Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın İran’a yaptığı ziyarette iki ülke, ticareti 30 milyar dolara taşıyacak önemli anlaşmalara imza attı. Özellikle kur baskısını azaltmak için iki ülkenin yerli para (TL-Riyal) ile ticaret yapmak için anlaşmaları ve önümüzdeki hafta iki ülkenin merkez bankası yetkililerinin bir araya geleceğinin açıklanması iş dünyasında büyük heyecan yarattı.
Daha hızlı hayata geçer
Aynı zamanda Türk bankalarının İran’da İran bankalarının da Türkiye’de şube açmaları konusunda mutabakata varıldı. Türkiye ile İran’ın dış ticaret dengesine bakıldığında, iki ülkenin yerel para birimleriyle ticaret yapmalarının diğer ülkelere göre daha hızlı hayata geçirilebileceği düşünülüyor. Çünkü Türkiye ile İran arasındaki 10 milyar dolarlık mevcut dış ticaret hacmi iki ülke arasında dengeli bir şekilde yapılıyor. 2016 yılında Türkiye, İran’a 4 milyar 966 milyon dolarlık ihracat yaparken bu ülkeden yaptığı ithalat 4 milyar 700 milyon dolar oldu. Yani Türkiye, İran’a sattığı ürünlerin bedeli kadar İran’dan ürün alıyor. Dolayısıyla dış ticarette yerel para birimleriyle yapılacak ödemeler sonrasında denge oluşacak.
NE ALIP NE SATIYORUZ?
İki ülke arasındaki dış ticaret ilişkisine bakıldığında, Türkiye İran’a en fazla değerli maden satışı yapıyor. 2016 rakamlarına göre Türkiye, İran’a 1.7 milyar dolarlık değerli maden ihracatı gerçekleştirdi. İkinci sırada 446 milyon dolar ile makine ve teçhizat ihracatı geliyor. Türkiye İran’a 200 milyon dolara yakın örme giyim eşyası ve aksesuarı satıyor. Türkiye’nin İran’dan aldığı ürünlerin başında ise doğalgaz ve petrol geliyor. Geçen yıl Türkiye, İran’dan 3.5 milyar dolarlık enerji ithalatı yaptı. Doğalgaz ve petrol ithalatını 404 milyon dolar ile plastik ve mamulleri izliyor. Türkiye, İran’dan 200 milyon dolar düzeyinde de bakır ve bakır eşyası alıyor. İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, Türkiye’nin İran’dan daha fazla doğalgaz alacağını söylemişti.
Venezuela’dan iş adamlarına çağrı
Venezuela Dışişleri Bakan Yardımcısı Ramon Gordils, Türk şirketleriyle çalışmayı çok istediklerini belirterek, ticari ilişkilerde para biriminden kaynaklanan sıkıntıları ortadan kaldırmak için ödemelerde Türk lirasını da kullanmaya başlayacaklarını ifade etti.
Gümrük kapıları 24 saat çalışacak
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’yla İran Maliye Bakanlığı arasındaki mutabakat zabtına göre gümrük kapıları 24 saat çalışacak ve üçüncü bir gümrük kapısı açılacak. İki ülke turizm işbirliklerinin artırılmasını da istiyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Tecrübemizi İran’la paylaşmak istiyoruz. Ciddi bir geçmişe sahip olan İran’a inanıyorum ki ülkemizde binlerce on binlerce insan ziyarete gelecektir. THY olarak İran’a seferlerimiz bunun zaten bir işaretidir. Turizm sektörü yatırımcılarımızı İran’da yatırım yapmaya teşvik ediyoruz teşvik edeceğiz” dedi.