EKONOMİ SERVİSİ
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), ulusal hesaplar konusunda Avrupa Birliği(AB) yönetmeliklerine (ESA 2010) uygun olarak yapılan revizyon çalışmalarını tamamladı. Buna göre, Gayrisafi Yurtiçi Hasıla (GSYH), yıllık veriler kullanılarak, üretim, harcama ve gelir yöntemlerine göre hesaplandı. Bunun sonucunda Türkiye'de geçen yıla ilişkin kişi başına gelir 29 bin 885 lira, dolar cinsinden 11 bin 14 dolar olarak revize edildi. Bu kapsamda üretim yöntemine göre GSYH, zincirlenmiş hacim endeksiyle 2015 yılında önceki yıla göre yüzde 6,1 arttı.
EKONOMİ HAİNLERE DİRENDİ
TÜİK’in açıkladığı verilere göre Türkiye ekonomisi, yurtiçi ve yurtdışındaki hainlerin yoğun saldırılarının yaşandığı 2016’nın üçüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 1.8 daraldı. Uzmanlar rakamın olumsuz olduğu ancak Temmuz-Eylül döneminde yaşananlar dikkate alındığında ekonominin iyi bir direnç gösterdiğini belirtti. KapitalFx Araştırma uzmanı Enver Erkan 15 Temmuz’daki darbe girişimi ve terör nedeniyle artan güvenlik risklerinin büyüme performansını etkilediğini belirtti. Bu yılın ilk ve ikinci çeyrek büyüme rakamları revize edildi. İlk çeyrek için yüzde 4,7, ikinci çeyrek için yüzde 3,1 olan büyüme rakamları, yüzde 4,5 olarak güncellendi.
HİÇBİRİSİ TÜİK’E ÖZEL DEĞİL
Öte yandan yeni hesaplama yöntemiyle ilgili bilgiler paylaşan TÜİK Başkan Vekili Mehmet aktaş “Bunların hiçbirisi TÜİK'e özel değil. Uluslararası alemde bunun bir karşılığı vardır. Bütün ülke uygulamalarının tamamında bir revizyon politikası söz konusudur. sanki hiçbir ülkede revizyon söz konusu değilmiş de bizde rakamlar değişiyormuş gibi eleştiriler alıyoruz. Bunun hakikatle ilgisi yoktur Dolar bazında 2 bin dolardan biraz eksik bir artış var. Ölçümü değiştirdik diye herhangi bir gelir değişikliği yok. Mevcut geliri daha iyi ölçmeye çalışıyoruz" ifadesini kullandı.
En kötüsü geride kaldı
Ziraat Bankası Ekonomisti YılmaZ "Ekonomi yönetiminin temmuz ayında yaşanan gelişmelere zamanlı tepki vermesi ile yılın son çeyreğinde hanehalkı harcamalarında artış gözlemliyoruz. yümede en kötünün geride kaldığı görüşündeyiz" değerlendirmesinde bulundu.
Başka bir ülkede olsaydı haritadan silindi
Büyüme rakamlarını değerlendiren uzmanlar, 15 Temmuz’daki hain darbe girişimi ve terör olayları derken, içerden ve dışardan gelen saldırılara rağmen yüzde 1.8’lik daralmanın önemli olduğuna dikkat çekiyorlar. Aynı uzmanlar “Bu ihanetler zinciri dünyanın başka bir yerinde, başka bir ülkesinde olsaydı, o ülke haritadan silinirdi. Sergilenen güçlü duruş önümüzdeki dönem için büyük bir umut veriyor” görüşünü paylaştılar.
Manipülasyonu reformla aşacağız
Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Bülent Gedikli Twitter'dan yaptığı değerlendirmede Türkiye'nin 15 Temmuz gibi bir badireden sonra yaşadığı ekonomik gerginlikleri olabildiğince hızlı telafi ettiğini belirterek "Gelen büyüme rakamı gerçek potansiyelimizi tabi ki yansıtmıyor. Önümüzde ki dönemde ekonomimiz büyümeye devam edecek." ifadelerini kullandı. Gedikli ayrıca "Piyasalarda yapılan bunca spekülasyonu ve manipülasyonun etkilerini reformlarla ve hep birlikte aşacağız." yorumunu yaptı.
Telafi edeceğiz
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Faruk Özlü konuyla ilgili şunları kaydetti: "Terör saldırısından sonra rakamların da menfi gelmesi doğrusu üzücü ikinci bir hadise oldu. Üçüncü çeyrekte iki büyük bayram tatilinin olması, çevremizdeki gelişmelerden dolayı bu küçülmeyi dördüncü çeyrekte telafi edeceğimizi düşünüyorum."
EKONOMİ YÖNETİMİ NE DİYOR?
Geçici olması için tedbir alındı
Açıklanan verileri değerlendiren Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, yılın 9 ayında büyümenin yüzde 2,2 olarak gerçekleştiğini ifade etti. Yurt içindeki gelişmelerin yanında küresel konjonktürün bozulduğu bir dönemden geçildiğini belirten Şimşek “Ancak büyümemizin istihdam yaratma gücü halen devam etmiştir. Ekonomimizde son bir yılda 323 bin kişiye ve küresel krizden sonra da 6,9 milyon kişiye ilave istihdam sağlanmıştır. Bu daralmanın geçici olması için gereken tedbirleri aldık, alıyoruz" dedi.
Olumlu sinyaller geliyor
Maliye Bakanı Naci Ağbal, bu yılın son çeyreğinde öncü göstergelerin ekonomiye ilişkin olumlu sinyaller verdiğini belirterek, ''Hükümetimiz tarafından uygulamaya konulan tedbirler, hayata geçirilecek yapısal reformlar ile dış konjonktürde meydana gelecek olumlu gelişmeler 2017 yılında büyümenin hızlanmasını destekleyecektir" dedi. Ağbal, kamu harcamalarının yüzde 23.8 artışla ekonomiye pozitif katkı vermeye devam ettiğini ifade etti.
İŞ DÜNYASI NE DiYOR?
Potansiyeli yansıtmamaktadır
MÜSİAD Genel Başkanı Nail Olpak 15 Temmuz ve terör olayları gibi etkilerle 27 çeyrektir süregelen pozitif büyümenin kısa bir duraksama döneminden geçtiğinin altını çizerek “Bu küçülme kesinlikle Türkiye ekonomisinin gerçek potansiyelini yansıtmamaktadır" dedi.
2017’de büyüme ivme kazanacak
Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı Mehmet Büyükekşi, "Darbe girişimi atlatmış, terör saldırılarına maruz kalmış bir ülkeyiz. Buna rağmen gelen veri çok da olumsuz değil. 2017'nin büyüme ve ihracatın ivme kazanacağı bir yıl olmasını bekliyoruz” diye konuştu.