Kuraklık nedeniyle başta İspanya olmak üzere Avrupa'da zeytin ve zeytinyağı üretiminde kriz yaşanırken gözlerin çevrildiği ülkelerden Türkiye, üretim ve ihracatta yeni stratejilerle pazardaki payını artırmayı hedefliyor. Zeytinyağı ihracatında 1 milyar dolarlık rekoru kırmaya çok yaklaşan Türkiye, katma değerli üretim ve satışa odaklandı.
Türkiye'nin aldığı yeni tedbirler kapsamında, dış talep sebebiyle yükselen dökme ve varilli zeytinyağı ihracatının, ambalajlı zeytinyağına yönlendirilerek katma değerli ürün ihracatına katkı sağlaması amacıyla her türlü dökme ve varilli zeytinyağı ihracatında kilogram başına 20 cent karşılığı Türk Lirası kesintisi uygulanması kararlaştırıldı. Konuya ilişkin Cumhurbaşkanı Kararı, Resmi Gazete'de geçen hafta yayımlandı.
DÜNYANIN ZİRVESİNDE
Tarım ve Orman Bakanlığı Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü'nün verilerine göre, Türkiye'de 2022'de zeytin üretimi yıllık yaklaşık yüzde 71 artışla 2 milyon 976 bin 654 ton olurken, zeytinyağında da yıllık yüzde 79 artışla 421 bin 717 ton görüldü. Türkiye, tüm zamanların rekoru olarak kayıtlara geçen bu rakamlarla da sofralık zeytin üretiminde dünya lideri, zeytinyağı üretiminde İspanya'dan sonra dünya ikincisi konumuna yükseldi.
İHRACAT VE GELİR ARTTI
Süreci değerlendiren Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği (EZZİB) Yönetim Kurulu Başkanı Davut Er, şunları söyledi: "İspanya ve İtalya, dünyanın en büyük zeytinyağı tedarikçisi. Rekoltelerinin düşük olması nedeniyle oradaki kooperatifler mallarını satmıyor, sektöre arz etmiyor. Dolayısıyla sektör de dünya pazarından tedarik etmeye çalışıyor. Geçen yıl Türkiye ve Yunanistan şanslıydı. Zeytinyağında çok iyi üretim gerçekleştirdik. İhracatımız ve çiftçinin gelir seviyesi arttı. Geçen yılki ihracatımız tüm yıl boyu 55 bin tondu, bu yıl 8 ayda ise 135 bin tona ulaştı. Yıl sonu hedefimiz olan 150 bin ton ihracatı çok rahat tutturacağız. Türkiye bu yıl zeytinyağı ihracatında gelir olarak 1 milyar dolar hedefi koydu ki buna da çok rahat ulaşacağız. Tarihi rekor olacak."
PAZAR PAYI BÜYÜYECEK
Avrupa'da zeytin üretiminin azalmasının, sofralık zeytin ve yağ fiyatlarının da rekor seviyelere yükselmesine neden olduğunu belirten Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) Türkiye Temsilci Yardımcısı Ayşegül Selışık, "Uluslararası Zeytin Konseyi'nin mart ve nisan aylarını kapsayan son çalışmasına göre, zeytinin kilosu 6 euro, 100 kilosu 600 euro olarak fiyatlandırılıyor. Bu da Şubat 2022'ye göre fiyatlarda en az yüzde 2'lik bir yükselişe işaret ediyor. Ancak her ne kadar 2022 üretimleri bakımından Türkiye şanslı görünse de içinde bulunduğumuz sezon açısından iklim koşullarının izlenmesinde ve temkinli olunmasında fayda var. Uzun vadede Türkiye zeytin ağaçlarını da gençleştirdiği ve yeni üretim teknolojilerin i bu alanda kullandığı için Avrupa'da pazar payını büyütmeye aday" diye konuştu.