ÖZGÜL ÖZTÜRK
Dünyada su kaynaklarına erişim hızla azalırken, su israfını önleme çalışmalarının önemi her geçen gün artıyor. Tarım teknolojileri alanında 10 yıldan fazla tecrübeye sahip Erhan Sandal ve Fatma Aktaş isimli iki girişimci tarafından 2019 yılında kurulan E-Sular, üreticiye sundukları sulama çözümleriyle tarımda dijitalleşmenin önünü açtı. Esular'ın geliştirdiği web ve mobil uygulama destekli, pille çalışan vana, sensör ve haberleşme altyapısından oluşan akıllı sulama sistemleri, çiftçiye tarlaya gitmeden üretim süreçlerini yönetme olanağı sağlarken, su kaynaklarının da korunmasını sağlıyor.
150 ÇİFTÇİ KULLANIYOR
Esular'ın pratik kurulumlu, kolay kullanıma sahip çözümleriyle geniş tarım alanları, açık tarım arazileri, şehir içi peyzaj alanları, golf sahası, futbol sahası, villa, otel gibi bölgelerde etkili su kontrol çözümü sağlanıyor. Çeşitli sensör destekleriyle bitki gelişimi ve sulama kalitesinin takibi gerçekleştirilebiliyor. Esular'ı daha sürdürülebilir tarım için etkili, verimli su kontrol teknolojileri geliştirmek ve bunları herkesin kullanımına ve erişimine sunmak için kurduklarını anlatan Esular Kurucu Ortağı Erhan Sandal, şu ana kadar sulama çözümlerinin 150 üretici tarafından kullanıldığını ve çok olumlu geri dönüşler sağlandığını söyledi.
YÜZDE 30 VERİMLİLİK
İthal muadillerinin 4'te 1'i fiyatına satılan Esular'ın çözümleri sulama ve enerjide yüzde 30, işçilikte yüzde 60 tasarruf sağlarken, bitki verimliliğini ise yüzde 20-30 artırıyor. Eskişehir'deki fabrikalarında cihazların üretildiğini anlatan Erhan Sandal şunları kaydetti: "Şimdi gübreleme üzerine çözümler geliştirmeyi planlıyoruz. Sonrasında iklimlendirme üzerine gelişmiş teknolojiler geliştirmek üzerine planlarımız var. Bu alanda şu anda ithal ürünler kullanılıyor. Yerli ürünler geliştirmek üzerine çalışıyoruz."
Esular, Erhan Sandal (sağda) ile Fatma Aktaş tarafından 2019 yılında kuruldu.
YURTDIŞINA DA AÇILIYOR
2023'te kitle fonlama turuna çıkan Esular bu yatırım turunu 250 bin dolarla kapattı. Bu yatırımı üretim altyapısını geliştirmek için kullanan firma Eskişehir'deki fabrikayı hayata geçiriyor. Şu anda yeni bir yatırım turuna daha hazırlandıkları bilgisini veren Erhan Sandal sözlerini şöyle sürdürdü: "2-3 ay içerisinde bu yatırımı da tamamlamayı planlıyoruz. Bu yeni yatırımdan gelen parayı yurtdışında daha fazla çiftçiye ulaşmak için kullanacağız. İlk etapta KKTC ve Azerbaycan'daki çiftçilere satış yaptık. Önümüzdeki dönemde yerel partnerler aracılığıyla Özbekistan, Romanya, Bulgaristan gibi Doğu Avrupa ülkelerine açılma niyetindeyiz."
SUYUN YÜZDE 80'İ TARIMDA KULLANILIYOR
Devlet Su İşleri (DSİ) verilerine göre Türkiye'deki kullanılabilir temiz su miktarı 112 milyar metreküp. Türkiye yıllık kişi başı 1300 metreküp su miktarıyla su stresi altındaki ülkeler arasında yer alıyor. Türkiye'deki su kaynaklarının yüzde 80'e yakını tarım sektöründe kullanılıyor. Yani yıllık 55 milyar metreküp suyun 45 milyar metreküpü tarım sektöründe kullanılıyor ve yılda 25 milyar metreküp su israf ediliyor. Bu nedenle tarımsal sulamada dijitalleşme büyük önem taşıyor.