SELİM KARAHAN
Ülkelerindeki iç savaş ve zulümden kaçan Suriyeliler, Türkiye’ye sığınmakla kalmadı ekonomiye de katkı yapmaya başladı. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği(TOBB) verilerine göre 2015 yılında Türkiye’de 5 bin 7 adet yabancı sermayeli şirket kuruldu. Bu şirketlerin 1.599 adedi Suriye vatandaşlarının sermayesiyle kuruldu. Suriyeliler sadece geçen yıl söz konusu şirketlere toplamda 233 milyon 520 bin lira sermaye koydular. Yine geçtiğimiz yıl yabancıların kurulan şirketlere toplam aktardığı sermaye 1 milyar lira civarında oldu. Yani şirket kurarken yapılan bu kalıcı yabancı yatırımın yüzde 24’ü Suriyeliler tarafından gerçekleştirildi.
2016’DA KATKIYA DEVAM
2016 yılında da Suriyeliler ekonomik kalkınmaya katkıda bulunmaya devam etti. TOBB’un en son açıkladığı mayıs ayı raporuna göre Türkiye’de; yılın ilk 5 ayında 2 bin 281 adet yabancı sermayeli şirket kuruldu. Bunun 873’ünü Suriye sermayeli şirketler oluşturdu. Suriyeliler Türkiye’de kurdukları şirketlere toplam 127 milyon 300 bin lira sermaye koydu. Bu rakam yabancıların 5 ayda kurdukları şirketlere koydukları sermayenin yüzde 23’üne eşit oldu.
FT: ‘GÖÇMENLER DESTEKLİYOR’
Nisan ayında CLK Boğaziçi Elektrik tarafından yayımlanan Gayrimenkulün Enerjisi Raporu’nda yer alan verilere göre yılın ilk üç ayında 126 Suriyelinin İstanbul’daki işyerleri için elektrik bağlantı talebi oluştu. İngiliz Financial Times da konuyla ilgili yayımladığı ‘Suriyeli Girişimci Göçmenler Türk Ekonomisini Destekliyor’ başlıklı haberinde bu verinin ekonomiye katkının önemli bir göstergesi olduğunu belirtti. Financial Times’ın haberinde Suriyeli müşterilere hizmet verebilmek için şirketlerin Arapça bilen eleman aldığına dikkat çekildi.
Türk ekonomisi için ‘olumlu bir şok’ etkisi yaptı
Mayıs ayında uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Standart&Poor’s da Suriyeli mültecilerin Türk ekonomisini olumlu bir şekilde desteklediğini belirten bir rapor yayımladı. Raporda tüketici ve kurumsal kredilerde düşüş yaşandığı bir dönemde nüfusun artık yüzde 4’ünü oluşturan Suriyeli mültecilerin büyümeye ‘yükseltici’ bir katkıda bulunduğuna dikkat çekildi. Raporun yazarlarından Frank Gill konuyla ilgili olarak “Göç, Türk ekonomisi için ‘olumlu bir şok’ etkisi yarattı. Türkiye’nin genç ve ekonomik olarak aktif nüfusuna olumlu etki yaparak yatırımcıya daha cazip hale gelmesini sağladı” değerlendirmesinde bulundu.
Almanya’nın da umudu oldular
Daha iyi bir hayat umuduyla yeni ülkelere göç eden mülteciler yaşlanan nüfusunun sancılarını çeken Avrupa için de umut oldu. Almanya nüfusunun yüzde 20’sini emekliler oluşturuyor ve 82 milyonluk ülke nüfusunun 2050’ye kadar yüzde 15 azalması bekleniyor. Bu sebeple Almanya Ekonomi Bakanı Sigmar Gabriel Suriyeli mültecilerin kendileri için bir yük değil tam tersine bir fırsat olduğunu belirtti. 2030’a kadar ülkedeki çalışan kişi sayısının 6 milyon azalacağına dikkat çeken Gabriel “Eğer gelen mültecileri hızlıca eğitebilirsek ekonomik geleceğimizdeki en önemli sorunu çözmüş olacağız: nitelikli işçi açığı” ifadelerini kullandı. Unicredit de 2022 yılına kadar Suriyeli mültecilerin Alman ekonomisine yüzde 1.7’lik katkıda bulunacağını açıkladı.
Düşüşteki sektörü canlandırdılar!
Doğalgaz ve elektrik kullanımının yaygınlaşması ile 15 yıldır düşüş gösteren LPG pazarı Suriyeliler sayesinde yeniden yükselişe geçti. Son 15 yılda yüzde 65 daralan LPG sektöründe Suriye baharı yaşandığını belirten İpragaz CEO’su Selim Şiper, sektörde bölgelere göre yüzde 1-3 arasında değişen büyüme rakamları gördüklerini açıkladı. Şiper, geçen yıl 195 milyon kilogram tüplü satış yapıldığını bu yıl ise 250 milyon kilogram satış yapacaklarını da söyledi.
KATKI YÜZDE 1.7
İş Yatırım ekonomisti Muammer Kömürcüoğlu sığınmacıların ekonomiye katkısıyla ilgili olarak şu hesabı yaptı: "Açlık sınırında yaşadıklarını varsayarsak toplam harcamaları, yıllık milli gelirin yüzde 0.5’ine denk geliyor. Yoksulluk sınırında bu oran yüzde 1.7’ye kadar çıkar" dedi.