11 salisede deprem uyarısı! Yapay zekalı radar sistemi devrede

Türk mühendislerin geliştirdiği yapay zeka destekli EDIS deprem erken uyarı sisteminin Marmara Denizi'ndeki çalışmaları tamamlandı. Bu sistemle depremi algılama süresi maksimum 11 saliseye düştü.

BÜLENT ŞANLIKAN

Yeni Nesil Deprem Erken Uyarı Sistemi olarak adlandırılan Yıldız Teknik Üniversitesi Teknopark içinde kurulan EDIS sistemi, fay hattında yer altına yerleştirilen istasyonlardan gelen sinyalleri mobil uygulamalar üzerinden kullanıcılarına bildiriyor. AKŞAM'a konuşan EDIS Teknoloji CEO'su Ali Emre Erişen,5 yıl içinde Türkiye genelinde tüm kurulumları tamamlayarak hizmet vermeyi planladıklarını belirterek "EDIS sistemi, geleneksel deprem erken uyarı sistemlerinin dışında depremin yıkıcı dalgasından önce saniyeler hatta bulunulan konuma göre dakikalar kazandırabilir. Direkt fay hattının üzerine yerleştirdiğimiz kendi istasyonlarımızdan aldığımız sinyalleri kullanıcılarımıza iletiyoruz. Şu anda Marmara Bölgesi'nde, Balıkesir, Çanakkale'den Düzce'ye kadar 11 ilde aktif hizmet veriyoruz. 66 ana istasyonumuz var." dedi.

23 İSTASYON MEVCUT

Marmara Denizi ve çevresinde çalışmaların tamamlandığını belirten Erişen, "Marmara Denizi'nde 18 adet mevcut. Silivri, Bakırköy, Adalar gibi lokasyonlarda sayarsanız 23 adet istasyonum var. Yapay zekâ öncesindeki depremlerin verilerine kendi bünyesine alıyor. Böylece yeni oluşan depremin verilerini kıyaslama şansı oluyor. Daha önce bizim sistemler yokken cihazlar 6 ila 7 saniyelik bir gecikme süresi ile bunun bir deprem olduğuna karar veriyordu. Şimdi yapay zekâmız sayesinde saniyenin çok altında bir sürede hesaplama yapılıp tüm kullanıcılarımıza erken uyarı sinyali olarak gönderebiliyoruz. Teknolojimizin dünyadan ayrılmasının en büyük nedeni bu" dedi.

EDIS'İN GOOGLE'DAN FARKI

Erişen, EDIS sisteminin Google erken uyarı sistemini ise şöyle anlattı: "Google sallantı binaya ulaştıktan sonra bilgi veriyor. Telefonlar insanlardan önce algılama yaptıkları için erken uyarıyı veriyor. Bizim sistemlerimizde ise fay hattının tam üzerinde çukurlar açıp buralara istasyon yerleştiriyoruz. Cep telefonu, depremi 12 saniyede algılarken bizim maksimum süremiz 7 ila 11 salise." Erişen, erken uyarı sisteminin 5 yıl içinde tüm Türkiye'de kurmayı planladıklarını söyledi.