakamlara göre Ankara'nın son iki hafta içinde deprem bölgesinden 150 bin kişi göç aldığını söyledi. Akçam, ev sahiplerinin fahiş fiyatla kira bedeli istediklerini belirterek, "Bize aşırı şekilde şikayetler geliyor. Yüzde 100 oranında zam yapıldığından şikayet ediliyor. Fırsatçılar bir kez daha gündeme geldi. Biz oda olarak Ticaret Bakanlığı başta olmak üzere ilgili kurumları çözüm önerilerimizi sunduk. Öncelikle ilan platformlarında yer alan ilanlar kısa sürelerle artırılamasın. Buna belki düşük bir düzeyde, yani yüzde 5 gibi bir oranda artış yapma şartı getirilebilir" dedi.
Magna Spes Gayrimenkul Yatırım Danışmanlığı firma yetkilisi Büşra Demir de fırsatçılıktan yakındı. Demir, "Bu süreçte çok fazla olumlu hadiseler yaşamamızın yanı sıra çok fazla olumsuzluklarla ve fırsatçılıkla mücadele etmemiz gerekti" dedi. Demir özetle şunları söyledi: "Çoğu mülk sahibimizin ahlak konusunda sınıfta kaldığını belirtmek isterim. Görüştüğüm bir avukat beyefendinin ikinci evini depremzedelere açtığını söylediğinde öncelikle çok mutlu olmuştum fakat daha sonra 3+1 evinin odalarını ayırdığını ve oda başına depremzedelerden 5000 TL istediğini söylediğinde ne diyeceğimi bilemeden yüzüne kapatıp, hemen engelledim."
Demir, "Çünkü gerçekten ne diyeceğimi bilememiştim ve söylemek istediklerim belki de yeterli olmayacaktı. Bunun yanı sıra sektörümüzde kullanmış olduğumuz satış platformunda favorilerimize eklediğimiz kiralık dairelerin takibini yaparken fiyatların birden 2 katına çıktığını gördüğümde ise danışmanlığını yaptığım mülk sahipleri beni hemen arayıp fiyatları yükseltmek istediklerini söylemeye başladılar" dedi. Demir
"Biz bu fırsatçılığa dahil olmayacağız ne olursa olsun. Özellikle yerel müteahhit firmalarla görüşmelerim sonrasında yeni bitirmiş oldukları projelerde hazır olan yaklaşık 100 adet boş dairelere depremzedelerimize kapılarımızı açtık ve bir yıl ücretsiz evleri tahsis ettik" dedi.
Borsem Emlak Oran yöneticisi Ramazan Uzan, depremzedelere karşı uygulanan fahiş kira artışlarını "kira depremi" olarak niteledi. Uzan, "Depremzede kardeşlerimizin yaşadıkları yetmez gibi bir de fahiş kira artışları ile ikinci bir depremi yaşıyorlar" dedi. Uzan, "Kiralık evler tamamen karaborsaya döndü. Yüzde 100 yakın artışlara şahit oluyoruz. Keçiören, Sincan vb yerlerde 3.000 TL civarında olan evlere ilanlarda 8.000 TL yazıldığını gördük. Ev sahipleri günlük fiyat yükseltmeye başladılar. Çankaya'da 8.000 TL olan eşyalı daireler 15.000 TL'ye çıktı. 3+1 bir daireye 3 ailenin yerleşmek istediklerine şahidiz" diye konuştu.
Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen Şanlıurfa'da, 14 emlakçıya fahiş kira artışı yaptığı iddiasıyla idari para cezası verildi. Kentte daha önce de 7 emlak ofisine aynı nedenle ceza verilmişti. Bu arada Muğla Valiliği de 'fahiş kira' haberleri üzerine depremzedelere konutları fahiş fiyatla kiraya verenlere ceza uygulanacağını bildirdi.
Felaketin ardından bölgedeki ailelerin göç ettiği illerden Konya'da bazı emlakçılar ve ev sahipleri, evleri yüzde 30 ila 40 arasında değişen artışla kiraya vermeye başladı. Kirası 5 bin lira olan evlerin, 7 bin liraya kiralanmaya başladığı ortaya çıktı. Duruma tepki gösteren Konya Emlakçılar Odası Başkanı Sedat Altınay "Konya'da çok yardımsever ev sahiplerinin yanı sıra ne kadar çaba sarf etsek de art niyetli ev sahipleri de var. Birçok ev sahibinin bedelsiz evini kiraya verdi. Biz fahiş fiyat isteyen ev sahiplerinin kesinlikle evlerini kiralamıyoruz" dedi.
AK Parti Ankara İl Başkanlığı da "Evim Evindir" kampanyası başlattı. Bugüne kadar 7 bin 739 başvuru yapıldı. Bu başvurulardan 5 bin 619 kişiye barınma imkanı sağlandı. Depremzedelerin tüm ihtiyaçları ilçe ve belediye başkanlıklarınca karşılanıyor.